Odpowiedzialność jako wartość i kategoria pedagogiczna

„Być człowiekiem to właśnie być odpowiedzialnym.” Antonie de Saint-Exupery

Odpowiedzialność to obowiązek moralny lub prawny odpowiadania za swoje lub czyjeś czyny, przyjęcie na siebie obowiązku zadbania o kogoś lub o coś. Odpowiedzialność jest postawą samorealizacji człowieka, jego moralności, która przejawia się zarówno w jego stosunku do samego siebie, jak i relacjach z ludźmi, a także w stosunku do wykonywanych zadań. Człowiek odpowiedzialny jest wiarygodny i przewidywalny, wie co robi, zna cel działania i przewiduje jego następstwa, przyjmuje i ponosi konsekwencje tych działań. Wychowanie do odpowiedzialności stanowi wspomaganie rozwoju społecznego i moralnego dziecka, ma miejsce w rodzinie i w szkole, poprzez codzienne dokonywanie wyborów, rozwiązywanie problemów, poszukiwanie dróg porozumienia. Zestawienie bibliograficzne „Odpowiedzialność jako wartość i kategoria pedagogiczna” zostało sporządzone na podstawie baz Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Opolu oraz baz bibliotek zgromadzonych w KARO – Katalogu Rozproszonych Bibliotek Polskich. Bibliografia po aktualizacji ujmuje 118 opisów bibliograficznych książek i artykułów z czasopism. Materiał bibliograficzny został uporządkowany alfabetycznie według tytułów publikacji, z podziałem na wydawnictwa zwarte oraz artykuły z czasopism. Książki dostępne w PBW w Opolu i/lub filiach oznaczone zostały sygnaturami. Materiał adresowany jest do szerokiego grona pedagogów, nauczycieli, wychowawców, rodziców kształtujących u dzieci i młodzieży postawę odpowiedzialności, wychowujących i zainteresowanych wychowaniem do odpowiedzialności.

Wydawnictwa zwarte :

1. A może nie ma się czego bać? : jak zamienić lęk w ciekawość /Leszek Mellibruda, Dagny Kurdwanowska. – Warszawa : Edipresse Polska, cop. 2018. – 310, [2] s. ; 21 cm.

M 217817 (Opole)

2. Aspekty aksjologiczne w edukacji / Urszula Ostrowska. – Olsztyn : Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego,2000. – 267 s. : il. ; 24 cm. 3. Dialog zamiast kar / Zofia Aleksandra Żuczkowska. – Podkowa Leśna : Wydawnictwo MiND, mcop. 2015. – 254, [2] s. : il. ; 21 cm.

M 054228 (Kluczbork), M 212844 – M 212845 (Opole)

3. 12 ważnych opowieści : polscy autorzy o wartościach /zilustrowała Eluta Kidacka ; [redakcja Agata Mikołajczak-Bąk]. – Poznań :Publicat. Centrum Edukacji Dziecięcej, cop. 2017. – 127 s. : il. kolor. ; 27 cm.

M 054750 (Brzeg)

4. Dziecko i jego szczęście : refleksje w kontekście 100-lecia TPD /pod red. nauk. Małgorzaty Buchli ; [recenzenci: dr hab. Piotr Petrykowski prof. UMK, dr Dorota Domińska-Werbel]. – Legnica :Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy, 2019. – 79, [2] s. : fot. ; 24 cm.

M 069487 (Nysa), M 219998 (Opole)

5. Emocjonalki : bajki psychoterapeutyczne /Małgorzata Parcheta-Kołuszuk. – Gdańsk : „Harmonia”, 2017. – 181, [2] s. : il. kolor. ; 24 cm.

M 054780 (Brzeg), C 054779 (Kluczbork), M 068512 (Nysa), M 217004 – M 217005 (Opole)

6. Filozoficzne implikacje w pedagogice : o sensie życia, edukacji i wychowaniu / redakcja naukowa Jolanta Spętana, Dorota Domagała, Violetta Drabik-Podgórna. – Kraków : „Impuls”, 2015. – 250 s. : wykr. ; 24 cm.

