W 2025 roku przypada 80. rocznica śmierci wybitnej polskiej poetki − Marii Pawlikowskiej Jasnorzewskiej. Była autorką wierszy, sztuk teatralnych słuchowisk radiowych. Wiersze Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej stały się tekstami piosenek m.in. Ewy Demarczyk, Czesława Niemena, Marka Grechuty, Kayah, Krystyny Jandy i Sanah. Ku czci Poetki nadano jej imię planetoidzie 4114. Senat RP w uznaniu zasług „polskiej Safony” ustanowił rok 2025 Rokiem Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. Senatorowie w uchwale wyrażają przekonanie o szczególnym znaczeniu dorobku twórczego poetki. Podkreślają, że tomiki z jej wierszami nadal są wznawiane, czytane i tłumaczone m.in. na języki angielski, niemiecki, francuski, włoski, rosyjski, szwedzki, chiński, japoński i hindi, czyniąc z niej, obok Wisławy Szymborskiej, najchętniej przekładaną polską autorkę w historii. Jak napisano w uchwale, Pawlikowska-Jasnorzewska nie jest poetką zapomnianą. Jej wiersze wykonywane były jako piosenki, a po jej dramaty sięgają kolejne pokolenia reżyserów teatralnych. Według Wisławy Szymborskiej to poetka, której widzenie świata, pojmowanie miłości jest tak uniwersalne i wyprzedzające epokę, że wzrusza kolejne pokolenia czytelników. Patroni Roku 2025
Bibliografia sporządzona została w oparciu o materiały dostępne w zasobach Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Opolu oraz Biblioteki Narodowej. Zestawienie zawiera 168 opisów bibliograficznych. Materiał bibliograficzny uporządkowany został alfabetycznie, z podziałem na wydawnictwa zwarte i artykuły w czasopismach. Zachowana została numeracja ciągła. Wydawnictwa zwarte dostępne w PBW w Opolu i filiach oznaczone są sygnaturą. Niektóre pozycje bibliograficzne posiadają linki odsyłające do baz pełnotekstowych.
Twórczość
Poezja, utwory dramatyczne, słuchowiska radiowe:
1.Akwatyki / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; [wstępem opatrzył i wyboru dokonał Piotr Kuncewicz]. – Gdańsk : Wydawnictwo Morskie, 1980. – 112 s. ; 17 cm.
M 033779 (Kluczbork), M 123607 (Opole)
2. Balet powojów / Marja Jasnorzewska (Pawlikowska). – Warszawa : J. Mortkowicz, 1935. – 64, [2] s. ; 19 cm.
3. Być kwiatem?… : wybór wierszy i szkiców poetyckich / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; wybór, układ i wstęp Włodzimierz Bolecki. – Warszawa : „Świat Książki”, 2007. – 444, [1] s. ; 20 cm
4. Cisza leśna / Marja Pawlikowska. – Warszawa : F. Hoesick, 1928. – 37, [27] s. ; 18 cm.
M 20526 (Kędzierzyn-Koźle)
5. Czterolistna koniczyna albo szachownica : zbiór czterowierszy / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska. – Londyn : Oficyna Poetów i Malarzy, 1990. – 115, [5] s. ; 18 cm
6. Danaidy. Utwory ostatnie. [Wiersze] / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; oprac. Tadeusz Januszewski. – Warszawa : Czytelnik, 2003. – 71 s.
7. Dancing : karnet balowy / Maria Jasnorzewska-Pawlikowska. – Warszawa : WAiF, 1983. – 48, [4] s. ; 7 x 6 cm
8. Dramaty. T. 1 / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; zebrała i oprac. Anna Bolecka ; wstępem opatrzył Stefan Treugutt. – Warszawa : „Czytelnik”, 1986. – 809, [3] s., [1] k. tabl. : il., 1 portr. ; 20 cm.
M 47947/I (Kędzierzyn-Koźle), M 040300/I M 057974/I (Kluczbork), M 047339/I M 047501/I (Nysa), M 145382/I M 145384/I M 145386/I M 223451/I F (Opole)
9. Dramaty. T. 2 / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; zebrała i oprac. Anna Bolecka ; wstępem opatrzył Stefan Treugutt. – Warszawa : „Czytelnik”, 1986. – 775, [1] s., [1] k. tabl., [16] s. tabl. : il., fot., portr. ; 20 cm.
M 47948 (Kędzierzyn-Koźle), M 040301/II M 057975/II (Kluczbork), M 047339/II M 047501/II (Nysa), M 145382/II M 145384/II M 145386/II M 223451/II F (Opole)
10. Erotyki / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; [red. Anna Janko]. – Warszawa : Prószyński i S-ka, [2004]. – 98, [1] s. ; 19 cm.
M 052007 (Kluczbork)
11. Etiudy wiosenne / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska. -Warszawa : „Czytelnik”, 1976. – 52, [4] s. ; 21 cm.
M 104609 M 104727 (Opole)
12. Idzie ulicą kobieta szczęśliwa / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska. – Kraków : Wydawnictwo Miniatura, cop. 1995. – 39 s. : il. ; 15 cm.
13. Kalendarz poetycki / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; wybór Marta Hydzik-Żmuda ; oprac. graficzne Stanisław Ożóg. – Warszawa : Agencja Wydawnicza „Ad Oculos”, 2000. – 175, [1] s. : il. ; 20 cm.
