W 2024 r. przypada 90. rocznica urodzin Marka Hłaski – wybitnego prozaika, autora scenariuszy filmowych. Do jego dorobku literackiego należą takie dzieła jak „Baza Sokołowska”, zbiór opowiadań „Pierwszy krok w chmurach”, „Drugie zabicie psa” czy „Piękni dwudziestoletni”. Na podstawie prozy Hłaski powstały m.in. filmy „Zbieg” Stanisława Jędryki czy „Baza ludzi umarłych” Czesława Petelskiego. Jak podkreślili posłowie w uchwale, pisarz potrafił „nasycić banalne motywy i tematy zaczerpnięte z potocznego życia głęboką treścią egzystencjalną, dzięki czemu jego twórczość ma wymowę uniwersalną”. Marek Hłasko „swą bezkompromisową postawą, także wobec komunistycznej rzeczywistości, przyciągał do siebie pokolenia w różnych zakątkach świata” – głosi treść dokumentu. W 2024 r. przypada 90. rocznica urodzin Marka Hłaski. (www.sejm.gov.pl).
Prezentowana bibliografia Hłasko Marek (1934–1969) zawiera alfabetyczny wykaz dzieł pisarza, a także opracowania krytyczne (monografie, publikacje zbiorowe, studia, szkice w czasopismach) oraz interesujące propozycje edukacyjne, w których przedstawione są interpretacje i scenariusze zajęć lekcyjnych. Zestawienie zostało opracowane na podstawie elektronicznych baz danych Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Opolu oraz baz Biblioteki Narodowej, składa się z 158 opisów bibliograficznych. Materiał uporządkowany został alfabetycznie, z podziałem na wydawnictwa zwarte i artykuły w czasopismach. Wydawnictwa zwarte dostępne w PBW w Opolu i/lub filiach oznaczone są sygnaturą. Niektóre pozycje bibliograficzne zawierają linki odsyłające do baz pełnotekstowych.
I. TWÓRCZOŚĆ
Książki:
1. Baza Sokołowska ; Pierwszy krok w chmurach / Marek Hłasko ; [posł. Leszek Żuliński]. Warszawa : Krajowa Agencja Wydawnicza, 1988. – 79, [1] s. ; 17 cm.
M 154706 (Opole)
2. Brudne czyny / Marek Hłasko. – Warszawa : „Da Capo”, 1994. – 333, [1] s. ; 20 cm. – ( Dzieła Zebrane / Marek Hłasko )
M 046371 (Brzeg)
3. Cmentarze / Marek Hłasko. – Warszawa : „Elf”, 2004. – 126, [1] s. ; 18 cm
4. Drugie zabicie psa / Marek Hłasko. – Kraków : ABC, 1981. – 90 s. ; 15 cm.
5. Drugie zabicie psa. Nawrócony w Jaffie / Marek Hłasko. – Warszawa : „Da Capo”, 1993. – 236, [1] s. ; 20 cm. – ( Dzieła Zebrane / Marek Hłasko )
M 046373 (Brzeg)
6.Felietony. Listy. Palcie ryż każdego dnia / Marek Hłasko ; wstęp i wybór, Lech Kurpiewski ; wybór, Michał Komar . – Wyd. 3. – Warszawa : „Czytelnik”, 1986. – 367,[1] s. ; 17 cm. – ( Utwory wybrane / Marek Hłasko ; T.4 )
M 039921/IV (Brzeg), M 048280/IV (Nysa)
7. Felietony. Listy. Palcie ryż każdego dnia / Marek Hłasko ; wstęp Lech Kurpiewski ; wybór Michał Komar i L. Kurpiewski. – Wyd. 2. – Warszawa : „Czytelnik”, 1985. — 367, [1] s. ; 17 cm. – (Utwory wybrane / Marek Hłasko, T.4 )
M 038066/IV (Brzeg), M 039983/IV (Kluczbork), M 046892/IV (Nysa), M 143913/IV (Opole)
8. Listy i pamiętnik / Marek Hłasko ; oprac. i przygot. do druku Radosław Młynarczyk. – Warszawa: Wydawnictwo Iskry, cop. 2017. – 137, [3] s. : faksym. ; 20 cm.
9. Listy z Ameryki / Marek Hłasko. – Warszawa : Wydawnictwo Elf, 2002. – 189, [2] s. ; 19 cm.
10. Listy z Ameryki. Felietony i recenzje / Marek Hłasko. – Warszawa : Wydawnictwo „Da Capo”, 1997. – 189 s.
11. Mordercy są wśród nas / Marek Hłasko. – Warszawa : „Elf”, 2003. – 254 s. ; 19 cm.
12. Mordercy są wśród nas / Marek Hłasko. – Warszawa : Da Capo,1998. – 254 s.
13. Najlepsze lata naszego życia / Marek Hłasko ; opracowanie i przygotowanie do druku Radosław Młynarczyk. – Warszawa : Wydawnictwo Iskry, cop. 2016. – 367, [1] s. ; 20 cm.
M 063767 (Kluczbork), M 227067 (Opole)
14. Namiętności / Marek Hłasko. – Kraków : Wydawnictwo Literackie, 1982. – 170, [2] s. ; 18 cm. – ( Polskie Opowiadania Współczesne. )
M 031708 (Brzeg), M 035832 (Kluczbork), M 130448 M 130449 (Opole)
15. Następny do raju / Marek Hłasko. – Warszawa : „Elf”, 2003. – 221, [1] s. ; 18 cm.
16. Nawrócony w Jaffie : opowiem wam o Esther / Marek Hłasko. – Londyn : Polska Fundacja Kulturalna, 1974. – 158, [1] s. ; 21 cm.