7. Głos ucznia : instrument dobrych zmian w edukacji /Russell J. Quaglia, Michael J. Corso ; [tłumaczenie Anna Sorówka-Łach]. – Warszawa : ABC a Wolters Kluwer business, 2015. – 327 s. ; 21 cm.

M 214036, M 214255 (Opole)

8. Ideał wychowania i proces kształcenia : wybrane koncepcje : opis, analiza, krytyka / Stanisław Nalaskowski. – Toruń : Wydawnictwo Adam Marszałek, cop. 2003. – 155 s. ; 21 cm.

M 208133 (Opole)

9. Jak nauczyć dzieci odpowiedzialności / Dale Scott Ridley , Bill Walther ; przekł.[z ang.] Krzysztof Rogowski. – Gdańsk : Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2005. – 87 s. ; 24 cm.

M 59862 – M 59863 KK  (Kędzierzyn-Koźle), C 051345 (Kluczbork), M 191326, M 191615, M 194806 (Opole)

10. Jak wykształcić inteligencję emocjonalną : 50 pomysłów ćwiczeń : poziom podstawowy /Dianne Schilling ; [tł. Karolina Bojadżijewa-Wesołowska]. – Warszawa : Fraszka Edukacyjna, 2009. – 142 s. : il. ; 24 cm.

M 211200 – M 211201 (Opole)

11. Jak zwiększyć skuteczność szkolnej edukacji : poradnik dla nauczycieli i edukatorów. Cz. 2 /Julian Piotr Sawiński. – Warszawa : „Difin” ,2016. – 223 s. : il. ; 24 cm.

M 053915/II – M 053916/II (Kluczbork), M 068690/II (Nysa), M 214853/II – M 214854/II (Opole)

12. Kategorie pedagogiczne : odpowiedzialność, podmiotowość, samorealizacja, tolerancja, twórczość, wyobraźnia /Józef Górniewicz. – Olsztyn :Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego,2001. – 130, [1] ; 24 cm.

M 048840 (Brzeg), M 57753 – M 57754 KK (Kędzierzyn-Koźle), C 183112, M 183113 – M 183117 (Opole)

13. Lekcje wychowawcze dla nastolatków /Anna Maria Świątek. – Rzeszów :”Fosze”,© copyright 2020. – 363 strony ; 24 cm.

M 058599 (Kluczbork), M 220863-M 220864 (Opole)

14. Łatwe posłuszeństwo : [ucząc dzieci dyscypliny z miłością]. 1 /Kay Kuzma ; [tł. Tomasz Paczuski, Renata Piotrowska]. – [Mszczonów] : Fundacja Źródła Życia, [2000]. – 309 s. ; 20 cm.

M 57494 KK (Kędzierzyn-Koźle)

15. Łukasz ratuje misia, czyli Jak udzielać pierwszej pomocy /Izabela Michta ; zilustrowała Anna Gensler. – Warszawa : Dwukropek – Wydawnictwo Juka-91,cop. 2019. – [34] s. : il. ; 28 cm.

M 069310 (Nysa)

16. Montessori dla każdego : samodzielnie odkryj świat /Małgorzata Ceremuga ; ilustracje : Maria Gromek. – Kraków : Znak Emotikon, 2018. – 221, [3] s. : il. ; 27 cm.

M 054967 (Brzeg), M 64900 KK (Kędzierzyn-Koźle), M 068980 (Nysa), M 217880 – M 217881 (Opole)

17. Montessori w twoim domu : przewodnik dla rodziców małych dzieci chcących wychować ciekawych świata i odpowiedzialnych ludzi /Simone Davies ; il. Hiyoko Imai ; przeł. Ewa Pater-Podgóna. – Wrocław : Wydawnictwo Bukowy Las,2019. – 256 s. : il. ; 24 cm.

M 220162 (Opole)

18. Narracje w przedszkolu : jak rozmawiać z dzieckiem na trudne i ważne tematy z wykorzystaniem bajek /Anna Niesłuchowska, Ewa Piechowska. – Płock : Iwanowski, 2015. – 67 s. : il. ; 24 cm.

M 054815 (Brzeg), M 214432 – M 214433 (Opole)

19. Narracje w przedszkolu : świat wartości w oczach dziecka : opowiadania i scenariusze zajęć /Anna Niesłuchowska, Agnieszka Kubera. – Płock : Iwanowski, 2015. – 63 s. : il. ; 24 cm.

