Bibliografia „Nauczyciel przedmiotów zawodowych” gromadzi wybór piśmiennictwa z lat 2000-2022 i zawiera 72 opisy bibliograficznych dotyczących kształcenia, doskonalenia zawodowego, kompetencji zawodowych nauczyciela zawodu. Bibliografia została sporządzona na podstawie elektronicznych baz danych Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Opolu oraz baz Biblioteki Narodowej.
Materiał bibliograficzny uporządkowano alfabetycznie, z podziałem na książki i artykuły w czasopismach. Książki dostępne w PBW w Opolu i/lub filiach oznaczone są sygnaturą.
Książki:
1. BHP w pracy nauczyciela przedmiotów zawodowych w szkole o profilu mechanik samochodowy. Ryzyko zawodowe i jego ocena / Tomasz Mirek [online]
* Dostępne w Internecie: http://dspace.wsb-nlu.edu.pl/bitstream/handle/11199/10574/Tomasz%20Mirek.pdf?sequence=1
2. Do przedsiębiorstw po wiedzę i kompetencje : praktyki dla nauczycieli kształcenia zawodowego kształcących na potrzeby branży kosmetyczno-fryzjerskiej w przedsiębiorstwach o charakterze usługowym i branży medyczno-chemicznej w przedsiębiorstwach o charakterze produkcyjnym : monografia / [oprac. zespół w skł. Agata Ewa Szymańska, Piotr Krajewski]. – Łódź : Instytut Nauk Społeczno-Ekonomicznych, 2013. – 136 s. : il. ; 24 cm.
3. Doskonalenie nauczycieli kształcenia zawodowego szkół rolniczych / Marek Rudziński // W : Problemy dokształcania i doskonalenia zawodowego nauczycieli / pod red. Elżbiety Sałaty ; Politechnika Radomska im. Kazimierza Pułaskiego [etc.]. – Radom : Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, cop. 2009. – 492 s. : il. ; 24 cm. – (Biblioteka Pedagogiki Pracy ; t. 228 )
M 215337 (Opole)
4. Efektywny nauczyciel sztuki kulinarnej / pod red. Edyty Borys i Henryka Mizerka. – Olsztyn : Studio Avalon, 2010. – 196 s. : il. kolor. ; 22 cm.
M 207471 (Opole)
5. Efektywny nauczyciel zawodów ekonomicznych / pod red. Marty Doroby i Edyty Borys. – Olsztyn : Studio Avalon, 2012. – 236 s. : il. kolor., fot., wykr. ; 22 cm.
C 207429 (Opole)
6. Kompetencje miękkie (pozatechniczne) nauczyciela przygotowującego kandydatów do zawodów trudnych i niebezpiecznych / Janusz Ślusarski // W : W kierunku edukacji akademickiej zorientowanej na studenta / redakcja naukowa Anna Karpińska, Walentyna Wróblewska, Karol Kowalczuk. – Toruń : Wydawnictwo Adam Marszałek, 2016. – S. 123-137
7. Kompetencje nauczyciela przedmiotów zawodowych / Wioletta Brzychcy // W : Nauczyciel : rozwój zawodowy i kompetencje / red. Ewa Przygońska. – Toruń : Wydawnictwo Adam Marszałek, 2014. – S. 171-194
8. Kompetencje nauczyciela przedmiotów zawodowych. Cz. 1, Praca dydaktyczna / red. nauk. Dorota Pankowska, Teresa Sokołowska-Dzioba. – Lublin : Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2010. – 185, [2] s. : il. ; 24 cm.
9. Kompetencje nauczyciela przedmiotów zawodowych. Cz. 2, Praca wychowawcza / red. nauk. Dorota Pankowska, Teresa Sokołowska-Dzioba. – Lublin : Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2010. – 225, [2] s. : il. ; 24 cm.
10. Kompetentny nauczyciel zawodu : dobre praktyki w zakresie doskonalenia nauczycieli kształcenia zawodowego / [oprac. zespół Katarzyna Skierska-Pięta et al.]. – Łódź : Instytut Nauk Społeczno-Ekonomicznych, 2013. – 84 s. ; 25 cm.