17. Opowiadania / Marek Hłasko. – Warszawa : „Da Capo”, 1996. – 157, [2] s. ; 20 cm.
18. Opowiadania / Marek Hłasko ; wstęp i wybór, Lech Kurpiewski ; wybór, Michał Komar. – Wyd. 3. – Warszawa : „Czytelnik”, 1986. – 487,[1] s. ; 17 cm. – ( Utwory wybrane / Marek Hłasko ; T.1 )
M 039921/I (Brzeg), M 048280/I (Nysa)
19. Opowiadania / Marek Hłasko ; wstęp i wybór Lech Kurpiewski ; wybór Michał Komar . — [Wyd. 2]. – Warszawa : „Czytelnik”, 1985. – 487,[1] s. ; 17 cm. – ( Utwory wybrane / Marek Hłasko ; T.1 )
M 038066/I (Brzeg), M 47459/I (Kędzierzyn-Koźle), M 039980/I (Kluczbork), M 032089/I M 046892/I (Nysa), M 143913/I (Opole)
20. Opowiadania / Marek Hłasko. – Wyd. 1 w tej ed. – Warszawa : „Czytelnik”, 1976. – 374, [2] s. ; 20 cm.
M 31263 (Kędzierzyn-Koźle), M 028074 (Kluczbork), M 102718 M 104739 (Opole)
21. Ósmy dzień tygodnia ; Cmentarze / Marek Hłasko. – [Wyd. 1 w tej ed.]. – Warszawa : „Da Capo”, 1994. – 237, [3] s. ; 21 cm. – (Dzieła zebrane / Hłasko M. )
M 052003 (Kluczbork)
22. Ósmy dzień tygodnia ; Cmentarze ; Następny do raju / Marek Hłasko. – Wyd. 4 poszerz. – Warszawa : „Czytelnik”, 1989. – 439, [1] s. ; 20 cm. – (Utwory wybrane / Marek Hłasko ; wstęp Lech Kurpiewski ; wybór Michał Komar i Lech Kurpiewski ;, 2 )
C 046108/II (Kluczbork)
23. Ósmy dzień tygodnia. Cmentarze. Następny do raju / Marek Hłasko ; wstęp i wybór, Lech Kurpiewski ; wybór, Michał Komar. – Wyd. 3. – Warszawa : „Czytelnik”, 1986. – 439,[1] s. ; 17 cm. – ( Utwory wybrane / Marek Hłasko ; T.2 )
M 039921/II (Brzeg), M 048280/II (Nysa)
24. Ósmy dzień tygodnia. Cmentarze. Następny do raju / Marek Hłasko ; wstęp i wybór Lech Kurpiewski; wybór Michał Komar. – Wyd. 2. – Warszawa : „Czytelnik”, 1985. – 439, [1] s. ; 17 cm. – ( Utwory wybrane / Marek Hłasko ; T.2 )
M 038066/II (Brzeg), M 47459/II (Kędzierzyn-Koźle), M 039981/II (Kluczbork), M 046892/II (Nysa), M 143913/II (Opole)
25. Palcie ryż każdego dnia / Marek Hłasko. – Warszawa: Da Capo, 1994. – 206 s.
26. Palcie ryż każdego dnia / Marek Hłasko. – Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983. – 188, [4] s. ; 20 cm.
M 033700 M 041288 (Brzeg), M 43487 (Kędzierzyn-Koźle), M 037311 (Kluczbork), M 043043 (Nysa), M 133590 (Opole)
27. Pierwszy krok w chmurach / Marek Hłasko. – Warszawa : „Elf”, 2003. – 221, [3] s. ; 18 cm.
28. Pierwszy krok w chmurach ; Baza Sokołowska / Marek Hłasko. – Rzeszów : Krajowa Agencja Wydawnicza, 1988. – 47, [1] s. ; 24 cm. – (Lektura Szkolna / Krajowa Agencja Wydawnicza. )
M 043456 M 043457 M 043458 (Brzeg), M 52830 (Kędzierzyn-Koźle), M 061519 (Kluczbork)
29. Pierwszy krok w chmurach. Następny do raju / Marek Hłasko ; oprac. Joanna Pyszny. – Wrocław [etc.] : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1999. – LXXVI, [1],464 s. : portr. ; 17 cm. – ( Biblioteka Narodowa. Seria 1, ISSN 0208-4104 ; nr 295 )
M 180717 M 180718 (Opole)
30. Pierwszy krok w chmurach ; Następny do raju / Marek Hłasko ; oprac. Joanna Pyszny. – Wyd. 2 przejrz. – Wrocław [etc.] : Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, cop. 2007. – LXXIX, [1], 464 s. : il. ; 17 cm. – ( Biblioteka Narodowa. Seria 1, ISSN 0208-4104 ; nr 295)
M 050574 (Brzeg)
31. Pierwszy krok w chmurach : opowiadania / Marek Hłasko. – Warszawa : „Czytelnik”, 1956.- 268, [4] s. : il. ; 17 cm.
MP 015398 (Opole)
