Alkoholowy zespół płodowy ( ang. fetal alcohol syndrome, FAS, AZP) – zespół chorobowy, który jest skutkiem działania alkoholu na płód w okresie prenatalnym. Alkoholowy zespół płodowy jest chorobą nieuleczalną, której można uniknąć, zachowując abstynencję w czasie trwania ciąży.
W 2000 r. dla określenia wszystkich zaburzeń, które mogą powstać po narażeniu dziecka na alkohol w okresie prenatalnym, używany jest termin Spektrum Płodowych Zaburzeń Alkoholowych (Fetal Alcobol Spectrum Disorder – FASAD). Jest to tzw. parasolowe pojęcie, określające różne wady wrodzone, które powstają w wyniku narażenia dziecka na działanie alkoholu w okresie prenatalnym. Opisuje ono specyficzne problemy zdrowotne, wychowawcze i edukacyjne, jakimi bywają dotknięte dzieci matek pijących alkohol w ciąży, a także kryteria dla diagnozy poszczególnych trudności.
Zestawienie bibliograficzne „Dziecko z FAS (Alkoholowym Zespołem Płodowym)” zostało sporządzone na podstawie baz Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Opolu oraz baz bibliotek zgromadzonych w KARO – Katalogu Rozproszonych Bibliotek Polskich. Bibliografia gromadzi po aktualizacji 112 opisów bibliograficznych książek i artykułów z czasopism. Materiał bibliograficzny został uporządkowany alfabetycznie według tytułów publikacji, z podziałem na wydawnictwa zwarte oraz artykuły z czasopism. Książki dostępne w PBW w Opolu i/lub filiach oznaczone zostały sygnaturami. Bibliografia adresowana jest szerokiego grona pedagogów, nauczycieli, wychowawców, logopedów, lekarzy, terapeutów, rodziców pragnących zrozumieć dzieci z FAS i efektywnie im pomagać.
Wydawnictwa zwarte :
1. Adopcja i przywiązanie : praktyczny poradnik dla rodziców / Deborah D. Gray ; przekł.: Marta Lipińska, Maryla Kowalska, Sylwia Kot. – Sopot : Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2010. – 319, [1] s. : il. ; 24 cm.
M 061465 KK, M 053284 (Kluczbork), M 066949 (Nysa), M 203742 (Opole)
2. Alkoholizm wśród młodzieży : kompendium wiedzy dla pedagogów i pracowników socjalnych / Marek Banach, Ireneusz Kowalewski. – Kraków :Wydawnictwo „Scriptum”, cop. 2014. – 155 s. : il. ; 23 cm.
M 215726 – M 215728 (Opole)
3. Alkoholowy zespół płodu : teoria, diagnoza, praktyka / pod red. Marka Banacha.- Kraków : Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum” : Wydawnictwo WAM, 2011. – 328 s. : il. ; 23 cm.
4. Biorę odpowiedzialność : program profilaktyczno-edukacyjny / Teresa Jadczak-Szumiło, Katarzyna Kałamajska-Liszcz. – Warszawa : Parpamedia Wydawnictwo Edukacyjne, 2009. – 25, [2] s. ; 21 cm + 1 dysk optyczny (CD).
5. Ciąża i alkohol : w trosce o Twoje dziecko / Małgorzata Klecka. – Wyd. 2. – Warszawa : Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, 2007. – 41, [2] : il. ; 17 cm.
M 065186 (Nysa)
6. Czy prawo musi być bezradne? : prawne aspekty przeciwdziałania poalkoholowym uszkodzeniom płodu / Barbara Bernfeld, Jacek Mazurkiewicz, Maria Zaporowska, Zofia Zaporowska ; [red. nauk. Jacek Mazurkiewicz].- 571 s. ; 24 cm
7. Dzieci o specjalnych potrzebach komunikacyjnych : diagnoza, edukacja, terapia /red. nauk. Barbara Winczura. – Kraków : „Impuls”, 2013. – 431 s. :il. ; 24 cm.