M 054816 (Brzeg), M 214434 – M 214435 (Opole)

20. Nastolatki : kiedy kończy się wychowanie? /Jesper Juul ; [przekł. Dariusz Syska]. – Podkowa Leśna : Wydawnictwo MiND, cop. 2014. – 205, [3] s. ; 21 cm.

M 054817 (Brzeg)

21. Nasze rodzinne dobre obyczaje : o pozytywnych nawykach, rytuałach i tradycjach /Anna Dodziuk. – Warszawa : Instytut Psychologii Zdrowia. Polskie Towarzystwo Psychologiczne,2010. – 48, [1] s. ; 21 cm.

M 213400 (Opole)

22. Nauczyciel jako przywódca edukacyjny : wolność-odpowiedzialność-skuteczność / Marta Chrabąszcz. – Bibliogr. // W : Edukacja jako odpowiedź : odpowiedzialni nauczyciele w zmieniającym się świecie / pod red. Grzegorza Mazurkiewicza. – Warszawa – Kraków : Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2014. – S. 115-132

M 212011 – M 212012 (Opole)

23. Normy w pedagogice : aksjologiczne i metodologiczne wyznaczniki statusu zdań o powinnościach / Urszula Morszczyńska. – Kraków : Księgarnia Akademicka, cop. 2009. – 429,[1] s. : rys., tab. ; 24 cm.

C 202376, M 202462 – M 202464 (Opole)

24. Odpowiedzialni rodzice :z doświadczeń psychologa /Małgorzata Kościelska. – Kraków : „Impuls”, 2011.- 115 s. ; 24 cm.

25. Odpowiedzialność człowieka w kontekście indywidualnym i społecznym / Władysław Dykcik. – Poznań : Wydawnictwo Naukowe Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego. Oddział, 2010. – 128 s. : il. ; 24 cm.

26. Odpowiedzialność rodzicielska jako wartość : teoria i praktyka / red. nauk. Urszula B. Kazubowska. – Toruń : Wydawnictwo Edukacyjne “Akapit”, 2010. – 269 s. : il. ; 24 cm.

M 051073 (Brzeg), M 204582 (Opole)

27. Odpowiedzialność jako wartość i problem edukacyjny / praca pod red. Andrzeja M. de Tchorzewskiego. – Bydgoszcz : „Wers”, 1998. – 230, [1] s. : 2 wykr. ; 24 cm.

28. Odpowiedzialność podmiotowa dzieci : jak rozumieć i inspirować jej rozwój ?/Beata Krzywosz-Rynkiewicz. – Kraków : „Impuls”, 2007. – 232 s. : il. ; 24 cm.

M 197523 – M 197524, M 197475, M 197475 (Opole)

29. Odpowiedzialność nauczycielska w kontekście wychowania młodzieży do odpowiedzialności / Adam Roman Solak // W: Oblicza dojrzałości emocjonalnej dzieci i młodzieży / red. Kazimierz Franczak, Monika Szpringer ; [aut. Sylwia Byszewska et al.] ; Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Wydział Nauk Pedagogicznych. – Warszawa : Wydawnictwo Salezjańskie : współwyd. Wydział Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, 2009. – S. 119-126

30. Odpowiedzialność, wspólnotowość, współpraca w szkole : nauczyciele i rodzice / Anna Kwatera, Joanna M. Łukasik, Stanisław Kowal. – Kraków : „Impuls”, 2018. – 209 s. ; 24 cm

31. Odpowiedzialność za wychowanie : kontekst edukacyjno-historyczny /red. Ilona Błaszczyk, Nikołaj Iwanowicz Smetanski. – Bydgoszcz : Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, 2010. – 220 s. ; 21 cm.

M 203861 – M 203862 (Opole)

32. Osoba i wychowanie : wokół personalistycznej filozofii wychowania Karola Wojtyły Jana Pawła II /Katarzyna Wrońska. – Kraków : Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego,cop.2000. – 130 s. ; 24 cm.

