Kultura języka na Śląsku

Bibliografia w wyborze „Kultura języka na Śląsku” opracowana została z okazji Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego. Święto to, obchodzone 21 lutego, zostało ustanowione przez UNESCO 17 listopada 1999 roku, aby podkreślić różnorodność językową i kulturową świata, a także zwrócić uwagę na języki zagrożone i ginące, które stanowią 43% wszystkich aktualnie używanych języków. Dzień ten upamiętnia tragiczne wydarzenia, jakie miały miejsce w Bangladeszu w 1952 roku – zginęło wówczas pięciu studentów uniwersytetu w Dhace, którzy domagali się nadania językowi bengalskiemu statusu języka urzędowego.

Zestawienie bibliograficzne, zawierające 105 opisów bibliograficznych (w tym 60 książek), opracowane zostało na podstawie elektronicznych baz Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Opolu, baz Biblioteki Narodowej oraz katalogów opolskich bibliotek. Materiał bibliograficzny uporządkowany został alfabetycznie, z podziałem na wydawnictwa zwarte i artykuły w czasopismach. Książki dostępne w Pedagogicznej Bibliotece Wojewódzkiej w Opolu i/lub filiach oznaczone są sygnaturą. W bibliografii, zawierającej przede wszystkim spis publikacji dotyczących języka (w tym gwary) oraz kultury języka na Śląsku, znaleźć także można kilka opisów bibliograficznych wydawnictw dotyczących języka ojczystego oraz Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego.

 

Książki:

1. Baśń i podanie górnośląskie / Dorota Badura-Simonides ; Śląski Instytut Naukowy. – Katowice : “Śląsk”, 1961. – 75 s. ; 21 cm. – (Biblioteczka Wiedzy o Śląsku. Seria Etnograficzna / Śląski Instytut Naukowy ; nr 2)
M 20453 (Kędzierzyn-Koźle), C 030856 (Opole)

2. Bery śmieszne i ucieszne : humor śląski / zebr. i oprac. Dorota Simonides ; [il. Jadwiga Smykowska]. – Opole : “Nowik”, 2008. – 294 s. : il., rys. ; 16×16 cm. ISBN 978-83-89848-64-2
M 199176 (Opole)

3. “Bioły jak śniyg kole kumina” : brud w paremiach śląskich / Małgorzata Iżykowska // W : Brud : idee, dylematy, sprawy / pod red. Magdaleny Sztandary ; Uniwersytet Opolski. – Opole : Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2012. – S. 249-268
M 209960 (Opole)

4. Dialekt głogówecki. Cz. 1, Fonetyka / Feliks Pluta. – Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1963. – 134 s. – (Prace Opolskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Wy dział Języka i Literatury)
M 12969/I (Kędzierzyn-Koźle), M 12969/I M 037469/I M 099605/I (Opole)

5. Dialekt głogówecki. Cz. 2, Słowotwórstwo, fleksja, teksty gwarowe / Feliks Pluta. – Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1964. – 153 s. – (Prace Opolskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Wydział Języka i Literatury)
M 006004 (Brzeg), M 12969/II M 8424 (Kędzierzyn-Koźle), M 011510 (Kluczbork), M 007394 (Nysa), M 037469/II M 046988 (Opole)

6. Dialektologia : materiały pomocnicze : konteksty socjolingwistyczne i etnolingwistyczne / Aldona Skudrzyk, Elżbieta Rudnicka-Fira. – Katowice : Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2010. – 280, [2] s. : il. ; 23 cm. – (Podręczniki i Skrypty Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, ISSN 1644-0552 ; 121) ISBN 978-83-226-1897-4
*Zawiera m. in. wybór śląskich tekstów gwarowych
M 205556 (Opole)

7. Do rymu po naszymu, abo ślōnski miszmasz / Stanisław Neblik-Fojerman. – Kotórz Mały ; Opole : Silesia Progress, 2016. – 180 s. ; 21 cm.