14. Królowa burz wiosennych : juwenalia / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; il. Krzysztof Urbanowicz. – Koszalin : Fundacja Ochrony Książki. Wydaw. U. Kurtiak, E. Ley, 1991. – 121, [2] s. : il. ; 17 cm.
15. Liryki najpiękniejsze / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; wybór Aleksander Madyda. – Toruń : „Algo”, 1999. – 60, [2] s. ; 18 cm.
16. Listy do przyjaciół i korespondencja z mężem (1928-1945) / Maria z Kossaków Jasnorzewska ; opracował i wydał Kazimierz Olszański. – Kraków : Wydawnictwo „Kossakiana”, 1998. – XVIII, 895 s., [32] s. tabl. : fot., il. ; 25 cm.
17. Listy 1940-1945 / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; [zebrał, wstępem i przypisami opatrzył Paweł Kądziela]. -Warszawa : „Interim”, 1994. – 90, [4] s., [18] s. tabl. : il., faks., fot., portr. ; 21 cm.
M 171459 (Opole)
18. Magia pocałunków : w 100 rocznicę urodzin poetki / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; wiersze wybrała i wstępem opatrzyła Jolanta Marciniak ; [oprac. graf. Piotr Syski]. – Warszawa : „Anagram”, 1993. – 176 s. : il., 1 portr. ; 13 cm.
19. Mam oczy na skrzydłach : wiersze / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; wybrał i posłowiem opatrzył Robert Stiller ; z reprodukcjami malarstwa Małgorzaty Krasuckiej. – Warszawa : „Nasza Księgarnia”, 1989. – 94, [2] s. : il. kolor. ; 27 cm.
M 62613 (Kędzierzyn-Koźle), M 044767 M 061573 M 061884 (Kluczbork), M 052739 (Nysa), M 159669 M 159778 M 159779 (Opole)
20. Motyle – poezje wybrane = Butterflies – selected poems / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; wybór i przekł. Barbara Bogoczek i Tony Howard ; posł. Anna Nasiłowska. – Kraków : Wydawnictwo Literackie, 2007. – 162, [1] s. ; 25 cm.
21. Najpiękniejsze wiersze / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; wybór wierszy Elżbieta Desperak. – Warszawa : Wydawnictwo Bis, 1998. – 62, [1] s. ; 17 cm.
22. „Nie widziałam cię już od miesiąca…” : wybór poezji / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; wstęp i wybór Bohdan Zadura. – Lublin : Wydawnictwo Multico, 1993. – 126, [1] s. ; 17 cm.
23. Niebieskie migdały. [Wiersze] / Marja z Kossaków Pawlikowska. – Kraków : Krakowska Spółka Wydawnicza, 1922. – [4], 96 s. ; 20 cm.
24. Ostatnie notatniki ; Szkicownik poetycki II / Maria Pawlikowska Jasnorzewska. – Toruń : „Algo”, 1993. – 122 s., [1] k. portr. ; 21 cm.
M 166483 (Opole)
25. Ostatnie utwory / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; zebrał i oprac. Tymon Terlecki. -Warszawa : „Most”, 1993. – 158, [1] s. ; 20 cm.
M 046123 (Brzeg), M 171553 M 171557 (Opole)
26. Paryż / Marja Pawlikowska. – Warszawa : F. Hoesick, 1928. – 58, [3] s. ; 18 cm.
27. Pocałunki / Maria Pawlikowska Jasnorzewska ; oprac. graf. Anna Tworkowska-Barankiewicz. – Warszawa : Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek, 1985. – [80] s. : rys. ; 16 cm.
M 038810 (Brzeg), M 47860 (Kędzierzyn-Koźle), M 223450 F (Opole)
28. Poezje / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; wybrała i wstępem opatrzyła Maria Józefacka. – Lublin : Wydawnictwo Lubelskie, 1986. – 418, [2] s. ; 20 cm.
M 039997 (Brzeg), M 041025 (Kluczbork), M 148241 (Opole)
29. Poezje / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; wybrała i wstępem opatrzyła Maria Józefacka. – Lublin : Wydawnictwo Lubelskie, 1988. – 415, [1] s. ; 20 cm.
M 044090 M 060204 (Kluczbork), M 155054 (Opole)
30. Poezje. 1 / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; zebr. Matylda Wiśniewska ; przedm. opatrzył Adam Mauersberger ; [il. Jerzy Jaworowski]. – Warszawa : „Czytelnik”, 1958. – 530, [2] s. : il. ; 21 cm.
M 018402/I M 039474/I (Opole)
31. Poezje. 2 / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; [zebr. Matylda Wiśniewska] ; [il. Jerzy Jaworowski]. – Warszawa : „Czytelnik”, 1958. – 470, [2] s. : il. ; 21 cm.
M 018402/II M 039474/II (Opole)
32. Poezje. T. 1 / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; zebrała i oprac. Matylda Wiśniewska. – Warszawa : „Czytelnik”, 1974. – 622, [2] s., [1] k. tabl. : il., 1 portr. ; 21 cm.
M 089693/I M 089695/I (Opole)
33. Poezje. T. 2 / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; zebrała i oprac. Matylda Wiśniewska. -Warszawa : „Czytelnik”, 1974. – 550, [2] s., [1] k. tabl. : il., 1 portr. ; 21 cm.