M 57671 KK (Kędzierzyn-Koźle), C 060071 (Nysa), M 182880 (Opole)

33. Pedagogika waldorfska dla dzieci od trzech do dziewięciu lat /Rainer Patzlaff [et al.] ; przekł. z jęz. niem. i wstęp Michał Głażewski. – Kraków : „Impuls”, 2011. – 146, [1] s., [8] s. tabl. :il. kolor. ; 24 cm.

M 212860 – M 212862 (Opole)

34. Poczucie odpowiedzialności młodzieży skonfliktowanej z prawem : studium pedagogiczne /Irena Mudrecka. – Opole : Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2010. – 424 s. : il. ; 24 cm.

M 207377 (Opole)

35. Poczucie odpowiedzialności moralnej jako aspekt podmiotowy /red. nauk. Maria Nowicka-Kozioł. – Warszawa : „Żak”, 2000. – 44, [1] s. ; 21 cm.

M 57183 KK (Kędzierzyn-Koźle)

36. Powinności rodzicielskie w zakresie kształtowania poczucia odpowiedzialności u dzieci i młodzieży /Irena Mudrecka // W : Rodzicielstwo w obliczu niepełnosprawności i zaniedbania / red. nauk. Józefa Brągiel, Beata Górnicka. – Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskie, 2014. – S. 183-192

M 63905 KK (Kędzierzyn-Koźle), M 212122, M 212602 (Opole)

37. Pozytywna dyscyplina /Jane Nelsen ; przekład Anna Czechowska, Anna Rosiak. – Warszawa : CoJaNaTo, 2015. – 408 s. : il. ; 21 cm.

M  054848 (Brzeg), M 221306 (Opole)

38. Prawno-społeczne aspekty wychowania w dobie XXI wieku : zagrożenia, nadzieje, wyzwania /pod red. nauk. Anny Pawlak, Beaty Skwarek, Justyny Stadniczeńko. – Legnica :Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy, 2019. – 124 s. ; 24 cm.

M 219926 – M 219927 (Opole)

39. Recepta na dorastanie : wychowaj dziecko na szczęśliwego nastolatka /Brian Tracy i Alec Forstrom ; [tłumaczenie Joanna Sugiero]. – Gliwice : „Helion”, cop. 2015. – 269, [1] s. : il. ; 21 cm.

M 214318 – M 214319 (Opole)

40. Rodzicielstwo – wybrane aspekty funkcjonowania /redakcja naukowa Józefa Brągiel, Beata Górnicka ; Uniwersytet Opolski.Parenting – selected aspect functioningWydanie I.Opole :Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego,2021. – 139, [2] strony : ilustracje, wykresy ; 24 cm.

M 060398 (Kluczbork), M 221266, M 222211 – M 222213 (Opole)

41. Rodzina – rodzicielstwo – odpowiedzialność :perspektywa pedagogiki społecznej /Józefa Brągiel, Bożena Matyjas, Katarzyna Segiet. Wydanie I. Opole :Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego,2021.198 stron ; 24 cm.

M 222329 (Opole)

42. Scenariusze lekcji wychowawczych dla nauczycieli i wychowawców w starszych klasach szkoły podstawowej i w szkołach ponadpodstawowych /Maria Gudro-Homicka. – Warszawa : Difin, 2017. – 281 s. ; 23 cm.

M 054805 (Kluczbork), M 068530 (Nysa), M 216927 – M 216929 (Opole)

43. Sens odpowiedzialności : perspektywa psychologa klinicznego /Małgorzata Kościelska. – Kraków : „Impuls”, 2007. – 165 s. ; 25 cm.

M 208755 (Opole)

44. 7 nawyków szczęśliwego dziecka /Sean Covey ; ilustrował Stacy Curtis ; przełożyła Małgorzata Bortnowska. – Kraków :Znak Emotikon – Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, 2017. – 93 s. : il. ; 27 cm.

M 068664 (Nysa)

45. Sposoby aktywizowania uczniów w szkole XXI wieku : pytania, refleksje, dobre rady : poradnik dla nauczycieli /Julian Piotr Sawiński. – Warszawa : „Difin”, 2014. – 158 s. : il. ; 23 cm.