M 211063 (Opole)
8. Dzieci o specjalnych potrzebach komunikacyjnych : diagnoza, edukacja, terapia / red. nauk. Barbara Winczura. – Wyd. 2. Kraków : „Impuls”, 2014. – S. 53-63
M 63110 – M 63111 (Kędzierzyn-Koźle), C 067454 (Nysa), M 212494 – M 212496 (Opole)
9. Dziecko dys-logiczne : dlaczego miliony dzieci cierpią na nadpobudliwość, zaburzenia uwagi, zaburzenia umiejętności szkolnych, depresję, są agresywne, zbuntowane lub porywcze – i co możemy z tym zrobić /Bernard Rimland ; tł. [z ang.] Karolina Bojadżijewa-Wesołowska. – Warszawa : „Fraszka Edukacyjna”, 2010. – 182 s. ; 23 cm.
10. Dziecko z alkoholowym zespołem płodowym w szkole / Krzysztof Liszcz. – Toruń : Fundacja „Daj Szansę”, 2007. – 55 s. ; 21 cm
11. Dziecko z FAS w szkole i w domu /Krzysztof Liszcz. – Kraków : „Rubikon”, 2011. – 191, [1] s. : il. ; 24 cm.
M 062712 (Kędzierzyn-Koźle), C 206303, M 206350 (Opole)
12. Ewolucja wiedzy studentów i młodzieży na temat Płodowego Zespołu Alkoholowego / Marek Banach. – Kraków : „Impuls”, 2019. – 186 s. : il. ; 24 cm.
13. FAScynujące dzieci / Małgorzata Klecka. – Kraków : Wydawnictwo św. Stanisława BM Archidiecezji Krakowskiej, 2007. – 175 s. : 14×15 cm + 1 dysk optyczny (VCD).
14. FAS – problem zdrowotny, z którego się nie wyrasta / Lucyna Sochocka, Mariola Wojtal, Izabela Wróblewska, Aleksander Wojtyłko. – Bibliogr. // W : Pielęgnacyjne i kliniczne aspekty opieki nad chorymi : wybrane zagadnienia. T. 4 / pod red. Andrzeja Steciwko, Marioli Wojtal, Danuty Żurawickiej ; Państwowa Medyczna Wyższa Szkoła Zawodowa w Opolu ; Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego. – Wrocław : „Continuo”, 2011. – S. 89-96
M 067882 (Nysa), M 213385 (Opole)
15. Jak być nauczycielem dziecka z FAS / Krzysztof Liszcz. – Toruń : Fundacja „Daj Szansę”, 2006.
16. Jak być opiekunem dziecka z FAS / Krzysztof Liszcz. – Toruń : Fundacja „Daj Szansę”, 2005.
17. Jak wspomagać dziecko z FASD w edukacji /Teresa Jadczak-Szumiło, Katarzyna Kałamajska-Liszcz, Krzysztof Liszcz ; Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. – Warszawa : Fundacja Poza Schematam ,2018. – 128 s.: il. ; 21 cm.
M 065043 (Kędzierzyn-Koźle), M 056680 (Kluczbork), M 056680 (Nysa), M 219086 (Opole)
18. Kobiety i alkohol /[oprac. Jadwiga Fudała]. -[Warszawa]: PARPAMEDIA Wydawnictwo Edukacyjne,[2011]. – [16] s. : il. kolor. ;15×15 cm.
M 053182 (Kluczbork)
19. Neuropsychologiczny profil dziecka z FASD / Teresa Jadczak-Szumiło. – Warszawa : Parpamedia Wydawnictwo Edukacyjne, 2008. – 72 s. ; 21 cm.
20. Nie podejmujcie pochopnej adopcji : przewodnik po drogach i rozdrożach wiodących ku własnemu dziecku / Kazimierz Flak. – Krosno : „Lygian”, 2013. – 141 s. : il. ; 22 cm.
M 212277 (Opole)
21. Pielęgnacyjne i kliniczne aspekty opieki nad chorymi : wybrane zagadnienia. T. 4 /pod red. Andrzeja Steciwko, Marioli Wojtal, Danuty Żurawickiej ; Państwowa Medyczna Wyższa Szkoła Zawodowa w Opolu, Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego. – Wrocław : „Continuo”, 2011. – 196 s. : il. (gł. kolor.) ; 24 cm.
M 067882 (Nysa), M 213385 (Opole)
22. Płodowy zespół alkoholowy / Małgorzata Klecka // W : Zaburzenia psychiczne i rozwojowe u dzieci a szkolna rzeczywistość / red. nauk. Marta Jerzak. – Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2016. – S. 234-257
23. Płodowy zespół alkoholowy : zagadnienia interpersonalne /redakcja naukowa Emilia Lichtenberg-Kokoszka. – Wydanie I. – Opole : Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2022. – 127 stron : ilustracje ; 24 cm.