M 089693/II M 089695/II (Opole)
34. Poezje wybrane / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; wybrała i wstępem poprzedziła Mieczysława Buczkówna. – Warszawa : Państ. Instytut Wydawniczy, 1996. – 521, [2] s. ; 20 cm.
35. Poezje wybrane [Dok. dźw. ] / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; recyt. Anna Romantowska. Warszawa : Zakład Wydawnictw i Nagrań Polskiego Związku Niewidomych, 1978. – 1 kas. dźw.(60 min) : mono.
T 000594 (Opole)
36. Portret z łezką : poezje / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; [wybór wierszy Lucjan Kiełkowski]. – Bielsko-Biała : „Profile”, 1993. – 274 s. ; 16 cm.
37. Powrót Mamy [Dok. dźw.] : słuchowisko radiowe / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska. – Warszawa : Zakład Wydawnictw i Nagrań Polskiego Związku Niewidomych, 1986. – 1 kas. dźw. (ok. 56 min) : mono.
T 001793 (Opole)
38. Profil białej damy / Marja Kossak-Pawlikowska. – Warszawa : Księgarnia F. Hoesicka, 1930. – 52 s. ; 18 cm.
Z 074048 (Opole)
39. Róża i lasy płonące / Marja Pawlikowska. – Londyn : M. I. Kolin, [1941]. – 32, [2] s. ; 18 cm.
40. Różowa magja : poezje / Marja z Kossaków Pawlikowska. – Lwów : H. Altenberg, 1924. – 46 s. ; 23 cm.
41. Salamandra : wybór / M. Pawlikowska-Jasnorzewska. – Szczecin : „Glob”, 1986. – 141, [3] s. : rys. ; 20 cm.
M 48604 M 48738 (Kędzierzyn-Koźle), M 041026 M 058901 (Kluczbork), M 148097 (Opole)
42. Seans na dnie morza / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; wybór i posł. Marta Podgórnik. – Wrocław : Biuro Literackie, 2012. – 59, [5] s. : il. ; 24 cm.
43. Smak miłości / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; wybór Andrzej Żmuda. – Warszawa ; Rzeszów : „Ad Oculos”, 2003. – 183, [1] s. : il., 1 portr. ; 17 cm.
44. Surowy jedwab / Marja Pawlikowska. – Warszawa : nakładem Księgarni F. Hoesicka, 1932. – 48, [2] strony ; 17 cm.
45. Szkicownik poetycki / Marja Kossak-Jasnorzewska. – Warszawa : Towarzystwo Wydawnicze, 1939. – 167 s., [1] karta tablic : portret ; 15×21 cm.
46. Świat na słomce Bożej / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; wybór i posł. Waldemar Smaszcz. – Warszawa : „Pax”, 1996. – 131, [1] s. ; 17 cm.
47. Tańczący koliber / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; [wyboru dokonała Maria Józefacka]. -Warszawa : „Iskry”, 1988. – 239, [1] s. ; 20 cm.
M 043043 (Kluczbork), M 050224 (Nysa), M 15459 M 154592 (Opole)
48. Tęsknoty szalone : liryki / Jasnorzewska Maria Pawlikowska ; wybór i wstęp Bohdan Drozdowski. – Warszawa : „Książka i Wiedza”, cop. 1998. – 179, [1] s., [8] s. tabl. : ; 1 faks., fot., portr. ; 19 cm.
49. To nie było wszystko / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; [red. i wybór wierszy Tomasz Kwiatkowski]. – Warszawa : Wydaw. S.R., 1994. – 89, [6] s. ; 21 cm.
50. Utwory wybrane / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; wybór Marta Hydzik-Żmuda ; [red. i oprac. Andrzej Żmuda]. – Warszawa ; Rzeszów : Agencja Wydawnicza Ad Oculos, 2004. – 399, [1] s., [6] k. tabl. kolor. : il. ; 21 cm.
51. Wachlarz : zbiór poezyj dawnych i nowych / Marja Pawlikowska. – Warszawa : nakładem Księgarni F. Hoesicka, 1927. – 109 s. ; 17 cm.
M 20524 (Kędzierzyn-Koźle)
52. Wiersze / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; wybór i wstęp Stefana Flukowskiego. – Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy, 1967. – 361, [7] s. ; 17 cm. – ( Biblioteka Poetów / Państwowy Instytut Wydawniczy )
M 015505 (Kluczbork), M 223453 F (Opole)
53. Wiersze / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; wybór i wstęp Stefana Flukowskiego. – [Wyd. 2]. – Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy, 1971. – 358, [6] s. ; 18 cm. – (Biblioteka Poetów )
M 016195 (Nysa)
54. Wiersze / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska. – Wyd. 3. – Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy, 1981. – 359, [1] s. ; 16 cm.
M 029678 (Brzeg), M 41177 (Kędzierzyn-Koźle), M 034506 (Kluczbork), M 125535 (Opole)
55. Wiersze / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska. – Wyd. 4. – Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy, 1987. – 350, [4] s. ; 16 cm.
M 49624 (Kędzierzyn-Koźle), M 042064 (Kluczbork), M 049184 (Nysa), M 151079 (Opole)
56. Wiersze wybrane / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska. – [Wyd. 1 w tym wyborze]. – Warszawa : „Czytelnik”, 1985. – 413, [3] s. ; 20 cm.
M 038406 (Brzeg), M 47790 (Kędzierzyn-Koźle), M 047303 M 047304 (Nysa), M 145089 (Opole)
57. Wiersze wybrane / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska. – Warszawa : „Czytelnik”, 1987. – 412, [4] s. ; 20 cm.