32. Piękni dwudziestoletni / Marek Hłasko. – Warszawa : „Elf”, 2003. – 221 s. ; 18 cm.
33. Piękni dwudziestoletni / Marek Hłasko. – W tej ed. wyd. 1. – Warszawa : Da Capo, cop. 1999. – 221 s. ; 21 cm. – (Dzieła zebrane / Hłasko, Marek )
M 57496 (Kędzierzyn-Koźle)
34. Piękni dwudziestoletni / Marek Hłasko ; wstęp i wybór Lech Kurpiewski ; wybór Michał Komar. – Warszawa : „Czytelnik”, 1989. – 218,[6] s. ; 17 cm. – (Utwory wybrane / Marek Hłasko, T.5 )
C 046111/V (Kluczbork), M 143913/V (Opole)
35. Piękni dwudziestoletni / Marek Hłasko. – Warszawa : „Alfa”, 1988. – 174, [2] s. ; 21 cm. – ( Seria z Tukanem. )
M 51316 (Kędzierzyn-Koźle), M 044057 M 061270 (Kluczbork), M 051511 M 071680 (Nysa)
36. Sonata marymoncka / Marek Hłasko. – Warszawa : „Da Capo”, 1999. – 222, [2] s. ; 20 cm.
37. Sonata marymoncka / Marek Hłasko. – Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy, 1982. – 173, [4] s. ; 21 cm.
M 62523 (Kędzierzyn-Koźle), M 035718 (Kluczbork), M 222334 (Opole)
38. Sowa, córka piekarza / Marek Hłasko. – Warszawa : Wydawnictwo Elf, 2003. – 220, [1] s. ; 19 cm.
39. Sowa córka piekarza / Marek Hłasko. – Warszawa : „Da Capo”, 1993. – 220, [1] s. ; 20 cm. – ( Dzieła Zebrane / Marek Hłasko )
M 046372 (Brzeg)
40. Sowa, córka piekarza ; Nawrócony w Jaffie / Marek Hłasko. – Wyd.1 krajowe. – Warszawa : „Alfa”, 1989. – 269,[3] s. ; 21 cm. – (Seria z Tukanem )
M 044664 M 061418 (Kluczbork), M 052360 M 052835 (Nysa), M 159681 M 159682 M 184581 (Opole)
41. Sowa, córka piekarza : powieść / Marek Hłasko. – Warszawa : „In Corpore”, 1983. – 206 s. ; 14 cm.
42. Szukając gwiazd i inne opowiadania / Marek Hłasko. – Warszawa : Iskry, cop. 2019. – 292, [4] s. ; 19 cm.
43. Utwory wybrane. 1, Opowiadania / Marek Hłasko ; wstęp Lech Kurpiewski ; wybór Michał Komar i L. Kurpiewski. – [Wyd. 4 poszerz.]. – Warszawa : „Czytelnik”, 1989 – 487 s. ; 20 cm.
C 046107/I (Kluczbork)
44. Utwory wybrane. 3, Wszyscy byli odwróceni. Brudne czyny. Drugie zabicie psa / Marek Hłasko ; wstęp Lech Kurpiewski ; wybór Michał Komar i Lech Kurpiewski. – [Wyd. 4 poszerz.]. – Warszawa : „Czytelnik”, 1989 – 591, [1] s. ; 20 cm.
C 046109/III (Kluczbork)
45. Wilk / Marek Hłasko ; oprac. i przygot. do dr. Radosław Młynarczyk. – Warszawa : „Iskry”, cop. 2015. – 351 s. ; 20 cm.
M 214151 (Opole)
46. Wszyscy byli odwróceni ; Brudne czyny ; Drugie zabicie psa / Marek Hłasko. – Warszawa : „Czytelnik”, 1989. – 591, [1] s. ; 20 cm.
47. Wszyscy byli odwróceni ; Brudne czyny ; Drugie zabicie psa / Marek Hłasko. – ; wstęp i wybór, Lech Kurpiewski ; wybór, Michał Komar .Warszawa : „Czytelnik”, 1986. — 591,[1] s. ; 17 cm. — ( Utwory wybrane / Marek Hłasko ; T.3 )
M 039921/III (Brzeg), M 048280/III (Nysa)
48. Wszyscy byli odwróceni. Brudne czyny. Drugie zabicie psa / Marek Hłasko. ; wstęp Lech Kurpiewski ; wybór Michał Komar i Lech Kurpiewski. T. 3. – Warszawa : „Czytelnik”, 1985. – 592 s. ; 20 cm.
M 038066/III (Brzeg), M 47459/III (Kędzierzyn-Koźle), M 039982/III (Kluczbork), M 046892/III (Nysa), M 143913/III (Nysa)
II. OPRACOWANIA TWÓRCZOŚCI
A. Książki:
49. Aspekt czasownika jako kategoria gramatyczna w polskich i niemieckojęzycznych wydaniach powieści Marka Hłaski „Piękni dwudziestoletni” / Michał Niewada // W : Uwolnij umysł : rozważania na temat języka, literatury i kultury / pod red. Aleksandry Janowskiej, Marii Migodzińskiej. – Łódź : Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2022. – Plik tekstowy PDF 3,87 MB. – S. 79-88
50. Był chamsin / Henryk Rozpędowski. – Londyn : „Aneks”, 1994. – 288 s. : ; il. ; 20 cm.
51. Dziwka i Madonna. Marka Hłaski widzenie świata / Olga Dębicka. – Gdańsk: Marpress, 1996. – 106, [5] s.
52. Emigracja europejska jako początek legendy Marka Hłaski / Alessandro Ajres // W : Powrześniowa emigracja niepodległościowa na mapie kultury nie tylko polskiej : Paryż, Londyn, Monachium, Nowy Jork. T. 2 / pod red. Violetty Wejs-Milewskiej i Ewy Rogalewskiej. – Białystok : Oddział Instytutu Pamięci Narodowej : Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2016. – S. 457-469
53. Hłasko nieznany / oprac. Piotr Wasilewski. – Kraków : Krajowa Agencja Wydawnicza, 1991. – 220, [3] s. ; 20 cm.
M 162977M 045436 (Brzeg), M 54795 (Kędzierzyn-Koźle), M 164296 (Opole)
54. Hłasko : proletariacki książę / Radosław Młynarczyk. – Wołowiec : Wydawnictwo Czarne, 2020. – 285, [2] s. : il. ; 22 cm.