8. Dzieje polszczyzny śląskiej / Stanisław Rospond ; Instytut Śląski w Opolu. – Katowice : “Śląsk”, 1959. – 480 s. : il., faks., mapy ; 25 cm. – (Prace Językoznawcze / Instytut Śląski)
M 003282 M 003283 (Brzeg), M 2716 (Kędzierzyn-Koźle), M 003101 M 003102 M 003281 (Kluczbork), M 002504 M 002505 (Nysa), C 022873 M 022630 (Opole)

9. Edukacja dwujęzyczna wobec integracji europejskich systemów szkolnych : (na przykładzie szkół podstawowych województwa opolskiego) / Dariusz Widelak // W : Edukacja w dobie integracji europejskiej : strategie zmian i praktyka pedagogiczna / pod red. nauk. Ewy Smak, Dariusza Widelaka ; Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Opolu. – Opole : Wydawnictwa Wyższej Szkoły Zarządzania i Administracji w Opolu : Wydawnictwo Instytut Śląski. – S. 97-114
C 205795 (Opole)

10. Gadka za gadką : 300 podań, bajek i anegdot z Górnego Śląska / zebr. i oprac. Dorota Simonides i Józef Ligęza ; [il. Janusz Młynarski]. – Wyd. 2 popr. i uzup. – Opole : Instytut Śląski, 1975. – 425,[3] s. : il., rys. ; 21 cm.
M 28651 (Kędzierzyn-Koźle), M 025606 (Kluczbork), M 093936 M 093937 (Opole)

11. Gwara kresowa na Śląsku Opolskim / Krzysztof Kleszcz // W : Kresowianie na Śląsku Opolskim / pod red. Marii Kalczyńskiej ; przy współpr. Krystyny Rostockiej, Elżbiety Treli-Mazur. – Opole : Oficyna Wydawnicza Politechniki Opolskiej : Wojewodzka Biblioteka Publiczna im. E. Smołki w Opolu, 2011. – S. 111-116
M 206637 (Opole)

12. Gwara Schodni i okolicy / Piotr Gołąb. – Wrocław : Zakład im. Ossolińskich, 1955. – VI, 202 s. ; 24 cm. – (Prace Językoznawcze / Polska Akademia Nauk. Komitet Językoznawstwa ISSN 0079-3485 ; 6)

13. Gwara śląska – świadectwo kultury, narzędzie komunikacji : teksty / red. Jolanta Tambor. – Katowice : “Śląsk”, 2002. – 125 s. ; 21 cm.

14. Gwara śląska w edukacji regionalnej – doświadczenia i postulaty / Helena Synowiec // W : Śląskość – siła tradycji i współczesne problemy / red. Krystyna Kossakowska-Jarosz ; Uniwersytet Opolski. – Opole : Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2005. – S. 151-156
C 193554 M 192497 M 192498 M 208674 (Opole)

15. Gwary powiatu niemodlińskiego. Cz. 1, Fonetyka / Walenty Dobrzyński. – Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1963. – 97 s. : il., 2 mapy, err. ; 24 cm. – (Prace Opolskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk / Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Wydział Nauk Społecznych ; nr 18)
M 037708/I M 037709 M 099599/I M 099600/I (Opole)

16. Gwary powiatu niemodlińskiego. Cz. 2, Morfologia, teksty gwarowe / Walenty Dobrzyński. – Wrocław : Państwowe Wydawnictwo Naukowe. Oddział, 1967. – 154 s. ; 24 cm. – (Prace Opolskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk / Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Wydział Nauk Społecznych ; nr 18)
M 12967 M 12968 (Kędzierzyn-Koźle), M 037708/II (Opole)

17. Język jako narzędzie kształtowania własnej tożsamości i poznawania Innego / Aleksandra Gancarz. – Bibliogr. // W : Edukacja międzykulturowa : dokonania, problemy, perspetywy / pod red. Tadeusza Lewowickiego, Ewy Ogrodzkiej-Mazur, Aliny Szczurek-Boruty. – Toruń : Wydawnictwo Adama Marszałka. – S. 289-312
M 206462 (Opole)