M 041703 M 046034 (Brzeg), M 043567 (Kluczbork), M 52473 (Kędzierzyn-Koźle)
58. Wojnę szatan spłodził : zapiski 1939-1945 / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; zebr. Rafał Podraza. – Warszawa : Agora, 2012. – 79, [4] s. : il. (w tym kolor.) ; 25 cm.
59. Wybór poezji / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; oprac. Jerzy Kwiatkowski. – Wrocław [etc.] : Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, 1967. – CXIV, 289 s., [1] k. tabl. : il. ; 17 cm. – ( Biblioteka Narodowa Seria 1, ; nr 194 )
M 008220 M 052803 (Brzeg), C 015861 M 015488 M 015862 (Kluczbork), M 010610 M 010611(Nysa), M 056607 (Opole)
60. Wybór poezji / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; oprac. Jerzy Kwiatkowski. – Wyd. 2 uzup. – Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1969. – CXIV, 290 s., 1 k. tabl. : il. ; 18 cm. – (Biblioteka Narodowa. Seria 1 ;, nr 194. )
M 052811 (Brzeg), M 16584 M 20610 (Kędzierzyn-Koźle)
61. Wybór poezji / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; oprac. Jerzy Kwiatkowski. – Wyd. 3 rozsz. – Kraków : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1972. – CXVI,294 s. : il., portr. ; 17 cm. – ( Biblioteka Narodowa. Seria 1, ; nr 194 )
M 020047 (Nysa), M 081509 M 081510 (Opole)
62. Wybór poezji / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; oprac. Jerzy Kwiatkowski. – Wyd. 4. – Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1980. – CXXV,310,[2] s. : il., portr. ; 17 cm. – ( Biblioteka Narodowa. Seria 1, ; nr 194 )
M 38921 M 39042 (Kędzierzyn-Koźle), M 033299 (Kluczbork), M 036929 (Nysa), M 122285 M 209234 (Opole)
63. Zanurzcie mnie w niego / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; [wiersze wybrała Maria Matyka-Sadajowa]. – Kraków : „Miniatura”, 1990. – 46, [2] s. : rys. ; 12 cm.
64. Zapomniane pocałunki : w 50. rocznicę śmierci Poetki / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; wybrała i wstępem opatrzyła Magdalena Koperska. – Warszawa : „Anagram”, [2006]. – 255, [1] s. ; 13 cm.
65. Złote myśli kobiety : poezje zebrane / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska ; redaktor wydania Michał Nalewski. – Warszawa : Prószyński i S-ka, [2023]. – 1182, [1] strona ; 24 cm.
C 063875 (Kluczbork), M 227158 M 227179 (Opole)
Twórczość dramatyczna:
66. Baba-Dziwo. Tragikomedia w 3 aktach, wystawienie: Kraków, T. im. J. Słowackiego 1938
67. Biedna młodość, (słuchowisko radiowe). Radio 1936
68. Bracia syjamscy. Komedia fantastyczna wierszem w 3 aktach
69. Dewaluacja Klary. Komedia w 3 aktach, wystawienie: Poznań, Teatr Polski 1939
70. Dowód osobisty. Komedia w 3 aktach, wystawienie: Warszawa, Teatr Nowy 1936
71. Egipska pszenica. Sztuka w 3 aktach, wystawienie: Kraków, Teatr im. J. Słowackiego 1932
72. Gąsiornica. Sztuka w 5 aktach. Powstała przed 1939
73. Kochanek Sybilli Thompson. Fantazja przyszłości w 3 aktach, wystawienie: Kraków, Teatr im J. Słowackiego 1926
74. Mrówki (Myrmeis). Sztuka w 3 aktach, wystawienie: Kraków, Teatr im. J. Słowackiego 1936
75. Nagroda literacka. Komedia w 4 aktach, wystawienie: Warszawa, Teatr Nowy 1937
76. Pani zabija pana, (słuchowisko radiowe). Radio 1936
77. Popielaty welon. Fantazja sceniczna w 9 obrazach, wystawienie: Warszawa, Teatr Narodowy, 1939
78. Powrót mamy. Komedia w 3 aktach, wystawienie: Warszawa, Teatr Nowy 1935
79. Rezerwat. Farsa w 3 aktach, wystawienie: TV 1968
80. Skarb w płomieniach. Komedia w 3 aktach
81. Szofer Archibald. Komedia w 3 aktach, wystawienie: Warszawa, Teatr Mały 1924
82. Zalotnicy niebiescy. Sztuka w 3 aktach, wystawienie: Warszawa, Teatr Mały 1933
83. Złowrogi portret, (słuchowisko radiowe). Radio 1937
Opracowania twórczości
Książki:
84. „Biegnę tam w myślach moich…” : o wierszach emigracyjnych Marii Pawlikowskiej-Janorzewskiej / Elżbieta Hurnikowa // W : Znajomym gościńcem : prace ofiarowane Profesorowi Ireneuszowi Opackiemu / red. Tadeusz Maria Sławek, Aleksander Jerzy Nawarecki, Dariusz Pawelec. – Katowice, Uniwersytet Śląski w Katowicach, 1993. – S. 91-99
85. Czytanie Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / pod red. Mateusza Kucaba, Wacława Lewandowskiego i Jakuba Osińskiego. – Kraków : Instytut Literatury, 2024. – 295, [1] s. ; 24 cm.
