Przyjaciele – Robin Dunbar

Robin Dunbar, ,,Przyjaciele, o prawdziwej mocy naszych najważniejszych relacji, Kraków: Wyd. Copernicus Center Press 2021, s. 448.

Robin Dunbar to wybitny brytyjski antropolog i psycholog, profesor Uniwersytetu Oksfordzkiego, który w swojej publikacji przytacza wyniki badań dotyczące przyjaźni, łącząc wiedzę naukową z dziedzin antropologii, psychologii, neurobiologii i genetyki z osobistymi doświadczeniami. Tłumaczy, jak przecinają się różne typy przyjaźni i relacji rodzinnych, jakie mechanizmy psychologiczne i behawioralne stanowią ich podstawę, a wreszcie jak bardzo skomplikowane jest nawiązywanie i podtrzymywanie przyjaźni. Jest twórcą słynnego już dziś pojęcia „liczby Dunbara” czyli górnego ograniczenia liczby trwałych więzi, możliwych do utrzymania i pielęgnowania, a która wynosi 150. Uczony obrazowo definiuje ją jako wszystkie osoby, do których nie zawahalibyśmy się podejść, gdybyśmy zobaczyli je o trzeciej nad ranem w poczekalni lotniska w Hongkongu. One natychmiast by nas poznały i umiały zlokalizować na swojej mentalnej mapie. Nasza znajomość ma przeszłość, nie musimy się przedstawiać. Dla większości ludzi ta liczba jest dużo niższa niż 150 i nie należy się tym przejmować, to normalne.

Od autora „Przyjaźń i samotność są dwiema stronami tego samego społecznego medalu i w życiu miotani jesteśmy od jednej do drugiej. W ciągu mniej więcej ostatniej dekady badacze z dziedziny medycyny ze zdumieniem odkryli, jak ogromny wpływ ma posiadanie przyjaciół – nie tylko na nasze odczuwanie szczęścia, ale także na zdrowie, samopoczucie, a nawet długowieczność. Nie umiemy żyć w odosobnieniu. Przyjaźń jest jednak procesem dwukierunkowym, który od obu stron wymaga umiejętności dostosowania się i wzajemnej cierpliwości, a także gotowości poświęcania sobie wzajemnie czasu. Prawda ta nie była nigdy tak oczywista jak w naszym współczesnym świecie. Akurat teraz, gdy wszystko wydaje się sprzyjać życiu społecznemu, stwierdzamy, że dotyka nas plaga samotności […], okazuje się ona współczesną zabójczą chorobą, szybko wypierającą inne najczęstsze przyczyny zgonu. Dlaczego tak się dzieje? Albo może odwróćmy zagadnienie: jeżeli Czytelnik nie jest jeszcze przekonany, że przyjaźń jest źródłem zdrowia, niech pozwoli mi to udowodnić”.