18. Język mówiony mieszkańców Baborowa na Śląsku Opolskim : fonologia / Bogusław Wyderka. – Wrocław [etc.] : Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1984. – 118, [1] s. ; 24 cm. ISBN 83-04-01634-6
M 135005 (Opole)

19. Język polski na Śląsku : (1000 lat we wspólnym nurcie językowym) / Stanisław Rospond. – Opole : Instytut Śląski, 1966. – 25, [1] s. ; 28 cm. – (Wydawnictwa Instytutu Śląskiego w Opolu. Odczyty Naukowe ; nr 8)
C 013622 (Kluczbork), M 052073 (Opole)

20. Kilka uwag o ojczystej mowie Ślązaków / Franciszek Antoni Marek // W : Obszary i przestrzenie edukacji : meandry, konteksty, dylematy : księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Zenonowi Jasińskiego w 70. rocznicę urodzin / red. naukowa Eugenia Karcz-Taranowicz. – Opole : Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2016. – S. 253-268
M 214797 (Opole)

21. Kształcenie sprawności językowej (ćwiczenia dla uczniów środowiska śląskiego) / Bożena Cząstka, Helena Synowiec. – Kraków : Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego, 1990. – 100 s. : il., 1 mapa ; 24 cm.
M 162098 M 162099 (Opole)

22. Kultura piśmienności młodego pokolenia / Jacek Warchala, Aldona Skudrzyk. – Katowice : Uniwersytet Śląski : Oficyna Wydawnicza Wacław Walasek, 2010. – 264 s. : il. ; 21 cm. ISBN 978-83-60743-35-5
M 206638 (Opole)

23. Mowa polska na Śląsku / Stanisław Bąk ; Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Wydział II Jezyka i Literatury. – Warszawa : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1974. – 224 s., [8] s. tabl. : il., fot., mapy, portr. ; 24 cm.
M 016569 M 016709 (Brzeg), M 27332 M 35370 (Kędzierzyn-Koźle), M 026435 (Nysa), C 090928 M 090929 M 09093 (Opole)

24. Nauczanie bilingwalne na Opolszczyźnie – wyzwanie i szansa / Maria Katarzyna Lasatowicz // W : Filologiczny widnokrąg : obrazy stare i nowe / pod red. Krystyny Kossakowskiej-Jarosz, Jolanty Nocoń ; Uniwersytet Opolski ; Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. – Opole : Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2012. – S. 397-403
M 207475 (Opole)

25. Nazwa własna jako nośnik wartości (na przykładzie śląskich nazw) / Danuta Lech-Kirstein. – Bibliogr. // W : Wychowanie językowe / pod red. Jolanty Nocoń. – Opole : Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2015. – S. 199-211
M 010642 “P” (Opole)

26. Nazwiska Ślązaków / Stanisław Rospond ; Instytut Śląski w Opolu. – Opole : Instytut Śląski, 1960. – 114 s. : il. ; 24 cm.
C 025782 M 082733 (Opole)

27. O marasie i roztomajnych marasiarzach w gwarach śląskich : studium językoznawcze / Lidia Przymuszała // W : Brud : idee, dylematy, sprawy / pod red. Magdaleny Sztandary ; Uniwersytet Opolski. – Opole : Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2012. – S. 269-286
* Artykuł stanowi przegląd śląskiej leksyki związanej z pojęciem “brud”
M 209960 (Opole)

28. O mowie opolskich Ślązaków / Bogusław Wyderka // W : Śląsk Opolski : dziedzictwo i współczesność / red. Dorota Simonides. – Opole : “Oficyna Piastowska”, 2005. – S. 115-124
C 053502 (Brzeg), M 60297 M 60298 (Kędzierzyn-Koźle), C 051570 M 051571 (Kluczbork), C 063289 M 063290 M 063291 (Nysa), C 192330 M 192495 M 192496 (Opole)