86. Dancing : karnet balowy Marii Pawlikowskiej / Maria Jasnorzewska-Pawlikowska ; [oprac. graf., obwol. i rys. Jerzy Jaworowski]. Warszawa : „Czytelnik”, 1958. – 41, [4] s. : il. ; 20
M 020808 (Opole)
87. Doświadczenie kobiece w twórczości wojennej Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Agnieszka Wójtowicz // W : Reinterpretacje / pod red. Macieja Tramera i Agnieszki Wójtowic. – Katowice : Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 215. − S. 301-309
88. Dyskrecja uczuć : Maria Pawlikowska-Jasnorzewska „Ofelia” / Agata Zawiszewska-Semeniuk // W : Szkoła interpretacji liryki / pod redakcją Agaty Zawiszewskiej-Semeniuk i Piotra Krupińskiego. – Szczecin : Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2024. − S. 139-152
89. Intertekstualna lektura „Miss Annabelle Lee” Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Małgorzata Burzka-Janik // W : Jestem – więc czytam. Między pragmatyzmem a wolnością? / red. Grażyna Tomaszewska, Beata Kapela- Bagińska, Zofia Pomirska. – Gdańsk : Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2012. – S. 217-228
90. Maria Pawlikowska-Jasnorzewska czyli Lilka Kossak : biografia poetki / Anna Nasiłowska. – Toruń : Algo, 2010. – 304 s., XVI s. tabl. : il. (w tym kolor.) ; 25 cm.
91. Maria Pawlikowska-Jasnorzewska : zarys monograficzny / Elżbieta Hurnikowa. – Katowice : „Śląsk”, 2012. – 471, [1] s. : il. ; 24 cm.
M 210958 (Opole)
92. Maria Pawlikowska-Jasnorzewska : życie w poezji skroplone / Aleksandra J. Ostroch. – Czerwionka-Leszczyny : Vectra, 2025. – 421, [2] strony: fotografie ; 23 cm
93. Moja siostra poetka : wybór wierszy Marii Pawikowskiej-Jasnorzewskiej / Magdalena Samozwaniec ; oprac. Rafał Podraza. – Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy, 2010. – 87, [1] s. : il. ; 25 cm + 1 dysk optyczny (CD-ROM)
M 203527 (Opole)
94. Natura w salonie mody : o międzywojennej liryce Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Elżbieta Hurnikowa. – Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy, 1995. – 290, [2] s., [8] s. tabl. : il. ; 21 cm.
C 174005 (Opole)
95. O przewrotnej naturze kobiecych pragnień w wierszu Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej „Złote myśli kobiety” / Magdalena Bąk // W : Wiek XX. Przewodnik dla licealistów. Cz. 1 / pod red. Katarzyny Ziębik, Beaty Żmichowskiej. – Warszawa: Stentor, 2006. – S. 116-122
96. Od „Pocałunków” do „Impresji” − rzecz o przenikaniu / Elżbieta Grodzka-Łopuszyńska // W : Balaghan : mikroświaty i nanohistorie / pod red. Mariusza Jochemczyka, Magdaleny Kokoszki, Beaty Mytych-Forajter. – Katowice : Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2015. − S. 49-58
97. Od „Pocałunków” do pocałunków Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Elżbieta Grodzka-Łopuszyńska // W : Miniatura i mikrologia literacka. T. 2 / pod red. Aleksandra Nawareckiego. – Katowice : Wydaw. UŚ, 2001. – S. 89-100
98. Spożywanie trupów : „Do mięsożerców” Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej w perspektywie ekokrytyki i food studies : wstępne rozpoznania / Mateusz Kucab // W : Kulinaria: literatura − media – film / pod redakcją: Agnieszki Ścibior. – Kraków : Oficyna Wydawnicza Kucharski Wydawnictwo Naukowe, 2022 . − S. 43-58
99. „Suche liście malowane henną…” : obrazy jesieni słowami malowane (na przykładzie poezji Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej) / Joanna Rychter // W : Słowo, dźwięk, obraz / red. nauk. Elżbieta Skorupska-Raczyńska, Joanna Rutkowska. – Gorzów Wielkopolski : Wydawnictwo Akademii im. Jakuba z Paradyża, 2016. − S. 139-151
100. Środki implikujące wartościowanie w wolitywnych aktach mowy na tle innych środków wartościujących : (wybrane z listów Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej do męża) / Iwona Benenowska // W : Wartości i wartościowanie we współczesnej humanistyce. 3, Perspektywa językoznawcza / redakcja naukowa Aleksandra Kiklewicza i Jolanty Piwowar. – Olsztyn : Centrum Badań Europy Wschodniej UWM, 2017. − S. 9-22
101. „Teatralizacja mowy” a koncepcja podmiotu w międzywojennej liryce Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Beata Morzyńska-Wrzosek // W : Między teatrem a światem : w kręgu problemów dramatu, sztuki scenicznej i teatralizacji kultury / red. Ryszard Strzelecki. – Bydgoszcz : Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, 2010. − S. 143-154
102. W poszukiwaniu intymnej bliskości : wokół dancingu Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Beata Morzyńska-Wrzosek // W : Czytanie Dwudziestolecia. 4 t. 1 / pod red. Elżbiety Wróbel i Joanny Warońskiej. – Częstochowa : Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza, 2016. − S. 41-58