55. Izrael Hłaski : „To nie ja wymyśliłem ten kraj…” / Piotr Weiser. – Kraków : Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, cop. 2015. – 210 s. ; 21 cm.
56. Język wartości w opowiadaniach z tomu Pierwszy krok w chmurach Marka Hłaski / Łukasz Głos // W : Idee i wartości w języku i kulturze / red. nauk. Iza Matusiak-Kempa, Alina Naruszewicz-Duchlińska. – Olsztyn : Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, 2015. – S. 240-253
57. Kaskaderzy literatury : o twórczości i legendzie Andrzeja Bursy, Marka Hłaski, Haliny Poświatowskiej, Edwarda Stachury, Ryszarda Milczewskiego-Bruna, Rafała Wojaczka / red. Edward Kolbus ; wstęp, Jan Zdzisław Brudnicki ; posł., Jan Marx. – Wyd. 2 uzup. – Łódź : Wydawnictwo Łódzkie, 1990. – 535,[1] s. : portr. ; 20 cm.
C 045154 M 045319 M 052247 M 052254 (Brzeg), M 045879 M 045880 (Kluczbork) 054275 054276 (Nysa), M 162260 M 162315 M 162977 (Opole)
58. Kino Marka Hłaski / Konrad Ludwicki. – Katowice, Warszawa: Śląsk, 2004. – 143, [2] s.
59. Kult, mit i kompleks : figury autokreacji w twórczości Leopolda Tyrmanda, Marka Hłaski i Tadeusza Konwickiego / Paulina Potasińska. – Warszawa : Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, 2015. – 183 s. : il.
60. Legenda i twórczość Marka Hłaski / Stanisław Stabro. – Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1985. – 55, [1] s. ; 18 cm. – ( Nauka dla Wszystkich, ISSN 0077-6181 ; nr 388 )
M 037643 M 037644 M 053369 (Brzeg), M 039770 (Kluczbork), M 046601 (Nysa), M 143058 M 143156 M 143157 M 224188 F (Opole)
61. Listy Marka Hłaski / [wstęp, wybór, przypisy, opracowanie listów] Temida Stankiewicz-Podhorecka. – Warszawa : „Ypsylon”, cop. 1994. – 254, [2], [32] s. tabl. : il. ; 25 cm.
M 169802 (Opole)
62. Marek Hłasko / Bogdan Rudnicki. – Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983. – 217, [3] s., [1] k. portr. ; 18 cm. – ( Portrety Współczesnych Pisarzy Polskich )
M 033733 (Brzeg), M 037562 (Kluczbork), M 133534 M 133587 M 224392 F (Opole)
63. Marek Hłasko. Młody gniewny / Danuta Kalinowska. – Warszawa: Wydawnictwo „Telbit”, 2000. – 86 s., [36] s. tabl.: faks., fot., portr.
64. Marek Hłasko : 1934-1969 : poradnik bibliograficzny / [wyb. i oprac. Hanna Bergander]. – Wrocław : WiMBP, 1989. – 21, [3] s. ; 21 cm. – (Materiały Informacyjno-Bibliograficzne – Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Tadeusza Mikulskiego we Wrocławiu )
M 161091 (Opole)
65. Marka Hłaski portret bez tła / Wojciech Wyskiel // W : Lektury polonistyczne : literatura współczesna. T. 2 / red. Ryszard Nycz. – Kraków : „Universitas”, cop. 1999. – 533 s. ; 21 cm.
C 178031/II M 178040/II (Opole)
66. Matka Hłaski / Barbara Stanisławczyk ; posł. Krzysztof Kąkolewski. – Warszawa : „Słowo”, 1992. – 134, [1] s. : ; faks., fot., portr. ; 17 cm. – ( Wybrańcy Bogów )
M 045604 (Brzeg), M 047000 M 062114 (Kluczbork),M 166593 (Opole)
67. Męska rzecz / Jarosław Górski. – Warszawa, Bielsko-Biała : Wydawnictwo Szkolne PWN, 2011. – S.142-147 : Marek Hłasko, Drugie zabicie psa: jak zamordować w sobie uczucia?
68. Miłosne gry Marka Hłaski / Barbara Stanisławczyk. – Wyd. 2. popr. i uzup. – Poznań : „Rebis”, 2009. – 298 s. : il. ; 23 cm.
M 066015 (Nysa)
69. Nie wszyscy byli odwróceni : wizerunek Marka Hłaski w prasie PRL / Joanna Pyszny. – Wrocław : Joanna Pyszny, 1992. – 168, [1] s. ; 20 cm.
M 045537 (Brzeg), M 164902 M 164903 (Opole)
70. Od Schulza do Myśliwskiego : interpretacje współczesnej prozy polskiej : sugestie metodyczne dla nauczycieli / Anna Marzec. – Wyd. 3 rozszerz. i zm. – Kraków : „Impuls”, 1998. – 298 s. ; 24 cm.