11. Misja nauczyciela szkoły zawodowej / Izabella Kust // W : Pedagogika i edukacja : wobec kryzysu zaufania, wspólnotowości i autonomii / redakcja naukowa Joanna Madalińska-Michalak, Anna Wiłkomirska. – Warszawa : Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2020. – S. 287-307
* Dostępne w Internecie: https://wuw.pl/data/include/cms//Pedagogika_i_edukacja_Madalinska_Michalak_Joanna_Wilkomirska_Anna_red_2020.pdf?v=1607677789679
12. Nauczyciel na praktykach – nauczyciel na czasie : pilotażowa wersja programu doskonalenia zawodowego dla nauczycieli zawodu w przedsiębiorstwach / [program oprac. Bartosz Kowalczyk] ; Wyższa Szkoła Zawodowa Kadry dla Europy w Poznaniu. – Łódź : Instytut Nauk Społeczno-Ekonomicznych, 2011. – 98 s. : il. ; 24 cm.
13. Nauczyciel przedmiotów zawodowych wobec zmian w szkolnictwie zawodowym / Henryk Prus // W : Edukacja szansą aktywizacji lokalnego rynku pracy / pod red. Urszuli Pulińskiej. – Olsztyn : Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, 2010. – S. 140-151
14. Nauczyciel w edukacji zawodowej / Czesław Plewka. – Bibliogr. // W : Wokół podstawowych zagadnień pedagogiki pracy / red. Ryszard Gerlach, Renata Tomaszewska-Lipiec. – Bydgoszcz : Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, 2017. – S. 320-345
15. Nauczyciel zawodu w branży turystycznej : założenia teoretyczne a rzeczywistość / Marek Lewandowski, Piotr Oleśniewicz // W :Wzrost jakości kształcenia zawodowego w branży hotelarskiej i gastronomicznej na Dolnym Śląsku, 2013, S. 47-75
16. Niepowodzenia dydaktyczne w uczelni zawodowej : wybrane problemy / Aleksandra Gulewska, Henryk Kowalczuk // W : Edukacja wobec niepowodzeń i szans ich minimalizacji / redakcja naukowa Anna Karpińska, Monika Zińczuk, Piotr Remża. – Toruń : Wydawnictwo Adam Marszałek, 2016. S. 183-197
17. Od opracowania do wdrożenia programu doskonalenia zawodowego w przedsiębiorstwach : Publikacja opracowana w ramach projektu „Warsztaty i praktyka z zawodzie dydaktyka” / oprac. Emilia Fidrysiak. – Łódź : Instytut Nauk Społeczno-Ekonomicznych, [ca 2012]. – 131 s. ; 24 cm.
18. Od ziarenka do bochenka : modelowy program doskonalenia nauczycieli przedmiotów zawodowych/instruktorów praktycznej nauki zawodów poprzez praktyki w przedsiębiorstwie piekarniczo-cukierniczym wg koncepcji „Od pola do stołu” / Ośrodek Rozwoju Edukacji ; redakcja naukowa Marek Aljewicz. – Olsztyn : Piekarnia Cukiernia Marek Szabelski, 2014. – 184 s., [14] s. tabl. : il. kolor. ; 21 cm
19. Opracowanie i pilotażowe wdrożenie programu doskonalenia zawodowego w przedsiębiorstwach dla nauczycieli kształcenia zawodowego kształcących w zawodach branży hotelarsko-gastronomicznej / Andrzej Brejnak, Anna Serzysko-Dąbrowska. – Warszawa : WYG International, 2012. – 112 s. ; 24 cm.
20. Poradnik instruktora praktycznej nauki zawodu / Ryszard Tuchliński. – Krosno : Wydawnictwo i Handel Książkami „KaBe”, 2013. – 229 s. : il. ; 21 cm.
21. Praktyka czyni mistrza :podręcznik z programem stażu dla nauczycieli przedmiotów zawodowych i instruktorów praktycznej nauki zawodu kształcących w kierunkach elektrycznym i elektronicznym /red. nauk. Edward Wiktor Radecki. – Szczecin : Wyższa Szkoła Integracji Europejskiej, 2014. – 159 s. : il. ;24 cm.