103. Zalotnica niebieska / Magdalena Samozwaniec. – [Warszawa] : „Sternik”, 1995. – 324, [2] s. ; 21 cm.
M 172853 (Opole)
104. „Zwierzęciem bywam bardzo rzadko”. O roli konotacji sowa „zwierzę” i jego hiponimów w erotykach Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, Anny Świrszczyńskiej i Haliny Poświatowskiej / Aneta Wysocka // W : Język polski. Współczesność, historia 4. / pod red. Władysławy Książek-Bryłowej, Henryka Dudy. – Lublin : TNKUL, 2003. − S. 175-187
Artykuły w czasopismach:
105. Anatomia smutku (O „Fotografii” Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej) / Marian Wańczowski // Zeszyty Naukowe. Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląskich w Opolu. Filologia Polska. – 1990, z. 28, s. 101-112
106. Anna Achmatowa − Maria Pawlikowska-Jasnorzewska. Paralele nie tylko poetyckie / Małgorzata Semczuk // Przegląd Humanistyczny. – 1997, nr 2, s. 69-78
107. Antysemityzm oraz totalitaryzm w świetle twórczości dramatycznej Antoniego Słonimskiego i Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Martyna Ujma // Acta Humana. – Vol. 8 (2017), s. 137-152
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/630609 [dostęp: 8.04.2025 r.]
108. „Biała pani przeszła znów przez salon!…” Duchy, czarownice i demony w twórczości poetyckiej Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Jadwiga Jęcz // Pamiętnik Literacki. – 2018, z. 1, s. 95-103
109. Gzy żelazne i ludzkie owady. „Entomologia” wojenna Marii Pawlikowskiej‑ Jasnorzewskiej / Magdalena Kokoszka // Narracje o Zagładzie. – Nr 3 (2017), s. 87-102
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/699702 [dostęp: 8.04.2025 r.]
110. Językowe mechanizmy budowania puenty : na przykładzie „Pocałunków” Marii Pawlikowskiej – Jasnorzewskiej / Anna Pajdzińska // Polonistyka. – 1996, nr 4, s. 215-218
111. Konotacje semantyczne srebra w poezji Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Joanna Rychter // Studia Językoznawcze. – T. 13 (2014), s. 173-197
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/1592304 [dostęp: 8.04.2025 r.]
112. Kraków w twórczości Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Ewa Będzińska // Rocznik Biblioteki Polskiej Akademii Nauk w Krakowie. – R. 16 (1970), s. 221-239
113. „Laura i Filon” i „Śniadanie na trawie” : z rozważań nad sielanką nowoczesną w poezji i w malarstwie / Jerzy Weinberg // Ruch Literacki. – 1997, z. 4, s. 523-536
114. Lilka i jej rodzinna Kossakówka w literaturze wspomnieniowej / Maria Andres // Poradnik Bibliotekarza. – 1994, nr 3, s. 37-41
115. Maria Pawlikowska-Jasnorzewska: „Zapis choroby” : agonia jako upokorzenie / Barbara Zielińska // Ruch Literacki. -1995, z. 3, s. 331-338
116. Mitoburcza komediogroteska w teatrze Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Marian Rawiński // Akcent. – 1996, nr 2, s. 162-170
117. Motyle i ćmy w poezji Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Aneta Wysocka // Język Artystyczny. – T. 14 (2010), s. 127-140
* Dostępne w Internecie: https://bazhum.muzhp.pl/media/texts/jezyk-artystyczny/2010-tom-14/jezyk_artystyczny-r2010-t14-s127-140.pdf [dostęp: 8.04.2025 r.]
118. Mrówki i anioły / Agata Chałupnik // Dialog. – 2021, nr 3, s. 237-247
* Polska feministyczna dramaturgia lat 30. XX wieku
119. Nie na miejscu. Strategie dysocjacyjne w poezji Karin Boye i Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Maria Skoczyńska // Polonistyka. Innowacje. – Nr 18 (2023), s. 143-160
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/28763189 [dostęp: 8.04.2025 r.]
120. O liryce tatrzańskiej Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Agnieszka Stabro // Podgląd. – 2016, nr 3, s. 52-53
121. Oblicza „ja”. O świadomości bohaterek dramatów Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Inga Iwasiów // Ruch Literacki. – 1995, z. 4, s. 463-473
122. Obraz morza u Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Agnieszka Szol // Postscriptum. – 1998, nr 26, s. 23-31
123. Opozycja swój/obcy w zapiskach Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej z lat 1939-1945 / Anna Wojciechowska. – Bibliogr. // Stylistyka. – [T.] 24 (2015), s. 183-197
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/615283 [dostęp: 8.04.2025 r.]
124. Peryfrazy nazw astronomicznych i meteorologicznych w poezji Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Joanna Rychter // Studia Językoznawcze. – T. 8 (2009), s. 107-123
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/1596158 [dostęp: 8.04.2025 r.]
125. Peryfrazy nazw florystycznych w poezji Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Joanna Rychter // Studia Językoznawcze. – T. 10 (2011), s. 269-291
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/1595813 [dostęp: 8.04.2025 r.]
126. Peryfrazy nazw religijnych w poezji Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Joanna Rychter // Studia Językoznawcze. – T. 15 (2016), s. 81-102
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/1592059 [dostęp: 8.04.2025 r.]
127. Peryfrazy nazw z zakresu ziemskiej przyrody nieożywionej w utworach poetyckich Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Joanna Rychter // Studia Językoznawcze. – T. 11 (2012), s. 165-186
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/1595684 [dostęp: 8.04.2025 r.]