29. O powinnościach dydaktyki językowej wobec języka ojczystego / Tadeusz Zgółka // W : Polonistyka dziś – kształcenie dla jutra. T. 1 / red. Krzysztof Biedrzycki [et al.] ; współpraca red. Agnieszka Kania, Ewelina Strawa. – Kraków : Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych “Universitas”, 2014. – S. 304-307
M 213295/I (Opole)

30. Ocalić gwarę naszą / wyboru dokonała i oprac. Monika Macioszek ; [oprac. graf. Krzysztof Pachurka ; Gminna Biblioteka Publiczna w Popielowie]. – Popielów : Gminna Biblioteka Publiczna, 2013. – 84 s. : il. ; 25 cm. ISBN 978-83-933502-8-5
*Antologia tekstów konkursu „Ocalić gwarę naszą”, prowadzonego w latach 2006-2012 przez Gminną Bibliotekę Publiczną w Popielowie w szkołach podstawowych gminy Popielów
M 213665 (Opole)

31. Określenia nazywające dzieci w gwarach Śląska : leksemy opisujące wygląd / Marzena Muszyńska // W : Kalejdoskop tematów śląskich : zbiór studiów filologicznych / pod red. Krystyny Kossakowskiej-Jarosz ; przy udziale Małgorzaty Iżykowskiej ; Uniwersytet Opolski, Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. – Opole : Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2011. – S. 237-245
M 207357 (Opole)

32. Pogadanki o śląskim nazewnictwie / Stanisław Rospond. – Wrocław [etc.] : Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, 1969. – 91, [2] s. : il., mapy ; 21 cm. – (Biblioteczka Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego ; nr 19)
M 16539 M 17538 (Kędzierzyn-Koźle), C 063536 M 063537 M 112189 (Opole)

33. Pogwarki opolskie : wesołe goudki i statecne łosprouwki jakotez róztomajte śpiywki ze strón łodrzańskich / oprac. Szymon Koszyk ; [rys. Janina Biała]. – Katowice : “Śląsk”, 1959. – 151, [1] s. : il., nuty ; 24 cm. – (Biblioteczka Okręgu TRZZ w Opolu ; t. 1)
M 003080 (Brzeg), M 002929 (Kluczbork), M 2496 (Kędzierzyn-Koźle), M 002396 (Nysa), M 021635 M 021636 M 021990 M 093390 (Opole)

34. Polszczyzna kresowa na Śląsku / Iwona Nowakowska-Kempna ; Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Katowicach. – Katowice : WBP, 1996. – 45, [3] s., [4] k. tabl. : 1 il., fot. ; 21 cm.

35. Polszczyzna Śląska / Stanisław Rospond. – Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1970. – 164,[4] s.,[25] s.tabl. : il.,portr. ; 21 cm.
M 010690 M 010703 (Brzeg), M 17591 M 17954 M 17955 (Kędzierzyn-Koźle), M 018295 (Kluczbork), M 014972 M 026178 (Nysa), C 067276 M 067277 M 067278 M 067279 (Opole)

36. Polszczyzna Śląska : historia i współczesność / red. nauk. Bogusław Wyderka. – Opole : OTPN, 1997. – 191 s. ; 21 cm. ISBN 83-903437-1-1
C 179555 (Opole)

37. “Racz Pan Bóg żegnać”, czyli o formułach powitań i pożegnań w gwarze śląskiej / Lidia Przymuszała // W : Sztuka życia, zasady dobrego zachowania, etykieta : o zmienności obyczaju w kulturze / pod red. Katarzyny Łeńskiej-Bąk, Magdaleny Sztandary. – Opole : Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2008. – S. 223-229
M 200744 (Opole)

38. Rola nazw miejscowych w oswajaniu przestrzeni społecznej / Monika Choroś. – Bibliogr. // W : Między nostalgią a nadzieją : dziedzictwo kulturowe w ujęciu interdyscyplinarnym / pod red. Elżbiety Nieroby, Anny Czerner, Marka S. Szczepańskiego ; Uniwersytet Opolski. – Opole : Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2009. – S. 97-106
M 202658 (Opole)