M 63269 KK (Kędzierzyn-Koźle), C 067470 (Nysa), M 212721 (Opole)

46. Szkoła uczenia się /Jarosław Kordziński. – Warszawa :Wolters Kluwer Polska, 2018. – 386 s. : il. ; 21 cm.

M 218984 – M 218985 (Opole)

47. Świadomość wychowawcza we współczesnej rodzinie / Ewelina Świdrak ; Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Wydział Nauk Społecznych. – Lublin :Wydawnictwo KUL, 2013. – 205 s. ; 24 cm.

M 216561 (Opole)

48. Twoja kompetentna rodzina : nowe drogi wychowania /Jesper Juul ; przekład Dariusz Syska. – Podkowa Leśna :Wydawnictwo MiND Dariusz Syska, 2011. – 183, [1] s. : il. ; 20 cm.

M 054876 (Brzeg), M 217074 (Opole)

49. Wielka księga emocji /tekst Esteve Pujol i Pons, Rafael Bisquerra Alzina ; ilustracje Carles Arbat ; [tłumaczenie z języka hiszpańskiego Katarzyna Gajos]. – Kielce :”Jedność”, cop. 2017. – 109, [3] s. : il. kolor. ; 29 cm.

M 218890, EP 218917 (Opole)

50. Współczesna młodzież wobec problemu wolności : studium socjologiczno-pedagogiczne / Violetta Kopińska. – Toruń : „Akapit”, 2008. – 329 s. : il. ; 24 cm.

M 201091, M 204499 (Opole)

51. Wychować człowieka mądrego. Zarys etyki nauczycielskiej /Kazimierz Szewczyk. – Warszawa :Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998. – 174, [4] s. ; 21 cm.

52. Wychowanie do odpowiedzialności : studium teorii i praktyki pedagogiki integralnej / Alina Rynio ; Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Wydział Nauk Społecznych. Instytut Pedagogiki KUL. – Lublin : Wydawnictwo KUL, 2019. – 563 strony : fotografia ; 25 cm.

Dostępne w Internecie: https://repozytorium.kul.pl/bitstream/20.500.12153/1757/1/Rynio_Alina-Wychowanie_do_odpowiedzialnosci.pdf  Dostęp: 14 czerwiec 2022 r.

53. Wychowanie ku wartościom w świetle nauczania Jana Pawła II : elementy teorii i praktyki. T. 3, Solidarność, mądrość, wspólnota, wierność, młodość /red. Krystyna Chałas. – Lublin ; Kielce : „Jedność”, 2006. – 358 s. ; 24 cm.

54. Wychowanie przez zabawę : projekty i gry w kształtowaniu kluczowych kompetencji u dzieci i młodzieży /Agnieszka Kozdroń. – Warszawa : „Difin”, 2015. – 217 s. : il. ; 23 cm.

M 054592 (Brzeg), M 054046 (Kluczbork), C 068182 (Nysa), M 214349 – M 214351 (Opole)

55. Z dzieckiem w świat wartości / Irena Koźmińska, Elżbieta Olszewska. – Warszawa : „Świat Książki”, 2017. – 223, [1] s. ; 21 cm.

C 054812 (Kluczbork), C 068727, M 068656 (Nysa)

56. Zagrożeni „niegościnną” rzeczywistością / $c Mariusz Z. Jędrzejko, Tomasz Kozłowski. – Warszawa : Oficyna Wydawnicza “Aspra”, 2020. – 263 strony : ilustracje ; 24 cm.

57. Zarządzanie wartością w warunkach zmiany /pod redakcją Pawła Antonowicza, Piotra Pisarewicza, Pauliny Nogal-Meger. – Gdańsk :Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2017. – 262 s. : il. ; 21 cm.

