Starodruki

Starodruki w zbiorach Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Opolu : katalog / wstęp i opracowanie Aleksandra Paszkowska. – Opole : Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka, 2009. – 306 [i.e. 304] s. : il., faks. ; 24 cm. – ISBN 978-83-930392-0-3

Kolekcję starodruków PBW w Opolu tworzą druki europejskie wydane w latach 1553-1800 w niemal pięćdziesięciu ośrodkach drukarstwa: od St. Andrews po Triest i od Królewca po Lyon – w krajach Rzeszy Niemieckiej, na terytoriach monarchii habsburskiej i Prus (w tym w Czechach, Słowacji, na Śląsku i w Łużycach), w Polsce, Francji, Holandii, Szwajcarii, w Szkocji i we Włoszech. Wśród nich znajduje się 8 druków polskich (oraz 3 polonika) i 9 druków śląskich (oraz 6 silesiaków). Najliczniej reprezentowane są druki wyprodukowane w krajach Rzeszy, w monarchii habsburskiej oraz w Królestwie Pruskim – 70 (przy czym aż 17 druków tej części kolekcji wydanych lub wydrukowanych zostało w osiemnastowiecznych oficynach Lipska). 7 druków kolekcji pochodzi z XVI w., 10 tytułów wydano w wieku XVII, 26 tytułów – w pierwszej połowie, pozostałe w liczbie 57 – w drugiej połowie osiemnastego stulecia. Wszystkie stanowią cenny wytwór myśli i kultury europejskiej. Kolekcja liczy 100 tytułów (106 woluminów).

Proweniencja
Kolekcja powstała z wyłączonej części zdeponowanego w PBW księgozbioru przedwojennej biblioteki klasztoru franciszkanów w Nysie oraz ze starodruków pozyskanych przez PBW w Opolu w drodze zakupu lub daru. Z biblioteki nyskiej pochodzi zdecydowana większość starodruków. Są one opatrzone kilkoma odmiennymi rodzajami pieczęci biblioteki franciszkanów oraz (lub) tamtejszymi sygnaturami. Cały zbiór został ponadto opieczętowany oraz zaopatrzony w dwojakiego rodzaju sygnatury PBW w Opolu. Znaczna część książek posiada również zapisy odręczne, pieczęcie (a także kilka drukowanych ekslibrisów) poświadczające ich wcześniejszą przynależność. Wśród byłych właścicieli odnaleźć można duchownych, nauczycieli, lekarzy, uczniów i studentów, antykwariuszy, bibliofilów, a także – według ich własnych odręcznych deklaracji pozostawionych na kartach książek – poetów. Znaki własnościowe dowodzą, że przynajmniej niektóre z książek musiały odbywać wędrówki przez wiele krajów europejskich. Zapraszamy do zapoznania się z katalogiem starodruków opracowanym przez Aleksandrę Paszkowską.