M 058405 (Nysa), C 179124 M 179252 (Opole)
71. Opowiadanie Marka Hłaski „Okno” w odbiorze uczniowskim / // Język Polski w Gimnazjum. – 2006/2007, nr 1, s. 64-69
72. Opowiem Wam o Marku / Zyta Kwiecińska. – Wrocław : Wydawnictwo Dolnośląskie, 1991. — 150,[3] s. : 55 fot. ; 21 cm.
M 046108 (Brzeg), M 54259 (Kędzierzyn-Koźle), M 163583 (Opole)
73. Piękny dwudziestoletni. Biografia Marka Hłaski / Andrzej Czyżewski. – Warszawa: Prószyński Media, [2012]. – 582, [1] s., il.
74. Piękny dwudziestoletni : biografia Marka Hłaski / Andrzej Czyżewski. – Warszawa : „Elf”, 2005. – 350, [1] s. ; 21 cm.
M 200402 (Opole)
75. Portret z czasów młodości : o „Wilku” Marka Hłaski / Magdalena Boczkowska // W : Historia, biografia, literatura : studia i szkice o literaturze polskiej XX i XXI wieku / pod red. Elżbiety Dutki i Mariana Kisiela. – Katowice : Poland Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2019. – S. 139-152
76. Prawdziwość i nierzeczywistość w dyskursie autobiograficznym Marka Hłaski / Łukasz Głos // W : Literatura dokumentu osobistego : studia przypadków / red. Adam Fitas. – Lublin : Wydawnictwo KUL, 2021. – S. 123-135
77. Raz w życiu pomyliły mi się kroki – Marek Hłasko / Dagny Kurdwanowska // W: Biblioteka samobójców. – Warszawa, Bielsko-Biała: Wydawnictwo Szkolne PWN, 2011. − S. 244-247
78. Retoryka popkultury w „Pięknych dwudziestoletnich” Marka Hłaski / Katarzyna Mulet // Języki (pop)kultury w literaturze, mediach i filmie / pod red. Moniki Kocot i Kamila Szafrańca. – Łódź : Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2015. – S. 87-96
79. Sonja i Marek : rozmowa z Sonją Ziemann jedyną żoną Marka Hłaski / Henryk Rozpędowski. – Warszawa : „Iskry”, cop. 1999. – 207, [1] s., [16] s. tabl. : fot. ; 21 cm.
„Sto metrów asfaltu” : Warszawa Marka Hłaski / [redakcja Agnieszka Karpowicz, Piotr Kubkowski, Włodzimierz Karol Pessel, Igor Piotrowski]. – Warszawa : Lampa i Iskra Boża – Paweł Dunin-Wąsowicz : Uniwersytet Warszawski, 2016. – 430, [2] s. : il. ; 22 cm.
80. Stylizacja językowa jako forma prezentacji kultury potocznej i środowiskowej w literaturze (na przykładzie prozy Marka Hłaski) / Dorota Suska. – Bibliogr. // W : Relacje między kulturą wysoką i popularną w literaturze, języku i edukacji / pod red. Barbary Myrdzik, Małgorzaty Karwatowskiej. – Lublin : Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2005. − S. 203-213
C 049843 (Brzeg), M 195859 (Opole)
81. Szkolne spotkanie z prozą Marka Hłaski / Romana Cynk , Anna Marzec , Czesława Okraska ; Instytut Kształcenia Nauczycieli im. Wł. Spasowskiego. Oddział Doskonalenia Nauczycieli w Krakowie. – Kraków : IKN ODN, 1987. – 57 s. ; 21 cm.
M 150450 (Opole)
82. Śladami Marka Hłaski / Piotr Wasilewski. – Kraków : „Parol”, cop. 1994. – 190, [1] s., [4] s. tabl. : il. ; 21 cm.
M 171634 (Opole)
83. W zamkniętym kręgu : „Pętla” Marka Hłaski Wojciecha Jerzego Hasa / Justyna Bucknall-Hołyńska // W : Polska szkoła filmowa : reinterpretacje i nawiązania / pod red. Wojciecha Otto. – Poznań : Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2018. − S. 147-156
84. Wszyscy jesteśmy wymyśleni / Michał Rydlewski // W : Auto/biograficzne aspekty praktyk poznawczych / pod red. Marcina Kafara. – Łódź : Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2016. – Dane tekstowe. Plik tekstowy PDF 4,44 MB. − S. 127-145
85. Z problemów stylizacji językowej w opowiadaniach Marka Hłaski / Dorota Suska. – Wyd. 2 przejrz. i rozszerz. – Częstochowa : Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza, 2012. – 287 s. ; 21 cm.