39. Rozmówki śląskie : podręcznik do nauki śląskiej godki / Marek Szołtysek. – Rybnik : “Śląskie ABC”, cop. 2008. – 80 s. : il. (w tym kolor.) ; 31 cm. ISBN 83-88966-24-3 ISBN 978-83-88966-24-8
M 211890 (Opole)

40. Słownictwo Dzierżysławic w powiecie prudnickim / Feliks Pluta Wrocław : Państw. Wydaw. Naukowe – Oddział Wrocławski, 1973 – 206 s. ; 24 cm. – (Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Powstańców Śląskich w Opolu. Seria B, Studia i Monografie ; nr 37)

41. Słownik frazeologizmów i typowych połączeń wyrazowych w gwarach śląskich / Lidia Przymuszała ; Uniwersytet Opolski. – Opole : Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2013. – XLII, 503 s. ; 25 cm. ISBN 978-83-7395-566-0
C 211380 (Opole)

42. Słownik gwar śląskich : godómy po naszymu, czyli po śląsku / Barbara i Adam Podgórscy. – Katowice : “KOS”, 2008. – 355, [2] s. ; 21 cm. ISBN 978-83-60528-54-9
C 199510 (Opole)

43. Słownik Starych Siołkowic w powiecie opolskim / Alfred Zaręba. – Kraków : UJ, 1960. – 166 s. ; 25 s. – (Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego Rozprawy i Studia ; t. 18)
M 024726 (Opole)

44. Studia socjolingwistyczne / Władysław Lubaś. – Opole : Uniwersytet Opolski. Instytut Polonistyki i Kulturoznawstwa, 2013. – S. 313-363 : „Język śląski”
M 211377 (Opole)

45. Śląsk jako region językowy / Bogusław Wyderka // W : Język mniejszości i języki regionalne / red. Elżbieta Wrocławska ; red. Jadwiga Zieniukowa ; Towarzystwo Naukowe Warszawskie ; Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk. – Warszawa : Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 2003. – S. 501-509
M 066542 (Nysa), M 188743 M 188744 M 188745 M 188746 M 188747 (Opole)

46. Śląsk z perspektywy nazw własnych / Danuta Lech-Kirstein // W : Kalejdoskop tematów śląskich : zbiór studiów filologicznych / pod red. Krystyny Kossakowskiej-Jarosz ; przy udziale Małgorzaty Iżykowskiej ; Uniwersytet Opolski, Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. – Opole : Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2011. – S. 69-78
M 207357 (Opole)

47. Śląska frazeologia gwarowa – rekonesans badawczy / Lidia Przymuszała // W : Kalejdoskop tematów śląskich : zbiór studiów filologicznych / pod red. Krystyny Kossakowskiej-Jarosz ; przy udziale Małgorzaty Iżykowskiej ; Uniwersytet Opolski, Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. – Opole : Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2011. – S. 227-235
M 207357 (Opole)

48. Śląska ojczyzna polszczyzna / Jan Miodek ; Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Katowicach. – Katowice : WBP, 1991. – 28, [2] s. : il. ; 21 cm. ISBN 83-900122-3-5
M 63969 KK (Kędzierzyn-Koźle)

49. Śląskie beranie czyli humor Górnego Śląska / zebr. i oprac. Dorota Simonides. – [Wyd. 2 i. e. 1]. – [Opole] : Towarzystwo Przyjaciół Opola ; Katowice : Śląski Instytut Naukowy, 1988. – 476 s. : il., rys. ; 21 cm. – (Silesiana) ISBN 83-7008-046-4
M 041998 M 053414 (Brzeg), M 63668 KK (Kędzierzyn-Koźle), M 050081 (Nysa), M 154165 M 154166 (Opole)

50. Śląskie Beranie w Żędowicach : wybór tekstów konkursowych z lat 1998-2010 / Stowarzyszenie Przyjaciół Szkoły w Żędowicach. – Żędowice : Stowarzyszenie Przyjaciół Szkoły : [Zawadzkie : Urząd Miejski], 2010. – 115 s., [4] s. tabl. : il. kolor. ; 24 cm.