M 223874 (Opole)
24. Praca socjalna z osobą uzależnioną i jej rodziną :wybrane problemy / pod red. nauk. Katarzyny Marii Wasilewskiej-Ostrowskiej. – Warszawa : „Difin”, 2014. – 335, [3] s. ; 23 cm.
M 068808 (Nysa), M 212823 (Opole)
25. Przewodnik po rozległych obszarach higieny i epidemiologii :kompendium /redakcja Jerzy T. Marcinkowski i Zofia Konopielko ; autorzy: Jerzy T. Marcinkowski, Zofia Konopielko, Paulina Rosińska, Marek A. Motyka, Aneta Klimberg. – Zielona Góra : Uniwersytet Zielonogórski, 2021. – 254 strony ; 24 cm.
C 059282 (Kluczbork), M 221103 (Opole)
26. Psychiatria dzieci i młodzieży.[T.]2 /redakcja naukowa Małgorzata Janas-Kozik, Tomasz Wolańczyk. – Wydanie I – 4 dodruk. – Warszawa : PZWL Wydawnictwo Lekarskie,2022.XVII, [1], 658, [1] strona : ilustracje ; 24 cm.
M 055605/II (Brzeg), C 070693/II (Nysa)
27. Rodzina w sytuacji trudnej :zdążyć z pomocą. Cz. 1 /red. nauk. Beata Szurowska. – Warszawa : „Difin”, 2019. – 222, [2] s. : il. ; 23 cm.
M 220176/I (Opole)
28. Rozwój mowy dziecka w świetle teratogennego wpływu alkoholu na jego rozwój pre- i postnatalny / Halina Pawłowska-Jaroń. – Bibliogr. // W : Biomedyczne podstawy logopedii / red. nauk. Stanisław Milewski, Jerzy Kuczkowski, Katarzyna Kaczorowska-Bray. – Wyd. 2 popr. – Gdańsk: „Harmonia Universalis”, 2017. – S. 331-358
C 054078 (Brzeg), C 053286 (Kluczbork), C 067453 (Nysa)
29. Specyfika pomocy psychologiczno-pedagogicznej dzieciom z FAS /Danuta Hryniewicz. – Warszawa : Parpamedia Wydawnictwo Edukacyjne : Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, cop. 2007. – 55 s. : il. ; 24 cm.
C 065183 (Nysa)
30. Terapia zajęciowa osób z niepełnosprawnością intelektualną /red. nauk. Edyta Janus. – Warszawa : PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2018. – 335 s. :il. kolor. ; 24 cm.
M 064842 (Kędzierzyn-Koźle), M 069101 (Nysa), M 218041 – M 218042 (Opole)
31. Uszkodzenia płodu wywołane alkoholem / tł. Agnieszka Basaj. – Warszawa : Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, 1997. – 169 s. : il. ; 24 cm.
M 063252 (Nysa)
32. Vademecum bezpieczeństwa wewnętrznego : współczesne zagrożenia /red. nauk. Marek Z. Kulisz ; Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nysie. – Nysa :Oficyna Wydawnicza PWSZ w Nysie, 2018. – 403 s. : il. ; 24 cm. 169 s. : il. ;24 cm.
M 055089- 055089 (Brzeg), M 065085 (Kędzierzyn-Koźle), M 057043 – M 057044 (Kluczbork), C 069248, M 069249- M 069250 (Nysa), M 219695 – M 219696 (Opole)
33. W trosce o zdrowie twoje i dziecka : Spektrum Poalkoholowych Zaburzeń Płodu (FASD) : profilaktyka / Marek Banach, Józefa Matejek ; [recenzenci prof. dr hab. n. med. Małgorzata Janas-Kozik, prof. dr hab. Janusz Kirenko]. – Kraków : Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, 2019. – 192, [5] s : il. ; 22 cm.
34. Wczesna interwencja logopedyczna /redakcja naukowa : Katarzyna Kaczorowska-Bray, Stanisław Milewski. – Gdańsk : Harmonia Universalis, 2016. – 918 s. : il ; 25 cm.
