Orkan. Depresja, Ewa Nowak. – Warszawa: Egmont, 2020, s. 336
Książka o depresji nastolatka. To historia o bólu, cierpieniu, tajemnicach, demonach w głowie, o ludzkiej psychice, walce o przetrwanie i nadziei. O emocjach, uczuciach, miłości, przyjaźni i zagubieniu. O chorobie – DEPRESJI, jej etapach, rozwoju. Chorobie, która dotyka nie tylko dorosłych, ale również dzieci i młodzież.
Fikcyjna opowieść doskonale przedstawiająca realny problem depresji wśród dzieci i młodzieży. Polska znajduje się w czołówce krajów, w których odnotowuje się najwyższy przyrost samobójstw wśród dzieci i młodzieży. W 2019 r. aż 97 dzieci odebrało sobie życie, około 8 tysięcy dzieci w wieku 7- 18 lat leczy się na depresję. Samobójstwo i próba samobójcza to nadal temat tabu w wielu społeczeństwach, często pomijany w grupie nastolatków. Depresja to poważna choroba, której nie należy lekceważyć. Depresja wśród dzieci i młodzieży to bardzo ważny temat, problem o którym warto głośno rozmawiać.
Borys Orkan to szesnastoletni tytułowy bohater, który cierpi na depresję. Chłopak ma kochającą rodzinę, zgraną paczkę przyjaciół, z którymi spędza wiele czasu. Ma również swoją najlepszą przyjaciółkę Osę, którą darzy ogromną sympatią. Lubi chemię, trenuje pływanie i pasjonuje się żeglarstwem.
Niestety Borys postrzega swoje życie jako pasmo niekończącej się udręki, wszystko widzi w ciemnych barwach, w zniekształconym świetle, a w swoim otoczeniu widzi samych wrogów. Odnosi wrażenie, że wszyscy się z niego śmieją i szydzą. Nadinterpretuje. Głos, który słyszy w głowie przekonuje go, że jest bezwartościowy, beznadziejny, bez przerwy go krytykuje i upokarza. Powoli odwraca się od wszystkich. W wyniku pewnego zdarzenia ląduje na oddziale psychiatrycznym, gdzie poznaje toksycznego Miszę. Ich znajomość jest burzliwa i negatywna w skutkach.
Mechanizm działania depresji doskonale widać w relacjach Borys – przyjaciele, Borys – rodzina. Choroba zaburza jego sposób odbierania rzeczywistości i interpretowania zdarzeń. Choroba sprawia, że Borys czuje się bardzo samotny, jest przekonany że nie ma z kim rozmawiać o swoim bólu, lękach i poczuciu pustki. Bardzo potrzebuje pomocy, ale robi wszystko, aby życzliwe osoby od siebie odepchnąć. Wykorzystuje agresje w stosunku do bliskich, aby ukryć swój krzyk wołania o pomoc. Czuje się odtrącony, pozostawiony sam sobie. Błędne koło emocji i uczuć.
Jest to książka, która ,,długo siedzi” w głowie czytającego. To ,,siedzenie” jest bardziej intensywniejsze dzięki zbudowanej narracji poprzez którą czytelnik wnika w głąb głowy głównego bohatera książki. Słyszy jego myśli, czuje emocje i uczucia. Głowa depresyjnego nastolatka przeraża. Czytelnik można doświadczyć, jakim cierpieniem jest codzienna egzystencja, jak bardzo choroba niszczy psychikę. Przygnębiające doświadczenie.
Analizując fabułę książki można doskonale rozrysować mechanizmy działania depresji: poczucie smutku, niezrozumienia, wyobcowania, zaburzony sen, problemy z pamięcią i koncentracją, chroniczne zmęczenie, napady złości i agresji. Te objawy bardzo łatwo pomylić z objawami okresu dojrzewania, wahaniem nastrojów, przemęczeniem, buntem, zamknięciem w sobie. Dlatego też mówi się, że depresja jest chorobą bardzo podstępną, a osoba chora dobrze się maskuje, stąd pojawia się problem właściwej diagnozy i pomocy. Tytułowy bohater powieści Borys nakłada maskę i gra dawnego siebie, udaje że wszystko jest w porządku, wyjeżdża na żagle, ma dziewczynę, planuje studia, ale tylko udaje , bo w głowie huczą demony. Nikt z otoczenia Borysa nie zauważył nic niepokojącego w jego zachowaniu, co wdaje się typowe i bardzo prawdziwe. Książka na pewno też uczy uważności. Wskazuje, iż należy być wyczulonym na pewne zachowania ludzi, aby pomóc im w tej chorobie. Czasami przypadkowo możemy komuś uratować życie.
depresja, depresja nastolatka, próby samobójcze, samotność, relacje rówieśnicze, relacje rodzinne
Oprac. Justyna Jurasz
Źródło okładki: https://lubimyczytac.pl/ksiazka/4915607/orkan-depresja