51. Śląskie rozprawianie / Anna Myszyńska. – Biała Prudnicka : Bialskie Towarzystwo Kulturalno-Oświatowe, 1999. – 198,[1] s. ; 24 cm. ISBN 83-903779-6-9
C 180833 M 180551 (Opole)

52. Śląskie rozprawianie : z okolic Białej, Głogówka i Krapkowic. Cz. 2, Opowiadania radiowe autorki z audycji “Nasz Heimat” w Radiu Opole z lat 1998-2001 / Anna Myszyńska. – Biała Prudnicka : Agencja Wydawnicza “Śląsk” Anna Myszyńska, 2006. – 250 s., [10] s. tabl. : il. (gł. kolor.) ; 25 cm. ISBN 83-923470-0-5
M 212030 (Opole)

53. Śląskie rozprawianie : z powiatów Prudnik, Koźle i Krapkowice Cz. 3, Opowiadania radiowe autorki z audycji “Nasz Heimat” w Radiu Opole z lat 2002-2005 / Anna Myszyńska. – Biała Prudnicka : Agencja Wydawnicza “Śląsk”, 2007. – 185 s., [3] k. tabl. kolor.

54. Ślónsko godka : ilustrowany słownik dla Hanysów i Goroli / Joanna Furgalińska. – Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN, 2010. – 199 s. : il. kolor. ; 25 cm. ISBN 978-83-01-16438-6
C 204654 (Opole)

55. Terminologia lekarska w gwarze Śląska Opolskiego : (ze Szpitala Wojewódzkiego w Opolu) / Wojciech Pędich. – Warszawa : Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1957. – [4] s. ; 21 cm.

56. Unifikacja języka mieszkańców wsi okolic Brzegu na Śląsku Opolskim : studium socjolingwistyczne / Krzysztof Kleszcz ; Uniwersytet Opolski ; Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. – Opole : Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2001. – 123 s. : tab. – (Studia i Monografie ; nr 310)
C 183886 (Opole)

57. Warianty języka niemieckiego na Górnym Śląsku / Maria Katarzyna Lasatowicz // W : Śląskość – siła tradycji i współczesne problemy / red. Krystyna Kossakowska-Jarosz ; Uniwersytet Opolski. – Opole : Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2005. – S. 139-150
C 193554 M 192497 M 192498 M 208674 (Opole)

58. Wśród śląskich nazw / Henryk Borek. – Opole : “Tutor”, 1991. – 95,[1] s. : il., faks., 2 mapy, 1 portr. ; 20 cm. ISBN 83-900275-2-6
M 53434 (Kędzierzyn-Koźle), M 046728 (Kluczbork), C 054903 (Nysa), C 164772 M 164776 M 164777 (Opole)

59. Zabytki języka polskiego na Śląsku / Stanisław Rospond. – Wrocław ; Katowice : Wydawnictwo Instytutu Śląskiego, 1948. – 264 s. : faks. ; 22 cm. – (Pamiętnik Instytutu Śląskiego. Seria 2 ; nr 15)
M 001782 (Kluczbork), C 002500 M 079109 MP 009500 (Opole)

60. Zachowania językowe ludności napływowej na Śląsku Opolskim / Krzysztof Kleszcz // W : Polszczyzna Śląska : historia i współczesność / red. nauk. Bogusław Wyderka. – Opole : OTPN, 1997. – S. 99-105
C 179555 (Opole)

 

Artykuły w czasopismach:

61. Czy dobrze znasz gwarę śląską? : scenariusz konkursu dla klas gimnazjalnych / Joanna Podbrożna // Wszystko dla Szkoły. – 2001, nr 12, s. 14-15