M 64785 KK (Kędzierzyn-Koźle)

Artykuły z czasopism :

58. Baśnie uczą odpowiedzialności / Danuta Waloszek. – Bibliogr. // Wychowanie w Przedszkolu. – 2004, nr 6, s. 9-13

59. Biorę odpowiedzialność…” : propozycja przebiegu spotkania profilaktyczno-edukacyjnego dla młodzieży ponadgimnazjalnej, dotyczącego szkód wynikających z picia alkoholu przez kobiety w ciąży /oprac. Teresa Jadczak-Szumiło, Katarzyna Kałamajska-Liszcz // Remedium .- 2015 , nr 9 , s. 6-10

60. Być konsekwentnym / Łukasz Mrózek // Wychowawca. – 2016, nr 7-8, s. 10-12

61. Co nam przeszkadza wziąć odpowiedzialność? /Agnieszka Litwa-Janowska // Terapia : Uzależnienia i Współuzależnienia. – 2017 , nr 3, s. 10-14

62. Człowiek i wartość : powinność i odpowiedzialność /Jarosław Gara. – Bibliogr. // Opieka, Wychowanie, Terapia. – 2000, nr 2, s. 23-27

63. Czy można nauczyć odpowiedzialności? / Beata Krzywosz-Rynkiewicz // Psychologia w Szkole. – 2011, nr 2, s. 7-15

64. Czy obowiązek niszczy przyjemność uczenia się? /Julian Piotr Sawiński // Edukacja i Dialog. – 2017, nr 1-2, s. 70-73

65. Czym jest odpowiedzialność osobista i jak ją wzmacniać? / Aleksandra Bobrowska // Metodyk. – Nr 14 (2019/2020), s. 10-16

66. Dobre wybory / Magdalena Goetz // Głos Nauczycielski. – 2013, nr 44, s. 10

67. Jak rozwijać postawę odpowiedzialności za środowisko naturalne? Dobre praktyki w zakresie edukacji ekologicznej / Tomasz Ordza // Monitor Dyrektora Przedszkola. – 2021, nr 7, s. 54-57

68. Jak wychować odpowiedzialne dziecko /Ewa Zielińska // Bliżej Przedszkola. – 2013, nr 5, s. 14-15

69. Kilka słów o odpowiedzialności : (scenariusze lekcji wychowawczych: 1. Moje decyzje; 2. Czy warto być odpowiedzialnym?) / Magdalena Goetz // Głos Pedagogiczny. – 2014, nr 63, s. 12-16

70. Kompetencje dziecka w planie daltońskim – przykład olsztyńskiego przedszkola / Ewa Konieczko. – Bibliogr. // Problemy Wczesnej Edukacji. – 2012, nr 1, s. 118-130

71. Lekcje mediacji /Wioletta Król-Terelak // Wszystko dla Szkoły. – 2010, nr 9, s. 12-13

72. Lekcje odpowiedzialności za słowo / Jacek Prądziński // Poradnik Bibliotekarza. – 2018, nr 6, s. 27-28

73. Magia harcerstwa, czyli dlaczego dzieci to kochają? / Dorota Całka // Nowa Szkoła. – 2012, nr 6, s. 42-43

74. Mając w myślach świat / Danuta Stadnicka-Strzembosz // Wychowawca. – 2016, nr 7/8, s. 8-9

75. Mądrość mieszka w nas, musimy tylko z nią rozmawiać”. Czym jest mądrość w życiu człowieka? / Iwona Bukowska // Biblioteka w Szkole. – 2017, nr 10, dod. „Biblioterapia w Szkole”, s. 6-7

76. Moje miejsce na ziemi. O ważnych decyzjach życiowych / Lidia Ippoldt // Biblioteka w Szkole. – 2016, nr 10, dod. „Biblioterapia w Szkole”, s. 15

77. Nie przeoczyć – filozofia codzienności Janusza Korczaka / Sylwester Zielka . – Bibliogr. // Problemy Wczesnej Edukacji. – 2019, nr 3, s. 70-79

Dostępne w Internecie: https://repozytorium.bg.ug.edu.pl/docstore/download/UOG911b4786aa3643eeb216d399731282a7/Zielka_Sylwester_Nie_przeoczyc_teraz_2019.pdf   Dostęp: 15 czerwca 2022 r.

78. O odpowiedzialności u dzieci = About the responsibility among children / Lucyna Smółka // Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna : czasopismo Instytutu Pedagogiki Przedszkolnej i Szkolnej Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. – 2018, , nr 2, [cz.] 1, s. 89-97

Dostępne w Internecie: https://czasopismoippis.up.krakow.pl/wp-content/uploads/2015/01/Lucyna-SM%C3%93%C5%81KA2.pdf   Dostęp: 15 czerwca 2022 r.