* Dostępne w Internecie: http://zasobyip2.ore.edu.pl/uploads/publications/d190880e4c025e04e3633898cfaa6d25
22. Program doskonalenia zawodowego nauczycieli przedmiotów zawodowych / instruktorów praktycznej nauki zawodu sektora informatycznego i telekomunikacyjnego : projekt : „Nauczyciel w teorii i praktyce. Program doskonalenia zawodowego w przedsiębiorstwach dla nauczycieli kształcenia zawodowego w sektorze informatycznym i telekomunikacyjnym” / [oprac. Ewa Katarzyna Organiściak, Agnieszka Szkudlarek]. – Łódź : Instytut Nauk Społeczno-Ekonomicznych, 2011. – 131 s. : il. ; 24 cm.
23. Przez doświadczenie do mistrzostwa : podręcznik z programem stażu dla nauczycieli przedmiotów zawodowych i instruktorów praktycznej nauki zawodu kształcących w kierunkach mechanicznym i mechatronicznym / red. nauk. Edward Wiktor Radecki. – Szczecin : Wyższa Szkoła Integracji Europejskiej, 2014. – 196 s. : il. ; 24 cm.
M 212912 (Opole)
24. Przygotowanie do wykonywania zawodu nauczyciela przedmiotów zawodowych : niewykorzystane szanse / Anna Sajdak // Kultura i Edukacja. – 2010, nr 2, s. 106-115
25. Przyszłość edukacji zawodowej. Kierunki reorientacji i nowe obszary aktywności zawodowej nauczycieli zawodu / red. nauk. Michał Skarzyński. – Białystok : Izba Rzemieślnicza i Przedsiębiorczości w Białymstoku, 2015. – 301 s. [online]
* Dostępne w Internecie: https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/10844/Przysz%c5%82o%c5%9b%c4%87%20edukacji%20zawodowej.%20Kierunki%20reorientacji%20i%20nowe%20obszary%20aktywno%c5%9bci%20zawodowej%20nauczycieli%20zawodu.pdf?sequence=1&isAllowed=y
26. Publikacja upowszechniająca projekt:„ Nowoczesny nauczyciel przedmiotów zawodowych” / Jan Moos, Bożena Zając, Agnieszka Mikina. – Łódź : Wydawnictwo Społecznej Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania, 2010. – 72 s. ; 21 cm.
27. Raport – Realizacja praktyk i staży w przedsiębiorstwie dla nauczycieli przedmiotów zawodowych / instruktorów praktycznej nauki zawodu, kształcących przyszłe kadry sektora informatycznego i telekomunikacyjnego : projekt – „Nauczyciel w teorii i praktyce. Program doskonalenia zawodowego w przedsiębiorstwach dla nauczycieli kształcenia zawodowego w sektorze informatycznym i telekomunikacyjnym” / [raport oprac.: Michał Mackiewicz, Edyta Łaszkiewicz, Joanna Łysiak. – Łódź : Instytut Nauk Społeczno-Ekonomicznych, [ca 2010]. – 90, [1] s. : il. ; 24 cm.
28. Rekomendacje w zakresie praktycznego i teoretycznego doszkalania nauczycieli kształcenia zawodowego / [oprac. Marta Wojtasik]. – Łódź : Instytut Nauk Społeczno-Ekonomicznych, [2011]. – 96 s. : il. kolor. ; 24 cm.
29. Rekomendacje z zakresu opracowania programów doskonalenia zawodowego dla nauczycieli kształcenia zawodowego w branży ekonomii i administracji oraz marketingu i zarządzania : opracowane w ramach projektu „Warsztaty i praktyka w zawodzie dydaktyka” / [rekomendacje oprac. Bartłomiej Wiśniewski ; red. merytoryczna Bartosz Kowalczyk, Dominika Świech]. – Łódź : Instytut Nauk Społeczno-Ekonomicznych, 2012. – 122 s. : il. kolor. ; 24 cm.