128. Peryfrazy nazwy „niebo” w poezji Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Joanna Rychter // Studia Językoznawcze. – T. 9 (2010), s. 221-234
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/1595953 [dostęp: 8.04.2025 r.]
129. Piekło matek. O dramatach Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Monika Żółkoś // Dialog. – 2018, nr 3, s. 34-46
130. Poezja ogrodów Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Małgorzata Smolińska // Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica. – Z. 6 (2003), s. 251-273
* Dostępne w Internecie: https://bazhum.muzhp.pl/media/texts/acta-universitatis-lodziensis-folia-litteraria-polonica/2003-tom-6/acta_universitatis_lodziensis_folia_litteraria_polonica-r2003-t6-s251-273.pdf [dostęp: 8.04.2025 r.]
131. „Pomnożona przez pięć zmysłów” : sensualność w twórczości Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Agnieszka Kwiatkowska // Polonistyka. – 2013, nr 5, s. 14-19
132. „Pójdę w potworność zjawisk” : o wyobraźni poetyckiej Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Elżbieta Hurnik // Świat i Słowo. – 2023, nr 1, s. 239-251
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/29520377 [dostęp: 8.04.2025 r.]
133. „Przez sprawę miłości widziana sprawa kobiety” : feministyczny teatr Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Marian Rawiński // Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio FF, Philologiae. – Vol. 17 (1999), s. 193-215
134. „Rozpaczając jak Skandynawowie” : estetyka romantyczna Karin Boye i Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Maria Skoczyńska // Poznańskie Studia Slawistyczne. – 2023, nr 25, s. 321-337
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/30148671 [dostęp: 8.04.2025 r.]
135. Słowiki i Fotografia : o dwóch wierszach Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Kazimierz Nowosielski // Topos. – 2019, nr 1, s. 42-47
136. Słownictwo odnoszące się do żywiołu wody w cyklu poetyckim „Pocałunki” Marii Pawlikowskij-Jasnorzewskiej / Urszuka Sokólska // Białostockie Archiwum Językowe. – Nr 6 (2006), s. 125-139
137. Ujarzmiana kobieta : cielesność matek w „Mrówkach” Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej = A subjected woman : the corporeality of mothers in „Ants” of Maria Pawlikowska-Jasnorzewska / Ewelina Adamik // Prace Literaturoznawcze = Papers in Literature. – [Nr] 11 (2023), s. 139-148
138. Uwagi na temat wiersza „Don Juan i Dońa Anna” Marii Pawlikowskiej -Jasnorzewskiej / Jadwiga Jęcz // Studia Europaea Gnesnensia. – Nr 14 (2016), s. 51-67
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/631260 [dostęp: 8.04.2025 r.]
139. W mocy konwencji : Maria Pawlikowska-Jasnorzewska / Małgorzata Łukaszuk-Piekara // Akcent. – 2001, nr 1-2, s. 24-39
140. Wiersz zbyt kunsztowny z wyrazów składanych dorywczo / Edward Balcerzan // Polonistyka. – 1995, nr 6, s. 388-394
141. Zielnik poetycki Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej : (przegląd motywów kwiatowych w twórczości obejmującej lata 1904-1928) / Anna Dzieniszewska // Poezja. – 1980, nr 5, s. 56-69
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/1108737 [dostęp: 8.04.2025 r.]
Propozycje metodyczne dla nauczycieli
Książki:
142. Poezja przesiąknięta muzycznością rymów : „Dansing” Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej jako przedmiot lekcji języka polskiego / Małgorzata Burzka-Janik // W : Język, estetyka, sztuka / pod red. Danuty Jastrzębskiej-Golonki i Agnieszki Rypel. – Bydgoszcz : Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, 2014. − S. 31-41
Artykuły w czasopismach:
143. Ale jazz! O jednym wierszu Marii Pawlikowskiej – Jasnorzewskiej / Aleksandra Francuz // Język Polski w Liceum. – 2014/15, nr 4, s. 72-78
144. Bohaterki liryczne wierszy Nike i Miłość Marii Pawlikowskiej‑Jasnorzewskiej wobec utraconego uczucia / Anna Grabarczyk ; dostęp online: https://zpe.gov.pl/a/dla-nauczyciela/D15VYJFuo [dostęp: 8.04.2025 r.]
145. Laura i Filon Marii Pawlikowskiej‑Jasnorzewskiej jako nawiązanie do sielanki oświeceniowej / Sabina Świtała ; dostęp online: https://zpe.gov.pl/a/dla-nauczyciela/D1EU9j89m [dostęp: 8.04.2025 r.]
146. Lilka i jej rodzinna Kossakówka w literaturze wspomnieniowej : materiały do wykorzystania w wieczorze poświęconym Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Maria Andres // Poradnik Bibliotekarza. – 1994, nr 3, s. 37-41
147. „Lubię szeptać ci słowa…”. Montaż poetycko-muzyczny / Barbara Jachimczak //Poradnik Bibliotekarza. – 1992, nr 4, s. 23
148. ,Miłość” Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej w klasie VII / M. Kraska // Język Polski w Szkole : dla klas IV-VIII. – 1989/90, z. 4, s. 412-413
149. „Nieporozumienie” Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. Analiza i interpretacja utworu / Ewa Sosnowska // Modelowe Nauczanie. – 2003, nr 3, s. 54-57
150. Nierozważne i romantyczne – pokrewieństwo poezji Haliny Poświatowskiej i Marii Pawlikowskiej‑Jasnorzewskiej / Marta Kulikowska ; dostęp online: https://zpe.gov.pl/a/dla-nauczyciela/DgJoy3Nz1 [dostęp: 8.04.2025 r.]