62. Czy gwara śląska w nowej roli? / Bogusław Wyderka // Rozprawy Komisji Językowej Łódzkiego Towarzystwa Naukowego. – T. 48 (2003), s. 149-157

63. Dialekt śląski / Feliks Pluta // Wczoraj, Dzisiaj, Jutro. – 1996, nr 1/4, s. 5-19

64. Dialekt śląski w przeszlości i współczesności / Feliks Pluta // Indeks. – 2011, nr 5-6, s. 54-59

65. Dwujęzyczność w edukacji śląskiej / Leszek Waldemar Olbert. – (Pedeutologia regionalna ; 45) // Nowy Biuletyn Szkolny. – 2006, nr 1, s. 16-17

66. Dynamika zmian językowych na Śląsku / Bogusław Wyderka // Studia Śląskie. – T. 74 (2014), s. 143-149

67. Fonetyczne i leksykalne cechy dialektu głogóweckiego / Renata Larysz // Ziemia Prudnicka. – 2007, s. 144-148

68. Gdy dialekt staje się językiem / Bogusław Wyderka // Rozprawy Komisji Językowej (Łódź). – T. 55 (2010), s. 285-292

69. Germanizmy w gwarze śląskiej / Jan Miodek // Zeszyty Naukowe WSP Opole. Językoznawstwo. – Z. 13 (1991), s. 463-468

70. Gwara śląska a tożsamość językowa dzisiejszej młodzieży / Agnieszka Filipkowska. – Bibliogr. // Języki Obce w Szkole. – 2006, nr 6, s, 140-146

71. Gwara śląska to “nasza mała ojczyzna” / Jolanta Woś // Panorama Ziemi Gogolińskiej. – 2001, nr 5, s. 15

72. Gwarowe śląskie nazwy „osoby skłonnej do płaczu” / Bogusław Wyderka // Studia Śląskie. – T. 67 (2008), s. 275-279

73. Gwary śląskie w XX wieku / Bogusław Wyderka // Kalendarz Opolski. – 2000, s. 36-39

74. Jak Paulek z Jorgusiem : jest podręcznik do nauki śląskiego / Katarzyna Piotrowiak // Głos Nauczycielski. – 2011, nr 19, s. 11

75. Jak polskie nazwy wracały na drogowskazy śląskich ziem w roku 1945 / Jan Miodek // Indeks. – 2017, nr 7-8, s. 67-69

76. Jakoś to ty pedzioł? / Bogusław Wyderka // Indeks. – 2005, nr 3/4, s. 56-59 ; nr 5/6, s. 31-33
*Gwary śląskie

77. Język ojczysty jest mi bliski : scenariusz zajęć dla klasy III / Anna Michniuk // Życie Szkoły. – 2015, nr 4 [2], s. 36-37

78. Język znakiem tożsamości narodowej / Maria Cyran // Język Polski w Liceum. – 2013/2014, nr 1, s. 24-36

79. Mowa Ślązaków – gwara, dialekt czy język regionalny : (w związku z próbą zmiany statusu prawnego) / Jadwiga Wronicz // LingVaria. – R. 8, nr 1 (2013), s. 173-184

80. Na Opolszyźnie : Śląska ojczyzna polszczyzna / Jan Miodek // Śląsk. – 2006, nr 5, s. 62

81. Na wesoło i z pożytkiem / Magdalena Goetz // Głos Nauczycielski. – 2018, nr 7, s. 8
* Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego (21 lutego)

82. Nacechowanie dialektalne opolskich nazwisk / Danuta Lech-Kirstein. – Bibliogr. // Studia Śląskie. – T. 67 (2008), s. 143-151