79. Od kompetencji do odpowiedzialności /Łukasz Mrózek. – Bibliogr. // Wychowawca. – 2014, nr 10, s. 5-8

80. Odpowiedzialność a wychowanie : ref. / Stanisław Gałkowski // Edukacja Folozoficzna. – Vol. 20 (1995), s. 155-158

81. Odpowiedzialność cywilna uczniów / Joanna Lesińska // Monitor Dyrektora Szkoły. – 2017, [nr] 73, s. 40-46

82. Odpowiedzialność i wolność w pedagogice tradycyjnej i liberalnej /Barbara Polańska // Nowa Szkoła. – 2000, nr 4, s. 11-13

83. Odpowiedzialność i zaufanie w procesie wychowania dzieci i młodzieży / Józef Sowa // Nauczyciel i Szkoła. – 2011, nr 2, s. 9-24

Dostępne w Internecie: http://docplayer.pl/15032692-Jozef-sowa-odpowiedzialnosc-i-zaufanie-w-procesie-wychowania-dzieci-i-mlodziezy-nauczyciel-i-szkola-2-50-9-24.html   Dostęp: 15 czerwca 2022 r.

84. Odpowiedzialność jako wartość edukacyjna / Urszula Ostrowska // Kultura i Społeczeństwo. – 2005, nr 3, s. 18-33

85. Odpowiedzialność – jest odpowiedzialny, być odpowiedzialnym, wziąć odpowiedzialność,… wiśta wio – łatwo powiedzieć / Grażyna Tetelmajer // Metodyk. – Nr 14 (2019/2020), s. 5-9

86. Odpowiedzialność nauczyciela / Karolina Dobrzycka // Metodyk. – Nr 14 (2019/2020), s. 21-22

87. Odpowiedzialność nauczyciela na językach obcych a innowacyjność? : czy to ma sens? : na przykładzie innowacji A. Bugajaka „Business English” i “Medical English” / Bożena Maliszewska-Kozan // Metodyk. – Nr 14 (2019/2020), s. 23-26

88. Odpowiedzialność podmiotowa w procesie wychowania przez pracę /Józef Sowa // Nowa Szkoła. – 2010, nr 6, s. 24-31

89. Odpowiedzialność uczniów w percepcji nauczycieli / Beata Krzywosz-Rynkiewicz // Problemy Wczesnej Edukacji. – 2007, nr 1/2, s. 140-149

90. Odpowiedzialność w pełnieniu ról w życiu / Józef Sowa // Nowa Szkoła .-2017 , nr 2 , s. 32-34

91. Odpowiedzialność w pracy nauczyciela / Iwona Wąsińska // Metodyk. – Nr 14 (2019/2020), s. 45-48

92. Odpowiedzialność w pracy nauczyciela przedszkola / Dorota Błaszkiewicz // Metodyk. – Nr 14 (2019/2020), s. 17-20

93. Odpowiedzialność w procesie wychowania dzieci i młodzieży /Józef Sowa. – Bibliogr. // Edukacja. – 2010, nr 3, s. 35-41

94. Odpowiedzialności za słowo trzeba uczyć / Lidia Mucha // Metodyk. – Nr 14 (2019/2020), s. 27-35

95. Odpowiedzialność za własne wybory : scenariusz lekcji wychowawczej dla uczniów gimnazjum /Aldona Rumińska // Wychowawca. – 2013 , nr 4 , s. 28-29

96. Poczucie odpowiedzialności młodzieży niepełnosprawnej /Małgorzata Zaborniak-Sobczak // Kwartalnik Pedagogiczny. – 2011, nr 4, s. 135-155

97. Podziel się odpowiedzialnością / Zofia Wietrzy // Metodyk. – Nr 14 (2019/2020), s. 49-54

98. Pokonać trudności w pracy zespołowej /Małgorzata Pomianowska, Katarzyna Szczepkowska // Dyrektor Szkoły. – 2016, nr 1, s. 32-35

99. Program psychoedukacyjny z elementami biblioterapii pt. „Podróż ku wartościom” /Agnieszka Haber. – Bibliogr. // Biblioterapeuta. – 2018, nr 4, s. 18-48