M 064444 (Kędzierzyn-Koźle), C 216699, M 216749 (Opole)
35. Wieczne dziecko /Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. – [Warszawa] : PARPAMEDIA Wydawnictwo Edukacyjne, [2008]. – [16] s. :il. kolor. ;15×15 cm +1 dysk optyczny (CD-ROM).
M 053251 (Kluczbork)
36. Wielowymiarowość diagnozy i terapii FASD /Anna Piekacz. – Wydanie pierwsze. – Warszawa : „Difin”, 2020. – 162 strony : ilustracje ;24 cm.
M 65230 KK (Kędzierzyn-Koźle)
37. Wpływ spożywania alkoholu przez kobiety ciężarne na rozwój płodu i zdrowie noworodka /Alina Kowalczykiewicz-Kuta. – Bibliogr. // W : Pielęgnacyjne i kliniczne aspekty opieki nad chorymi : wybrane zagadnienia. T. 3 / pod red. Andrzeja Steciwko, Marioli Wojtal, Danuty Żurawickiej ; Państwowa Medyczna Wyższa Szkoła Zawodowa w Opolu ; Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego. – Wrocław : „Continuo”, 2010. – S. 7-14
M 067881 (Nysa), M 213706 (Opole)
38. Wychowanie, profilaktyka, terapia : szanse i zagrożenia /pod red. nauk. Magdaleny Boczkowskiej, Eweliny Tymoszuk, Patrycji Zielińskiej. – Kraków : „Impuls” ,2012. – 391 s. : il. ; 24 cm.
M 213048, M 213049 (Opole)
39. Zerwana więź /Michael Dorris ; [przedm. Louise Erdrich] ; przekł. [z ang.] Monika Kaźmierczak.Gdańsk : Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 1996. – 317, [1] s. ; 21 cm.
M 055928 (Kędzierzyn-Koźle)
Artykuły z czasopism :
40. Alkohol etylowy : metabolizm, zmiany w układzie nerwowym i mózgu, zmiany hormonalne oraz uszkodzenia układu rozrodczego / Łukasz A. Głowczyński, Piotr M. Skital . – Bibliogr. // Chemia w Szkole. – 2015, nr 6, s. 40-46
41. Alkoholowy Zespół Płodowy (FAS) / Jadwiga Cholewa // Wychowawca. – 2008, nr 4, s. 15
42. Alkoholowy Zespół Płodowy : (strategie postępowania wobec dzieci z FAS) / Krystyna Piwko // Lider. – 2008, nr 1, s. 24-25
43. Alkoholowy zespół płodu jako zespół wad wrodzonych utrudniających funkcjonowanie dziecka w szkole /Agnieszka Anna Karłowicz. – Bibliogr. // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. – 2018, nr 6, s. 9-19
44. Bagaż na całe życie /Aneta Zdunek. – Bibliogr. // Świat Problemów. – 2019, nr 5, s. 7-10
45. Ciąża a alkohol – działania w obrębie struktury KCPU / Anna Hernik-Solarska // Niebieska Linia. 2022, nr 12, s. 26-28
46. Ciąża bez alkoholu / Tomasz Maciejewski ; rozmowę przeprowadziła Aleksandra Przybora // Świat Problemów. – 2022, nr 9, s. 6-8
47. Diagnoza FAS w praktyce / Marta Komorowska // Remedium. – 2007, nr 11, s. 6-7
48. Diagnoza zespołu FASD /Teresa Jadczak-Szumiło. – Bibliogr. // Terapia : Uzależnienia i Współuzależnienia. – 2018, nr 2, s. 12-15
49. Diagnozowanie Zespołu Alkoholowego Płodu / Jadwiga Cholewa // Bliżej Przedszkola. – 2005, nr 12, s. 53-56
