Zatracenie/Osamu Dazai,; przekł. Henryk Lipszyc. – Lublin: Spółdzielnia Wydawnicza Czytelnik, 2022, Wyd. IV, s. 132 (wiek 15+)
Powieść Zatracenie (1948, ang. tytuł No Longer Human) to ostatni ukończony utwór Osamu Dazaia, wydany pośmiertnie. Bohaterem jest Yozo, od dziecka wrażliwy i utalentowany plastycznie syn bogatego właściciela ziemskiego. W osamotnieniu przeżywa chorobliwy lęk przed ludźmi. Czuje się zagubiony w świecie, w którym trudno odróżnić prawdę od kłamstwa, gdzie upadają stare ideały i tracą znaczenie dotychczasowe wartości. Dręczy go poczucie wstydu, niska samoocena i przekonanie o niemożności sprostania wymaganiom stawianym przez otoczenie. W dzieciństwie ratunkiem przed wyniszczającymi uczuciami jest błazenada, w wieku młodzieńczym i późniejszym ucieczka na margines społeczny i w nałogi. Nieszczęśliwe życie Yozo kończy samobójczą śmiercią.
,,Zatracenie’ to bardzo osobista powieść Osamu Dazaia jako emocjonalnego człowieka i ambitnego twórcy, przedstawiciela zanikającej grupy społecznej, a także narodu, którego ojczyzna poniosła klęskę w wojnie.
Utwór Dazaia był wielokrotnie przedmiotem adaptacji zarówno filmowych – fabularnych i animowanych, jak i komiksowych.
„Utraciłem prawo do nazywania się człowiekiem. Definitywnie przestałem nim być”.
O AUTORZE
Osamu Dazai (1909–1948) – kultowy pisarz japoński, wciąż wzbudzający w swej ojczyźnie zainteresowanie i polemiki, szczególnie wśród wchodzącej w dorosłość młodzieży.
Urodził się na północy Japonii w zamożnej rodzinie właściciela ziemskiego i senatora Izby Parów japońskiego parlamentu. Po ukończeniu liceum rozpoczął studia romanistyczne na Uniwersytecie Tokijskim. Przez krótki czas związał się z nielegalnymi grupami anarchistów i marksistów. Rozczarowany nimi, a także w wyniku nacisków rodziny i interwencji policji zerwał kontakty z tymi środowiskami. Dołączył do tokijskiej cyganerii, ochoczo oddając się stylowi jej życia, którego filarami były alkohol, narkotyki i przelotne związki. Odsunięty przez rodzinę, która autorytarnie usiłowała decydować o jego losie, otrzymywał jednak wsparcie od starszego brata. Niejako wpisując się w tradycję kultury japońskiej, już w młodości podejmował próby samobójcze, często wspólnie z ówczesnymi towarzyszkami życia. Ostatnią, udaną, popełnił, skacząc do kanału deszczowego w Tokio wraz z Tomie Yamazaki, która w końcowym okresie życia pisarza przyjęła go do swojego domu i otoczyła troskliwą opieką.
Oprac. Opolskie Koło PTB