100. Program zajęć biblioterapeutycznych „Podróż ku wartościom” /Magdalena Ofierska-Majeran. – Zawiera scenariusze zajęć: 1. “Piękno” ; 2. “Odwaga” ; 3. “Szczęście” ; 4. “Odpowiedzialność” ; 5. “Solidarność” // Sygnał. – 2015, nr 6, s. 24-38

101. Przewidywanie konsekwencji / Grażyna Katra, Antonina Mużdżak // Psychologia w Szkole. – 2011, nr 4, s. 123-131

102. Samodzielność i odpowiedzialność. Szanse rozwoju osobowego dziecka od najwcześniejszych lat w rodzinie / Agnieszka Sawuła // Wychowanie na co Dzień. – 2007, nr 6, s. 11-14

103. Szerszy katalog kar dla uczniów /Monika Sewastianowicz // Dyrektor Szkoły. – 2019, nr 7, s. 37-40

104. Trenowanie zachowań czy kształtowanie postaw? / Jarosław Kordziński // Dyrektor Szkoły. – 2021, nr 1, Niezbędnik Dyrektora Szkoły, s. 72-74

105. Trójnóg etyczny w myśli Jana Pawła II : wolność, miłość i odpowiedzialność / Inga Mizdrak // Wychowawca. – 2021, nr 5, s. 26-27

106. Tylko jeden drink… Dlaczego warto być odpowiedzialnym / Marta Jesionek // Biblioteka w Szkole. – 2016, nr 10, dod. „Biblioterapia w Szkole”, s. 18-19

107. Uczenie się odpowiedzialności przez dziecko w wieku przedszkolnym /Iwona Samborska. – Bibliogr. // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. – 2019, nr 1, s. 28-35

Dostępne w Internecie: http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.ceon.element-b49a9737-36f2-3daa-97e6-d6536439b2b6/c/pdf-01.3001.0013.1608.pdf  Dostęp: 15 czerwca 2022 r.

108. Uczyć odpowiedzialności czy dyscypliny? Praca w małych grupach jako efektywny sposób uczenia się i nauczania /Agnieszka Jastrzębska // Sygnał. – 2019, nr 11, s. 43-46

109. Uczymy odpowiedzialności /Magdalena Goetz // Głos Nauczycielski. – 2015, nr 12, s. 12

110. Wartość odpowiedzialności. Scenariusz lekcji wychowawczej. – (Teczka nauczyciela) /Marta Majorczyk //Sygnał. – 2017, nr 11, s. 32-34

111. Wolność i odpowiedzialność jako kryterium podmiotowości / Aleksandra Minczanowska // Cieszyński Almanach Pedagogiczny. – T.5 (2018), s. 47-53

Dostępne w Internecie: https://core.ac.uk/download/pdf/197756864.pdf    Dostęp: 15 czerwca 2022 r.

112. Wychowanie do odpowiedzialności / Urszula Kłusek // Wychowawca. – 2016, nr 7-8, s. 5-7

113. Wychowanie do odpowiedzialności. Cz. 1 /Aleksandra Karasowska // Remedium. – 2009, nr 9, s. 4-5

114. Wychowanie do odpowiedzialności. Cz. 3 /Aleksandra Karasowska // Remedium. – 2009, nr 11, s. 4-5

115. Wychowanie do odpowiedzialności / Miłosz Studziński // Wychowawca. – 2016, nr 7-8, s. 5-7

116. Wychowanie do odpowiedzialności : (bibliografia w wyborze) /Elżbieta Trojan // Wychowawca. – 2016, nr 7-8, s. 42

117. Wychowanie do wolności i odpowiedzialności jako istotne ogniwo współczesnej profilaktyki społecznej /Karolina Kmiecik-Jusięga. – Bibliogr. // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. – 2018, nr 6, s. 3-8

118. Wyłącznie ludzka cecha /Małgorzata Wójtowicz-Dacka // Psychologia w Szkole. – 2014, nr 4, s. 25-30

Elżbieta Trojan – Regionalny Zespół Placówek Wsparcia Edukacji. Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Opolu

Aktualizacja : lipiec 2022 r.