83. Nazwy drzew w śląskiej toponimii / Danuta Lech-Kirstein // Onomastica. – R. 59 (2015), s. 223-239

84. O polskiej polityce językowej / Władysław Lubaś. – Bibliogr. // Poradnik Językowy. – 2012, z. 6, s. 11-33

85. O wielojęzyczności Śląska / Bogusław Wyderka // Indeks. – 2004, nr 7/8, s. 22-27

86. O wielojęzyczności Śląska. Cz. 2 / Bogusław Wyderka // Indeks. – 2005, nr 1-2, s. 33-38

87. Określenia nazywające dzieci w gwarach Śląska : analiza przemian leksykalnych : wyniki ankiety / Marzena Muszyńska // Studia Śląskie. – T. 69 (2010), s. 327-351

88. Polska mowa : (zajęcia cykliczne dla klas młodszych) / Urszula Olek // Wychowawca. – 2011, nr 2, s. 26-28

89. Polskie słowniki gwarowe – dzieje, typologia, metody opracowania / Halina Karaś. – Bibliogr. // Poradnik Językowy. – 2010, z. 4, s. 72-104

90. Praja godać / Jan Dziadul // Polityka. – 2009, nr 38, s. 98-100

91. Regionalna śląska edukacja kulturowo-językowa / Stanisław Gajda // Studia Śląskie. – T. 67 (2008), s. 89-96

92. Rola nauczyciela w kształtowaniu sprawności językowej uczniów w śląskim środowisku gwarowym / Izabela Rumpel // Język Polski w Gimnazjum. – 2005/2006, nr 3, s. 84-95

93. Sposoby zwracania się do adresata w gwarach śląskich / Lidia Przymuszała // Studia Śląskie. – T. 67 (2008), s. 231-237

94. Standaryzacja języka górnośląskiego i jej implikacje społeczno-polityczne : (ze szczególnym uwzględnieniem Śląska Opolskiego) / Tomasz Kamusella // Sprawy Narodowościowe. – Z. 24/25. – (2004), s. 113-131

95. Ślady czeskie w nazwach miejscowych na Śląsku / Monika Choroś // Śląsk Opolski. – 2005, nr 3, s. 113-118

96. Śląska gwara : język szacowny i dowcipny / Jolanta Tambor // Śląsk. – 1996, nr 5, s. 54-55

97. Śląski jest polską gwarą! / Franciszek Marek // Historia Lokalna – Nr 15/16 (2013), s. 32-36

98. Śląskie nazwy geograficzne jako przedmiot badań lingwistyki kulturowej / Danuta Lech-Kirstein // Onomastica. – R. 57 (2013), s. 175-184

99. Śląskie słownictwo gwarowe dotyczące domów mieszkalnych, zabudowań gospodarczych oraz ich wyposażenia / Kamila Nowak // Studia Śląskie. – T. 77 (2015), s. 185-200

100. Świadomość językowa a postawy młodych Polaków wobec języka ojczystego / Beata Wrona // Język Polski w Gimnazjum. – 2015/2016, nr 3, s. 11-20

101. Świanto Anna : tekst pisany w gwarze z okolic Prudnika / Anna Myszyńska // Joseph von Eichendorff Konversatorium. – 1996, nr 11, s. 84-85

102. W trosce o piękną polszczyznę / Aleksandra Tokarek // Modelowe Nauczanie. – 2007, nr 4, s. 100-102
* Konkursy krzewiące kulturę języka

103. W trosce o piękną polszczyznę – projekt / Izabela Kukla-Naskręt // Modelowe Nauczanie. – 2007, nr 3, s. 38-40

104. Wprowadzanie dwujęzycznych nazw miejscowości na Śląsku Opolskim po 1989 roku / Monika Choroś, Łucja Jarczak // Studia Śląskie. – T. 69 (2010), s. 217-237

105. Zmiany w nazewnictwie miejscowym i osobowym na Śląsku przed i po drugiej wojnie światowej / Łucja Jarczak, Monika Choroś // Śląsk Opolski. – 1993, nr 1, s. 12-21

 

 

Oprac. Anna Zacłona
Wydział Informacji, Bibliografii i Udostępniania Zbiorów
PBW w Opolu