86. Żargon szoferaków w opowiadaniach Marka Hłaski / Justyna Wojciechowska. – Bibliogr. // W : Teksty kultury : oblicza komunikacji XXI wieku. T. 2 / pod red. Jana Mazura, Małgorzaty Rzeszutko-Iwan ; Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Polonii i Cudzoziemców. – Lublin : Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2006. − S. 399-408
C 195945/II M 196076/II M 196077/II (Opole)
B. Artykuły w czasopismach:
87. Autor wyklęty / Andrzej Czyżewski // Pamięć.pl. – 2013, nr 2, s. 18-22
88. Baza ludzi umarłych / Jerzy Eisler // Pamięć.pl. – 2016, nr 3, s. 53-55
* Adaptacja filmowa
89. Bezdroża alkoholu / Teresa Karkoszka // Zeszyty Szkolne. – 2006, nr 4, s. 90-104
* Scenariusz lekcji wychowawczej na podstawie „Pętli” Marka Hłaski
90. Biografia Marka Hłaski syntezą miłości do Boga i matki / Marek Lutrzykowski // Studia Pelplińskie. – T. 27 (1998), s. 103-162
91. Buntownik (bez powodu?) / Feliks Netz // Śląsk. – 2004, nr 6, s. 28-30
* 70. rocznica urodzin Marka Hłaski
92. Choroba na śmierć peerelowskiego outsidera : o „Pętli” Marka Hłaski / Feliks Netz // Twórczość. – 2007, nr 6, s. 38-50
93. Częstochowa w „Pamiętniku” Marka Hłaski : (w 50. rocznicę śmierci pisarza) / Iwona Skrzypczyk-Gałkowska // Bibliotekarz. – 2019, nr 9, s. 12-14
94. Czy miłość w PRL była możliwa? − na podstawie opowiadania Marka Hłaski „Pierwszy krok w chmurach” / Helena Czerska // Drama. – 2003, z. 43, s. 19-20
* Konspekt lekcji języka polskiego w liceum
95. Czym jest alkoholizm? („Pętla” M. Hłaski) / Czesława Piętka // Drama. – 1995, z. 13, s. 29-30
96. „Drugie zabicie psa” − sakralizacja świata w prozie Hłaski / Małgorzata Frąckiewicz // Studia Teologiczne. – T. 27 (2009), s. 453-466
97. Eksperymenty nad tożsamością płciową mężczyzn w twórczości Marka Hłaski / Piotr Mosak // Śląskie Studia Polonistyczne. – 2020, nr 1, s. 1-17
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/534511 [dostęp: 9.09.2024 r.]
98. Frez życia / Monika Malessa-Drohomirecka // Twórczość. – 2024, nr 1, s. 134-139
* Poczucie niepokoju, lęku, świadomości kruchości życia w twórczości Edwarda Muncha i Marka Hłaski
99. Głód i słuch / Justyna Sobolewska // Polityka. – 2015, nr 38, s. 80-82
* „Wilk” Marka Hłaski
100. Gdzie jesteś, Mały Książę, albo sentymentalny buntownik / Iwona Kurz // Res Publica Nowa. – 1999, nr 9, s. 10-16
101. Hłasko, jakiego (nie) znamy / Przemysław Pieniążek // Twórczość – 2013, nr 9, s.120-122.
102. Hłasko w listach / Bogdan Rogatko // Akcent. – 2014, nr 4, s. 95-101
103. Hłasko: portret podwójny : Gdzie spotkamy się wszyscy: czyści, dobrzy i bez gniewu? / Paweł Trzemkowski // Parnasik. – 2008, nr 4/5, s. 8-87
104. Izraelski alfabet Marka Hłaski / Agnieszka Rygało // Opcje. – 1997, nr 4, s. 24-28
105. Jak indywidualizować kształcenie polonistyczne : na przykładzie propozycji lekcyjnego opracowania ,,Okna” Marka Hłaski w nauczaniu zindywidualizowanym / Rosa Alicja // Język Polski w Szkole : dla klas IV-VIII . – 1996/1997, nr 5, s. 7-17
106. Kino Hłaski jako imitacja / Konrad Ludwicki // Studia Słowianoznawcze. – 2000, T. 5 (2005), s.123-144
107. Kreacja czy autobiografia? : literackie portrety zbuntowanych wychowanków PRL-u / Izolda Kiec // Czas Kultury. – 1995, nr 5/6, s. 32-37
108. Książka-film : problem adaptacji prozy Hłaski / Konrad Ludwicki // Studia Słowianoznawcze. – T. 4 (2003), s. 341-368