50. Dlaczego jest potrzebna wczesna diagnoza dla dzieci z FAS? / Teresa Jadczak-Szumiło // Świat Problemów. – 2008, nr 12, s. 8-11
51. Dzieci, które potrzebują przewodnika : rozmowa z Krzysztofem Liszczem, psychiatrą, rodzicem zastępczym dzieci z płodowym syndromem alkoholowym /rozm. przepr. Katarzyna Burda // Terapia : Uzależnienia i Współuzależnienia. – 2008, nr 3, s. 3-4
52. Dzieci z alkoholowym zespołem płodowym / Krzysztof Liszcz // Niebieska Linia. – 2006, nr 3, s. 12-13
53. Dzieci z FAS/FASD – diagnostyka, trudności rozwojowe, wspieranie /Anna Firkowska-Mankiewicz // Człowiek, Niepełnosprawność, Społeczeństwo. – 2010, nr 2, s. 31-58
54. Dzieci z FAS w szkole … / Lucyna Bojarska // Dyrektor Szkoły. – 2009, nr 11, s. 27-28, 29-30
55. Dzieci z syndromem FAS /Urszula Kot // Wychowanie w Przedszkolu. – 2012, nr 3, s. 60-61
56. Dziecko z Alkoholowym Zespołem Płodowym : bibliografia w wyborze /Elżbieta Trojan // Wychowawca. – 2011, nr 10, s. 30
57. Dziecko z Alkoholowym Zespołem Płodowym (FAS) – wybór bibliografii /Elżbieta Trojan // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. – 2012, nr 4, s. 63-64
58. Dziecko z FAS (Płodowy Zespół Alkoholowy) w edukacji = A child with FAS (Fetal Alcohol Syndrome) in education / Joanna Trzaskalik, Julia Pyttel ; Akademia Ignatianum w Krakowie. Wydział Zamiejscowy Nauk Humanistycznych i Społecznych w Mysłowicach // Nauczyciel i Szkoła. – 2017, nr 1, s. 11-25
59. Dziecko z FAS (Płodowy Zespół Alkoholowy) w terapii logopedycznej = Child with Fetal Alcohol Syndrome (FAS) w terapii logopedycznej / Joanna Trzaskalik, Julia Pyttel ; Wydział Zamiejscowy Nauk Humanistycznych i Społecznych w Mysłowicach Akademii Ignatianum w Krakowie // Forum Logopedyczne // Forum Logopedyczne. – Nr 25 (2017), s. 141-151 Dostępne w Internecie : https://czasopisma.ignatianum.edu.pl/nis/article/view/905/987
[Dostęp: 14 lipca 2023]
60. Dziecko z FAS – poradnik /Elżbieta Trojan. – Zawiera rec. książki: Dziecko z FAS w szkole i w domu / Krzysztof Liszcz.- Kraków, 2011 // Nowa Szkoła. – 2012, nr 3, s. 47-50
61. Dziecko z FASD w procesie wychowania i edukacji /Teresa Jadczak-Szumiło // Remedium. – 2015, nr 9, s. 4-5
62. Dziecko z syndromem FAS w domu dziecka / Magdalena Nowak-Musiał // Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanistyczno-Przyrodniczej. Pedagogika / Wyższa Szkoła Humanistyczno-Przyrodnicza w Sandomierzu. – Z. 1 (2020), s. 223-253
63. Efekty działania alkoholu w okresie prenatalnym w modelu zwierzęcym /Wanda Dyr.- Bibliogr. // Alkoholizm i Narkomania. – 2006, nr 4, s. 395-406
Dostępne w Internecie: http://ain.ipin.edu.pl/archiwum/4/t19n4_5.pdf [Dostęp: 14 lipca 2023 r.]