30. Rekomendacje z zakresu opracowywania i wdrażania programów praktyk dla nauczycieli kształcenia zawodowego kształcących na potrzeby branży medyczno-chemicznej w przedsiębiorstwach o charakterze produkcyjnym : w ramach projektu „Praktyki w przedsiębiorstwach dla nauczycieli kształcenia zawodowego kształcących na potrzeby branży kosmetyczno-fryzjerskiej oraz medyczno-chemicznej” / [rekomendacje oprac. Katarzyna Smulczyk, Piotr Krajewski]. – Łódź : Instytut Nauk Społeczno-Ekonomicznych, 2013. – 91 s. : il. ; 24 cm.
31. Rekomendacje w zakresie wdrażania i realizacji programów doskonalenia zawodowego dla nauczycieli kształcenia zawodowego w sektorze informatycznym i telekomunikacyjnym / [oprac. zespół w składzie Mariusz Cieślikiewicz, Blanka Serafin-Juszczak]. – Łódź : Instytut Nauk Społeczno-Ekonomicznych, 2012. – 109 s. : il. ; 24 cm.
32. Rekomendacje z zakresu opracowania programów doskonalenia zawodowego dla nauczycieli kształcenia zawodowego z sektora budowlanego opracowane w ramach projektu „Nauczyciel na praktykach – program doskonalenia zawodowego w przedsiębiorstwach dla nauczycieli kształcenia zawodowego” / Dominika Świech. – Łódź : Instytut Nauk Społeczno-Ekonomicznych, 2012. – 128 s. : il. ; 24 cm.
33. Szkolnictwo i kształcenie zawodowe : wybrane aspekty / red. Dorota Bis i Jan Ryś. – Lublin : Studio Format, 2010. – 395, [2] s. : il. (w tym kolor.) ; 25 cm.
34. Zmiany w szkolnictwie zawodowym wobec wymagań rynku pracy : próba oceny z perspektywy nauczyciela przedmiotów zawodowych / Henryk Prus // W : Paradygmaty współczesnej dydaktyki / pod red. Lucyny Hurło, Doroty Klus-Stańskiej i Majki Łojko. – Kraków 2009, s. 511-518
Artykuły w czasopismach:
35. Aktywizujące metody i techniki nauczania/uczenia się przedmiotów zawodowych / Bronisław Samujło, Małgorzata Samujło // Edukacja, Technika, Informatyka : teoretyczne i praktyczne problemy edukacji technicznej i zawodowej. – 2015, nr 1, s. 203-209
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/457030
36. Antycypowane przemiany w kształceniu nauczycieli oświaty zawodowej / Ewa Nieroba // Kształcenie Zawodowe Pedagogika i Psychologia. – [T.] 6 (2004), s. 127-132
37. Aspekty wychowawcze w pracy nauczyciela przedmiotów zawodowych (na przykładzie techników kształcących w zawodzie technik hotelarstwa) / Katarzyna Pardej // Podstawy Edukacji. – T. 15 (2022), s. 307-317
* Dostępne w Internecie: https://czasopisma.ujd.edu.pl/index.php/PE/article/view/1658/1370
38. Deficyt zawodowców / Małgorzata Nowak // Dyrektor Szkoły. – 2022, nr 4, s. 78-81
39. Doskonalenie nauczycieli kształcenia zawodowego szkół rolniczych / Marek Rudzińs // Pedagogika Pracy. – T. 54 (2009), s. 26-32
40. Doskonalenie nauczycieli przedmiotów zawodowych / Julita Trojanowska, Paulina Motyka // Pedagogika Pracy. – T. 49 (2006), s. 135-137
41. Doskonalenie umiejętności interpersonalnych przyszłych nauczycieli zawodu / Marek Motyka // Edukacja Ekonomistów i Menedżerów : problemy, innowacje, projekty. – Nr 2 (2005), s. 45-51
42. Edukatorzy Nowej Szkoły Zawodowej / Jadwiga Szewczyk, Krystyna Łukasz-Paluch // Nowa Edukacja Zawodowa. – 2005, nr 6, s. 38-40