109. Kurwa i Madonna : Marka Hłaski widzenie kobiety i miłości / Olga Dębicka // Tytuł. – 1996, nr 3, s. 118-135.
110. Leksykalne wyznaczniki stylizacji potocznej w „Bazie Sokołowskiej” Marka Hłaski / Dorota Suska // Prace Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie. Filologia Polska. Językoznawstwo. – Z. 3, (1996), s. 215-233
111. Marek Hłasko a socrealizm. Zeszyty Naukowe. Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląskich w Opolu. Filologia Polska 1993 z. 31 s. 173-179
112. Marek Hłasko i jego opowiadania „Ósmy dzień tygodnia” i „Pierwszy krok w chmurach” / Taru Aaltonen // Zeszyty Naukowe. Seria Nauki Humanistyczne / Wyższa Szkoła Rolniczo-Pedagogiczna w Siedlcach. – Nr 42, (1995), s. 131-139
113. Marek Hłasko i „Kultura” / Mikołaj Tyrchan // Zeszyty Historyczne. – Z. 168 (2009), s. 191-199
114. Marek Hłasko − pisarz i bohater literacki / Adela Pryszczewska-Kozołub // Zeszyty Naukowe. Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląskich w Opolu. Filologia Polska. – 1994, z. 32 s. 163-168
115. Marek Hłasko − pozer czy autsajder? / Konrad Ludwicki // Prace Naukowe. Wychowanie Artystyczne / Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Częstochowie. – Z. 5, (1996), s. 57-68
116. Marek Hłasko (1934-1969) : zestawienie bibliograficzne w wyborze / Elżbieta Trojan // Poradnik Bibliotekarza. – 2024, nr 1, s. 38-40
117. Marek Hłasko z bliska / Andrzej Czyżewski // Akcent. – 1995, nr 2, s. 7-19
118. Marka Hłaski dwie przygody z filmem – „Koniec nocy” i „Baza ludzi umarłych” / Joanna Pazyra // Acta Universitatis Wratislaviensis. Studia Filmoznawcze. – 2002, nr 23, s. 77-107
119. Miejsca Marka Hłaski. Cz. 1 (1934-1954) / Kamila Sowińska // Wyspa. – 2011, nr 1, s. 48-57
* Przewodnik po miejscach związanych z biografią i twórczością Marka Hłaski w Polsce (Warszawa − Częstochowa – Chorzów − Białystok − Wrocław)
120. Miejsca Marka Hłaski. Cz. 2 (1954-2010) // Wyspa. – 2011, nr 2, s. 94-103
* Przewodnik po miejscach związanych z biografią i twórczością Marka Hłaski w Polsce (Warszawa − Częstochowa − Chorzów − Białystok − Wrocław)
121. Motywy naturalistyczne w prozie Marka Hłaski / Adela Pryszczewska-Kozołub // Zeszyty Naukowe. Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląskich w Opolu. Filologia Polska 1990 z. 28 s. 143-152
122. Następni do raju − o naśladowcach Marka Hłaski / Bartosz Wokan // Orbis Linguarum : legnickie rozprawy filologiczne. – Vol. 23 (2003), s. 277-282
123. Naśladowcy i kontynuatorzy pokolenia ’56 w literaturze XX wieku / Kamila Sowińska // Kwartalnik Opolski. – 2011, nr 4, s. 85-98
124. Nieznana powieść Marka Hłaski / Radosław Młynarczyk // Bliza : gdyński kwartalnik artystyczny. – 2015, nr 1, s. 13-16
125. Okno i pierwszy krok w chmurach, czyli opowiadania Marka Hłaski na gimnazjalnych lekcjach języka polskiego / Morawska Iwona // Język Polski w Gimnazjum. – 2004/2005, nr 3, s. 59-69
126. Opowiadania Marka Hłaski / Katarzyna Droga // Cogito. – 1995, nr 9, s. 36.
127. Opowiadanie Marka Hłaski „Okno” w odbiorze uczniowskim / Justyna Mikuła, Eugeniusz Szymik // Język Polski w Gimnazjum. – 2006/2007, nr 1, s. 64-69
128. Opowiadanie Marka Hłaski „Szukając gwiazd” jako parabola Holokaustu i mityczne „wydarzenie początkowe” w twórczości pisarza / Paweł Dobrosielski // Zagłada Żydów : studia i materiały. – Nr 4 (2008), s. 408-412
129.Opowiadanie o zagładzie miłości, czyli „Pierwszy krok w chmurach” M. Hłaski / Joanna Witczak. – Bibliogr. // Język Polski w Szkole – Gimnazjum. – 2000/2001, nr 2, s. 12-22
* Analiza i interpretacja opowiadania pt. „Pierwszy krok w chmurach”. Scenariusz lekcji
130.Oswajanie z obcością : Marek Hłasko w praktyce szkolnej / Anna Januszkiewicz // Polonistyka. – 2006, nr 6, s. 31-35
131. „Ósmy dzień tygodnia” / Anna Zawadzka // Studia Litteraria et Historica. – 2012, nr 1, s. 1-17
132. Paraboliczna opowieść o Zagładzie. Forma jako możliwość wypowiedzenia doświadczenia / Monika Siekańska // Pamiętnik Literacki. – 2017, z. 2, s. 115-141
* M.in. w „Szukając gwiazd” Marka Hłaski
* Dostępne w Internecie: http://rcin.org.pl/Content/64676/PDF/WA248_83223_P-I-30_siekanska-paraboli_o.pdf [dostęp: 9.09.2024r.]
133. Piękni. Młodzi. Mądrzy? „Piękni dwudziestoletni” czterdzieści lat później / Tadeusz Stefańczyk // Twórczość. – 2007, nr 6, s. 54-81
134. Plotka : scenariusz lekcji bibliotecznej / Anna Pietrusewicz // Biblioteka w Szkole. – 2013, nr 5, s. 9
* Dla uczniów szkoły ponadgimnazjalnej, z wykorzystaniem opowiadania Marka Hłaski „Pierwszy krok w chmurach”
135. Polski James Dean i komuniści : stosunek władz PRL do Marka Hłaski po wyjeździe pisarza za granicę 1958-1969 / Katarzyna Żak // Koło Historii : materiały Koła Naukowego Historyków Studentów Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej Lublin. – Nr 7 (2003), s. 195-211
136. Proza Marka Hłaski pomiędzy marksizmem a egzystencjalizmem / Katarzyna Mulet // Śląskie Studia Polonistyczne. – 2014, nr 1/2, s. 41-55
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/534518 [dostęp: 9.09.2024 r.]