151. O „Ja” Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Dariusz Parczewski // Zeszyty Szkolne. – 2005, nr 3, s. 59-61
152. O przewrotnej naturze kobiecych pragnień w wierszu Marii Pawlikowskiej‑Jasnorzewskiej Złote myśli kobiety / Piotr Obolewicz ; dostęp online: https://zpe.gov.pl/a/dla-nauczyciela/DUiUqCZJg [dostęp: 8.04.2025 r.]
153. O wierszach Marii Pawlikowskiej Jasnorzewskiej w klasie VII / Krystyna Bury // Język Polski w Szkole : dla klas IV-VIII. – 1985/86, z. 6, s. 131-135
* Analiza wierszy: „Ptaszek”, „Barwy’”
154. Odczytywanie znaków : pomysł lekcji w klasie szóstej / Anna Galant // Nowa Polszczyzna. – 1999, nr 5, s. 11-14
* Interpretacja wiersza „Czas, krawiec kulawy’”
155. Opracowanie utworów poetyckich Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej w klasie VII / Teresa Siudak // Język Polski w Szkole : dla klas IV-VIII. – 1988/89, z. 5, s. 506-512
156. „Płaczę nad sobą…” Montaż poetycki – Maria Pawlikowska-Jasnorzewska / Barbara Jachimczak // Poradnik Bibliotekarza. – 1994, nr 2, s. 36
157. Poetka miłości Maria Pawlikowska-Jasnorzewska / Bogumiła Pińczuk // Biblioteka w Szkole. – 2011, nr 12, s. 23-25
* Scenariusz spotkania bibliotecznego poświęconego poetce przeznaczony dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych
158. Propozycje lekcji języka polskiego w klasie VII : (,,Starość’” Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej oraz ,,Wesele w Atomicach’” Sławomira Mrożka). – Bibliogr. / D. Zarębska // Język Polski w Szkole : dla klas IV-VIII. – 1990/91, z. 2/3, s. 33-37
159. Propozycje opracowania wybranych mitów na lekcjach języka polskiego / Eugeniusz Szymik// Język Polski w Szkole Średniej. – 1998/99), z. 4, s. 23-35
* Techniki dramowe przy analizie mitów. Interpretacja porównawcza wierszy opartych na motywie Nike: Z. Herberta ,,Nike, która się waha’” i M. Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej ,,Nike’”
160. „Róże dla Safony”. Liryczny dialog Marii Pawlikowskiej‑Jasnorzewskiej z największą poetką starożytnej Grecji / Paulina Król ; dostęp online: https://zpe.gov.pl/a/dla-nauczyciela/D1yCDd0KC [dostęp: 8.04.2025 r.]
161. Scenariusze lekcji języka polskiego dla gimnazjum. – (Scenariusze nagrodzone w konkursie pt. „Jak integruję problematykę ekologiczną z moim przedmiotem?”) / Aneta Gizińska-Hwozdyk // Aura. – 2002, [nr] 4, dod. „Prace Konkursowe”, s. 5-7
162. Secesyjna Maria Pawlikowska-Jasnorzewska / Justyna Bajda // Polonistyka. – 2007, nr 1, s. 27-32
163. Sposób na interpretację wiersza! / Dorota Nosowska // Cogito. – 2015, nr 18, s. 34-35
* Maria Pawlikowska-Jasnorzewska „Gwiazdy spadające”
164. Tam, gdzie spotyka się miłość i śmierć… : montaż poetycko-muzyczny poświęcony Marii Pawlikowskiej – Jasnorzewskiej / Joanna Ziętek // Wszystko dla Szkoły. – 2008, nr 10, s. 16-18
165. Wszystkie barwy miłości (scenariusz imprezy z okazji Dnia Zakochanych (lub śmierci poetek: Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej i Małgorzaty Hillar) / Barbara Michałek // Wszystko dla Szkoły. – 2006, nr 1, s. 15-16
166. Wśród rodzinnych historii Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Danuta Buła // Język Polski w Gimnazjum. – 2015/2016, nr 1, s. 81-88
* Scenariusz lekcji języka polskiego w gimnazjum z wykorzystaniem wiersza M. Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej „Babcia i Dziadek”
167. Wykorzystanie utworu Czesława Miłosza „Wyprawa do lasu”, „Ranny ptak” – Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, fragmentu „Chłopów” Władysława Reymonta oraz wiersza Krzysztofa Kamila Baczyńskiego „Przypowieść”
168. Zdarzenie jako element wypowiedzi poetyckiej : „La precieuse” M. Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej / Tomasz Sobczak // Warsztaty Polonistyczne. – 2000, nr 2, s. 94-96
Netografia:
Maria Pawlikowska-Jasnorzewska – biografia i twórczość
Maria Pawlikowska-Jasnorzewska – biografia, wiersze, twórczość
Maria Pawlikowska-Jasnorzewska
Zob. też: Wybrane wiersze / Maria Pawlikowska-Jasnorzewska / Lektury szkolne
Oprac. Iwona Kowalska
Wydział Informacji, Bibliografii i Udostepniania Zbiorów
PBW w Opolu