43. Istotne i nieistotne cechy multimedialnych programów dydaktycznych w opinii nauczycieli przedmiotów zawodowych – doniesienie z badań pilotażowych / Waldemar Lib // Edukacja – Technika – Informatyka. – 2016, nr 4, s. 215-223
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/457171
44. Kompetentny nauczyciel szkoły zawodowej to…? / Czesław Plewka // Szkoła, Zawód, Praca. – 2019, nr 18, s. 30-56
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/560940
45. Kształcenie branżowe – młodzi nauczyciele potrzebni od zaraz / Teresa Kazimierska. – Bibliogr. // Meritum. – 2020, nr 2, s. 43-51
46. Metodyka i warsztat kształcenia kadry hotelarskiej w szkołach średnich / Piotr Dominik, Izabela Czarnota-Kosonóg // Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula. – 2017, nr 1, s. 52-68
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/439689
47. Nauczyciel: pomocnik czy wróg? Postrzeganie nauczycieli przez uczniów w różnych typach szkół. Raport z badań / Magdalena Siatkowska, Dorota Kozłowska, Aneta Baranowska // Kultura i Edukacja. – 2007, nr 2, 100-111
* Dostępne w Internecie: https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Kultura_i_Edukacja/Kultura_i_Edukacja-r2007-t-n2/Kultura_i_Edukacja-r2007-t-n2-s100-111/Kultura_i_Edukacja-r2007-t-n2-s100-111.pdf
48. Nauczyciel przedmiotów artystycznych w szkolnictwie zawodowym w świetle aktów prawnych / Agnieszka Dominika Rutkowska-Sagata // Kwartalnik Pedagogiczny. – 2017, nr 4, s. 195-203
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/892491
49. Nauczyciel przedmiotów zawodowych w zmieniającym się świecie / Ryszard Gerlach // Kształcenie Zawodowe Pedagogika i Psychologia. – [T.] 9 (2007), s. 301-311
50. Nauczyciele kształcenia zawodowego o modelu kształcenia modułowego / Aldona Małyska, Paweł Piotrowski, Marcin Warmiński. – Bibliogr. // Edukacja Ustawiczna Dorosłych. – 2015, nr 4, s. 125-133
* Dostępne w Internecie: https://edukacjaustawicznadoroslych.itee.radom.pl/images/2015/4/15_4_2015.pdf
51. Nowa szkoła zawodowa – jaka? : nowa rola nauczyciela w zreformowanej szkole / Elżbieta Goźlińska // Nowa Edukacja Zawodowa. – 2000, nr 1, s. 14-15
52. Nowe zasady zatrudniania nauczycieli w szkolnictwie muzycznym – propozycja . Mirosław Grusiewicz // Wychowanie Muzyczne. – 2018, nr 1, s. 61-64
53. Osobowość i kompetencje nauczycieli przedmiotów mechatronicznych / Katarzyna Pardej // Społeczeństwo. Edukacja. Język. – T. 13 (2021), s. 125-147
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/1832877
54. Percepcja czasu przez nauczycieli przedmiotów zawodowych w świecie nowych technologii / Bronisław Andrzej Samujło, Małgorzata Agnieszka Samujło // Edukacja – Technika – Informatyka. – 2017, nr 3, s. 163-169
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/457791
55. Planowanie dydaktyczne w kontekście jakości kształcenia zawodowego / Krystyna E. Hejłasz. – Bibliogr. // Meritum. – 2017, nr 1, s. 48-54
56. Potrzeby nauczycieli szkolnictwa zawodowego z branży budowlanej w zakresie pogłębiania swojej wiedzy i umiejętności praktycznych na przykładzie badań ankietowych / Anna Iwacewicz-Orłowska // Przedsiębiorstwo & Finanse. – 2019, nr 4, s. 43-54
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/2077392