137. Przejawy zapatrywań pisarza na własną cielesność – listy Marka Hłaski / Agata Błaszczyk // Studia Słowianoznawcze. – T. 8 (2009), s. 227-248
138. Przemoc i obcość, czyli „Pierwszy krok w chmurach” Marka Hłaski / Jan Galant // Rocznik Ostrowskiego Towarzystwa Naukowego. – Nr 3/4 (2008/2009), s. 31-37
139. Recepcja Marka Hłaski po 1989 roku / Kamila Sowińska // Kwartalnik Opolski. – 2010, nr 4, s. 117-126
140. Recepcja Marka Hłaski w krytyce literackiej lat 1959-1989 / Joanna Pyszny // Acta Universitatis Wratislaviensis. Prace Literackie. – 1991, nr 30 (1298), s. 67-117
141. Religijny charakter listów Marka Hłaski do matki / Marek Lutrzykowski // Studia Pelplińskie. – T. 27, (1998), s. 114-162
142. Rodzynki Marka Hłaski (wydłubane z Pięknych dwudziestoletnich) / Aneta Wiatr // Twórczość. – 2024, nr 1, s. 87-95
143. Sonaty marymonckie / Radosław Młynarczyk // Wyspa. – 2014, nr 3, s. 29-38
* „Sonata marymoncka” Marka Hłaski
144. Szukając gwiazd / Marek Hłasko // W : Zagłada Żydów : studia i materiały. – Nr 4 (2008), s. 413-418
145. Ściana. Marek Hłasko „Okno”/ Tomasz Maciejewski // Język Polski w Gimnazjum. -2006/2007, nr 1, s. 48-63.
146. TW o kryptonimie „Wanda” (sprawa agenta Marka Hłaski) / Stefan Świerad // Twórczość. – 2007, nr 6, s. 94-104
147. W interesie świata, który kocha buntowników, leży to, by ich zabić. Marek Hłasko / Katarzyna Kaczorowska // Nasza Historia : Wrocław. – 2015, nr 4, s. 6-11
148. Wielki sen Marka Hłaski / Aneta Wiatr // Twórczość. – 2007, nr 6, s. 82-93
149. „Wilk” Marka Hłaski, czyli Młoda Polska zakamuflowana (ukryte nawiązania do prozy Żeromskiego i Reymonta) / Aleksandra Białek // Białostockie Studia Literaturoznawcze : BSL : półrocznik Wydziału Filologicznego Uniwersytetu w Białymstoku. – [Nr] 14 (2019), s. 203-217
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/1507528 [dostęp: 9.09.2024 r.]
150. Wina i kara : o prozie Marka Hłaski / Monika Malessa-Drohomirecka // Twórczość. – 2020, nr 1, s. 132-138
151. Wokół kategorii nudy w wybranych utworach Marka Hłaski : różne perspektywy badawcze / Łukasz Głos // Maska. – 2018, nr 1, s. 113-127
152. Z Marymontu do ziemi obiecanej / Monika Królak // Pogranicza. – 2000, nr 4, s. 73-80
153. Zagraniczne podróże i miejsca pobytu Marka Hłaski: Paryż – Włochy – Niemcy −Izrael-Szwajcaria − Stany Zjednoczone. Cz. 1 / Kamila Sowińska // Wyspa. – 2012, nr 1, s. 36-47
154. Zagraniczne podróże i miejsca pobytu Marka Hłaski: Paryż −Włochy – Niemcy − Izrael-Szwajcaria − Stany Zjednoczone. Cz. 2 / Kamila Sowińska // Wyspa. – 2012, nr 2, s. 78-89
155. Zanalizuj sposób kreowania świata przedstawionego w załączonych fragmentach opowiadania Marka Hłaski „Pierwszy krok w chmurach” i „Małej apokalipsy” Tadeusza Konwickiego : Nowa matura / Agnieszka Fedorowicz //Cogito. – 2005, nr 2, s. 19-21
156. „Zaprezentować go w przeglądowym wyborze również w NRD byłoby w pełni zasłużone” : Marek Hłasko w komunistycznych Niemczech / Ewa Matkowska, Krzysztof Polechoński // Arcana : kultura, historia, polityka. – 2016, nr 5, s. 186-193
157. Zerwane więzi : religijne odwołania w utworach Marka Hłaski / Monika Malessa-Drohomirecka // Twórczość. – 2021, nr 1, s. 135-140
158. Żył krótko, a wszyscy byli odwróceni – Marek Hłasko, „kaskader literatury” / Olga Nowicka // Poradnik Bibliotekarza. – 2024, nr 1, s. 34-35
Netografia:
Filmowość literatury, literackość filmu. O konfliktach autorskich pisarza i reżysera w trudnych czasach socjalizmu − na przykładzie „Następnego do raju” Marka Hłaski i „Bazy ludzi umarłych” w reż. Czesława Petelskiego
https://edukacjafilmowa.pl/baza-ludzi-umarlych-1959/
Marek Hłasko (1934-1969)
https://dzieje.pl/postacie/marek-hlasko-1934-1969
Sprawdzian – opowiadania Marka Hłaski: Pierwszy krok w chmurach, Okno / Honorata Szwajda
https://www.profesor.pl/publikacja,26484,Sprawdziany-i-testy,sprawdzian-opowiadania-Marka-Hlaski-Pierwszy-krok-w-chmurach-Okno
Twórcy: Marek Hłasko
https://culture.pl/pl/tworca/marek-hlasko
W kręgu legendy Marka Hłaski / Beata Maciocha
https://www.profesor.pl/publikacja,12537,Referaty,W-kregu-legendy-Marka-Hlaski
Zintegrowana Platforma Edukacyjna
https://zpe.gov.pl/b/piekny-dwudziestoletni-o-legendzie-marka-hlaski/PvLCMgXEr
Oprac. Iwona Kowalska
Wydział Informacji, Bibliografii i Udostępniania Zbiorów
PBW w Opolu