64. Epidemiologia FAS. Cz. 1 /Beata Skwarczek // Remedium. – 2014, nr 2, s. 23-25
65. FAS i procenty … / KAW // Świat Problemów. – 2008, nr 10, s. 30-32
66. FAS to nie wyrok /Małgorzata Łoskot // Głos Pedagogiczny. – 2012, nr 36, s. 14-19
67. Fascynujące dzieci /Krzysztof Liszcz; rozm.przepr. Jolanta Tęcza-Ćwierz // Wychowawca. – 2011, nr 10, s. 10-11
68. Fasd – problem, który nie istnieje? /Teresa Jadczak-Szumiło // Terapia : Uzależnienia i Współuzależnienia. – 2017, nr 5, s. 5-7
69. FASD-problem, którego nie widać / Joanna Terlikowska // Remedium. – 2015, nr 9, s. 1-3
70. Fetal Alkohol Syndrome – Alkoholowy Zespół Płodowy. Poalkoholowe dzieci ze złożoną niepełnosprawnością / Małgorzata Klecka // Dziecko Krzywdzone. – 2004, nr 8, s. 46-55
71. Formy pomocy i metody pracy z dziećmi chorymi na AZP. Cz. 2 /Beata Skwarczek // Remedium. – 2014, nr 7-8, s. 5-7
72. Funkcjonowanie dziecka z FASD w środowisku rodzinnym i szkolnym /Marak, Banach. – Bibliogr. // Wychowanie na co Dzień. – 2014, nr 6, dod. „Wkładka metodyczna”, s. V-XII
73. Jak alkohol działa na organizm przyszłych matek / Dariusz Adamczyk // Problemy Alkoholizmu. – 2006, nr 2, s. 24-27
74. Kampania społeczna „Too Young To Drink” /Andrzej Wojciechowski // Świat Problemów. – 2014, nr 12, s. 32-44
75. Media społecznościowe jako narzędzie edukacji publicznej /Jolanta Terlikowska // Świat Problemów. – 2019, nr 5, s. 11-114
76. Metody pracy z dziećmi chorymi na PZA / Beata Skwarczek // Remedium. – 2014, nr 6, s. 10-11
77. Na skutek picia /Marta Melka-Roszczyk // Psychologia w Szkole. – 2013, nr 1, s. 98-103
78. Nie pij w ciąży! / Agata Sierota // Świat Problemów. – 2022, nr 9, s. 11-13
79. Nie wszystko musi zależeć od genów : jak czynniki środowiskowe mogą zmieniać nasz mózg i nasze zachowanie /Joanna H. Śliwowska // Biologia w Szkole z Przyrodą. – 2017, nr 1, s. 50-54
80. O FAS w Parlamencie Europejskim /Magdalena Borkowska // Świat Problemów. – 2011, nr 10, s. 38-39
81. O zespole FAS / prof. UKSW, dr hab. Marią Ryś – kierownikiem Podyplomowego Studium Relacji Interpersonalnych i Profilaktyki Uzależnień rozmawiają Agnieszka Kubiak i Marta Sobocińska // Forum Pedagogiczne. – 2014, [nr] 2, s. 145-149 Dostępne w Internecie: http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-38b5675c-1043-45e1-9c8a-e48b904bf625 [Dostęp: 14 lipca 2023 r.]
82. Objawy i wczesne rozpoznanie FAS / Małgorzata Klecka // Niebieska Linia. – 2006, nr 3, s. s. 7-9
83. Odpowiedzialni rodzice / Jerzy T. Marcinkowski // Wychowawca. – 2009, nr 10, s. 20-21
84. Płodowy zespół alkoholowy (FAS) w opiece położnej – opis przypadku / Małgorzata Dubik-Tota, Monika Dubik // Słupskie Prace Biologiczne. – Nr 15 (2018), s. 111-123
85. Płodowy zespół alkoholowy – zagadnienia mowy i percepcji / Halina Pawłowska-Jaroń // Szkoła Specjalna. – 2010, nr 2, s. 113-120
86. Polska bada FAS /Magdalena Borkowska // Świat Problemów. – 2013, nr 1, s. 44-46
87. Pomoc pedagogiczna dzieciom z FAS / Małgorzata Moszyńska-Dumara // Szkice Humanistyczne (Olsztyn). – T. 8, nr 3 (2008), s. 93-98
88. Potencjał edukacyjny dziecka z Płodowym Zespołem Alkoholowym /Beata Skwarczek // Remedium. – 2014, nr 5, s. 18-19
90. Potrzeby edukacyjne dzieci z FASD / Marta Komorowska // Remedium. – 2007, nr 9, s. 24-25
91. Problem rehabilitacji osób uzależnionych od alkoholu z podejrzeniem alkoholowego zespołu płodowego FAS/FAE / Krystyna Pluskota // Wychowanie na co Dzień. – 2007, nr 10-11, s. 28-31
92. Problemy zdrowia prokreacyjnego związanego z konsumpcją alkoholu / Jacek Moskalewicz // Alkoholizm i Narkomania. – 2007, nr 1, s. 55-63 Dostępne w Internecie: http://ain.ipin.edu.pl/archiwum/1-1/t20n1_4.pdf [Dostęp: 14 lipca 2023 r.]