57. Przygotowanie do wykonywania zawodu nauczyciela przedmiotów zawodowych : niewykorzystane szanse / Anna Sajdak // Kultura i Edukacja. – 2010, nr 2, s. 106-115
* Dostępne w Internecie: https://core.ac.uk/download/pdf/288120949.pdf
58. Przygotowanie nauczyciela szkoły zawodowej do nauczania ergonomii i bezpieczeństwa pracy – zarys problemu / Jan Janig // Problemy Profesjologii. – 2007, nr 2, s. 109-123
* Dostępne w Internecie: https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Problemy_Profesjologii/Problemy_Profesjologii-r2007-t-n2/Problemy_Profesjologii-r2007-t-n2-s109-123/Problemy_Profesjologii-r2007-t-n2-s109-123.pdf
59. Przygotowanie przyszłych nauczycieli przedmiotów zawodowych do nauczania osób niepełnosprawnych z wykorzystaniem modułowego systemu kształcenia – zarys wybranych zagadnień / Justyna Bluszcz // Technika, Informatyka, Edukacja. – T. 7 (2007), s. 65-70
60. Rola ćwiczeń pedagogicznych w nauczaniu zawodu / Lucjan Gołębiowski// Nowa Edukacja Zawodowa. – 2003 nr 5 s. 20-22
61. Rola doradztwa metodycznego w doskonaleniu warsztatu pracy nauczyciela przedmiotów zawodowych / Danuta Oleksiak // Edukacja Ustawiczna Dorosłych. – 2004, nr 3, s. 82-93
62. Rola nauczyciela w kształceniu modułowym / Janina Rosiak // Nowa Edukacja Zawodowa. – 2005, nr 3, s. 5-8
63. Rola nauczyciela zawodu w przedsiębiorstwie / Andrzej Niemiec // Prometeusz. – R. 3, nr 2 (2006), s. 40-44
64. Specyfika i rola rzeczy w codzienności nauczycieli praktycznej nauki zawodu / Justyna Bauer-Sierota // Parezja. – 2019, nr 1, s. 127-138
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/2149069
65. Staże nauczycielskie w doskonaleniu zawodowym / Fabian Andruszkiewicz // Edukacja Ustawiczna Dorosłych. – 2015, nr 4, s. 159-169
66. Szkolenia międzynarodowe jako metoda pogłębienia umiejętności praktycznych przez nauczycieli przedmiotów zawodowych z branży gastronomicznej – studium przypadku Polski, Litwy i Łotwy / Anna Iwacewicz-Orłowska // Przedsiębiorczość – Edukacja. – T. 18, nr 2 (2022), s. 65-81
* Dostępne w Internecie: https://p-e.up.krakow.pl/article/view/9528/8819
67. Szkolenia branżowe dla nauczycieli / Stanisław Szelewa // Dyrektor Szkoły. – 2020, nr 1, s. 78-81
68. Świadomość przeobrażeń pracy wśród nauczycieli teoretycznych przedmiotów zawodowych / Andrzej Aftański. – Bibliogr. // Edukacja. – 2006, nr 1, s. 49-57
69. TIK w pracy nauczyciela przedmiotów zawodowych / Marlena Zaborniak // Meritum. – 2017, nr 1, s. 112-117
70. Ustawiczna edukacja nauczycieli przedmiotów zawodowych / Małgorzata Adamuszek-Szczerek. – Bibliogr. // Edukacja Ustawiczna Dorosłych. – 2001, nr 1, s. 35-38
71. Zawodowe kompetencje nauczycieli fotografii i filmu średnich szkół plastycznych a przemiany w technologiach fotograficznych i filmowych. Cz. 1 / Janusz Strzecha // Edukacja, Technika, Informatyka : teoretyczne i praktyczne problemy edukacji technicznej i zawodowej. – 2013, nr 4, s. 501-506
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/455535
72. Zmiany w oświacie i kształceniu zawodowym z uwzględnieniem lokalnych uwarunkowań / Stanisław Kowalski // Gospodarka Regionalna i Turystyka. – 2005, z. 1, s. 289-295
Zob. też hasło: Szkolnictwo zawodowe w Polsce
Oprac. Iwona Kowalska
Wydział Informacji, Bibliografii i Udostępniania Zbiorów
PBW w Opolu