93. „Profilaktyka krzywdzenia małych dzieci”. Cz. 1 /JAC // Remedium. – 2012, nr 6, s. 26-27
94. Przywiązanie dziecka z zaburzeniami ze spektrum alkoholowych uszkodzeń płodu (FASD) : badania za pomocą Attachment Story Completion Task /Magdalena A. Pietrzak, Lucyna Bakiera, Iwona Palicka. – Bibliogr. // Czasopismo Psychologiczne. – T. 23, nr 1 (2017), s. 137-146
Dostępne w Internecie: http://czasopismopsychologiczne.pl/files/articles/2017-23-przywizanie-dziecka-z-zaburzeniami-ze-spektrum-alkoholowych-uszkodze-podu-fasd.-badanie-za-pomoc-attachment-story-completion-task.pdf [Dostęp: 14 lipca 2023 r.]
95. Rodzinna opieka zastępcza : wyzwania w opiece nad dziećmi z FAS – case study / Justyna Wesołowska // Terapia Specjalna Dzieci i Dorosłych. – 2021, nr 22, s. 52-58
96. Rodziny wychowujące dzieci z płodowym zespołem alkoholowym (FAS) / Mieczysław Dudek ; Wyższa Szkoła Menedżerska w Warszawie // Studia Społeczne. – 2014, nr 1, s. 89-98
97. Rozwój dzieci zaburzony przez błędy rodziców /Aleksandra Kubala-Kulpińska // Głos Pedagogiczny. – 2018, nr 99, s. 17-21
98. Spectrum Płodowych Zaburzeń Alkoholowych (FASD) – dobre praktyki profilaktyczne na przykładzie Torunia / Klaudia Wos . – Bibliogr. // Wychowanie na co Dzień. – 2019, nr 4-5, s. 19-24
99. Specyficzne wymagania edukacyjne dzieci z poalkoholowym uszkodzeniem mózgu / Magdalena Marek // Bielsko-Żywieckie Studia Teologiczne. – T. 15 (2014), s. 169-180
100. Społeczne następstwa deficytów rozwojowych dzieci z FAS.Cz. 2 /Beata Skwarczek // Remedium. – 2014, nr 4, s. 7-9
101. Standardy w profilaktyce – szansa czy ograniczenie / Maria Deptuła // Świat Problemów. – 2018, nr 2, s. 23-26
102. Teoretyczne aspekty pracy z dzieckiem z FASD w rodzinie zastępczej /Marek Banach, Józefa Matejek. – Bibliogr. // Ruch Pedagogiczny. – 2018, nr 3, s. 53-61
103. Tylko mnie kochaj : sytuacja małego dziecka w rodzinie z problemem alkoholowym / Teresa Jadczak Szumiło // Świat Problemów. – 2006, nr 3, s. 26-30
104. Uszkodzenia mózgu u dzieci z FASD / Marta Komorowska // Remedium. – 2007, nr 12, s. 6-7
105. Uświadamiać i pomagać dzieciom z FAS /Joanna Węglarz ; rozm. przepr. Barbara Ellwart // Przegląd Oświatowy. – 2016, nr 18, s. 15-17
106. Wsparcie dziecka ze spektrum płodowych zaburzeń alkoholowych – doświadczenia Punktu Diagnozy i Terapii FASD w Łodzi / Marta Seweryńska // Świat Problemów. – 2022, nr 9, s. 14-16
107. Wychowanie i nauczanie dziecka z FAS tematem konferencji / Elżbieta Szefler // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. – 2008, nr 9 s. 62-64
108. Wychowanie i usprawnianie dzieci z FAS / Jadwiga Cholewa // Bliżej Przedszkola. – 2005, nr 12, s. 57-59
109. Wyścig żółwia z zającem – konferencja podsumowująca pierwszy etap kampanii „Ciąża bez alkoholu” / Aneta Zdunek // Świat Problemów. – 2008, nr 5, s. 30-34
110. Z FAS-trygowanie dzieci /Ewelina Sawaściuk // Charaktery. – 2007, nr 8, s. 64-65
111. Za FASadą /Barbara Kaczmarska // Wychowawca. – 2011, nr 10, s. 7-8
112. Zdążyć przed FAS /Małgorzata Lis // Wychowawca. – 2011, nr 10, s. 5-6
Elżbieta Trojan – Regionalny Zespół Placówek Wsparcia Edukacji. Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Opolu
Aktualizacja : lipiec 2023 r.
