Alfabet, litery, pismo

Książki:

1. Alfabet czyli Klucz do dziejów ludzkości / David Diringer ; przekł. Wojciech Hensel. – Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy, 1972. – 577, [3] s., 22 tabl. : il. ; 23 cm.
M 013144 (Brzeg), M 22664 M 28341 (Kędzierzyn-Koźle), M 018670 (Nysa), M 018781 M 078230 M 078255 M 078256 (Opole)

2. Alfabet w mistyce i magii / Franz Dornseiff ; przeł. Ryszard Wojnakowski. – Warszawa : „Cyklady”, 2001. – 264, [1] s. ; 21 cm.

3. Antropologia pisma : od teorii do praktyki / red. Philippe Artières, Paweł Rodak. – Warszawa : Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, cop. 2010. – 254 s. : il. ; 24 cm.
C 203277 M 203290 M 203305 (Opole)

4. Astrologia, magia, alchemia / Matilde Battistini ; tł.[z wł.] Ewa Morka . – Warszawa : „Arkady”, 2006. – S. 232-235 : Alfabety i hieroglify
I 194312 M 195206 (Opole)

5. Eksplozja litery : ikonografia tekstualności jako źródło cierpień = Explosion of the letter : iconography of textuality and its discontents / pod redakcją Roman Lewandowski ; [tłumaczenie tekstów Piotr Mierzwa ; tłumaczenia biogramów Jan Maciej Głogoczowski]. – Katowice : Akademia Sztuk Pięknych ; Gdańsk : Akademia Sztuk Pięknych. Wydział Malarstwa, copyright 2016. – 213, [3] strony : ilustracje, fotografie ; 22 cm.

6. Homo scribens i homo legens w polskim słownictwie i frazeologii / Agnieszka Jawór. – Katowice : Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2008. – 150, [2] s. ; 24 cm. – (Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, 0208-6336 ; nr 2594)
M 205546 (Opole)

7. Jak człowiek nauczył się pisać / Jerzy Cepik. – [Wyd. 2]. – Warszawa : „Nasza Księgarnia”, 1987. – 265,[3] s. : il. ; 21 cm.
M 040468 (Brzeg), M 49063 (Kędzierzyn-Koźle), M 041516 (Kluczbork), M 177356 (Opole)

8. Jak powstało pismo / Denise Schmandt-Besserat ; [tekst na podstawie tł. Jolanty Kozłowskiej]. – Warszawa : Wydawnictwo Agade, 2007. – X, 147 s. : il. ; 24 cm.

9. Kaligrafia przedwojenna : elementarze polskie / Ewa Landowska. – Kraków : Tyniec Wydawnictwo Benedyktynów, 2021. – 193, [5] stron : fotografie, ilustracje ; 28 cm.

10. Księga liter = Seper ŵtiyŵt : mistyczny alef-bet / Lawrence Kushner ; z ang. przeł. i przypisami opatrzył Piotr Paziński. – Kraków ; Budapeszt : Wydawnictwo Austeria Klezmerhojs, 2010. – 91, [4] s. : il. kolor. ; 22 cm.
* Pismo hebrajskie – symbolika

11. Pamięć kulturowa : pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych / Jan Assmann ; przekł. [zniem.] Anna Kryczyńska-Pham ; wstęp i red. nauk. Robert Traba. – Warszawa : Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, cop. 2008. – 360, [1] s. ; 21 cm. – (Communicare : historia i kultura)
M 200600 (Opole)

12. Pierwsze słowo : narodziny mowy i pisma / Martin Kuckenburg ; przeł. [z niem.] Bartosz Nowacki. – Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy, 2006. – 263 s. ; [12] s. tabl. : il., faks., fot., rys. ; 25 cm. – (Rodowody Cywilizacji [w dużym formacie])
C 194286 M 195430 (Opole)

13. Pismo i typografia / Phil Baines, Andrew Haslam ; [tł. Dorota Dziewońska]. – Wyd. polskie. – Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN, cop. 2010. – 218 s. : il. (w tym kolor.) ; 26 cm.
M 204798 (Opole)

14. Pismo – pamięć ludzkości / Georges Jean ; przeł. Łucja Częścik. – Wrocław : Wydawnictwo Dolnośląskie, 1994. – 224 s. : il. ; 18 cm. – (Krajobrazy Cywilizacji. Historia )
M 169777 (Opole)

15. Pseudonapisy jako motywy dekoracyjne w sztuce Italii : różnorodność aspektów badawczych / Agnieszka Smołucha-Sładkowska // W : Ornament i dekoracja dzieła sztuki : studia z historii sztuki / pod red. Joanny Daranowskiej-Łukaszewskiej, Agaty Dworzak i Andrzeja Betleja. – Warszawa : Stowarzyszenie Historyków Sztuki, 2015. – S. 107-117

16. Słowo, pismo, sztuka słowa : perspektywy antropologiczne / Grzegorz Godlewski. – Warszawa : Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, cop. 2008. – 439, [1] s. ; 21 cm. – (Communicare : historia i kultura)
M 201594 M 204928 (Opole)

17. Świat symboliki chrześcijańskiej / Dorothea Forstner ; przekł. z niem. i oprac. Wanda Zakrzewska, Paweł Pachciarek, Ryszard Turzyński. – Warszawa : „Pax”, 1990. – S. 23-33 : Alfabet
M 045171 (Brzeg) C 045648 (Kluczbork) C 064284 M 054190 (Nysa) C 162354 I 162374 (Opole)

18. Tajemnice papirusów / pod red. Jadwigi Lipińskiej. – Wrocław etc. : Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, cop. 2005. – 274, [1] s., [36] s. tabl. kolor. : il. ; 21 cm.
M 064361 (Nysa), M 190622 (Opole)

19. Wygląd litery jako komunikat / Marcin Klag // W : Antropologia, media, komunikacja / pod redakcją Małgorzaty Czapigi, Michała Rydlewskiego. – Wrocław : Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2019. – S. 129-138

Artykuły w czasopismach:

20. Alfabet filozoficzny : (z ilustracjami) / Piotr Dehnel // Odra. – 2011, nr 2, s. 35-40
* Metafizyka liter

21. Alfabetyczna rewolucja / Françoise Briguel-Chatonnet ; rozm. przepr. Jean-Marc Biais. – ( Dzieje pisma ; cz. 4) // Forum. – 2007, nr 12, s. 36-38
* Pismo – historia

22. Analiza stylistyczna leksyki „Abecadła Kisiela” i „Alfabetu Urbana” / Krzysztof Legowicz // Prace Językoznawcze. – Z. 1 (1999), s. 41-48

23. Artyści i litery / Grażyna Borowik // Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Arte et Educatione. – [Nr] 2 (2006), s. 41-49
* Pismo a sztuka

24. Czytając nieczytelne / Dorota Żaglewska // Odra. – 2016, nr 6, s. 99-100
* Wystawa „Nieczytelność : konteksty pisma” w Poznaniu

25. Duża litera a człowiek w polskiej epistolografii / Joanna Sochocka // Społeczeństwo, Edukacja, Język. – T. 3 (2015), s. 149-157
* Dostępne w Internecie: http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-912b9950-5369-4b41-93bc-2e92fda179ef?q=bwmeta1.element.cejsh-9ae3a909-14ab-4ff2-b9b8-24ac6f3f777c;13&qt=CHILDREN-STATELESS [dostęp: 7.11.2022 r.]

26. Egipcjanie to my / Agnieszka Krzemińska // Polityka. – 2022, nr 40, s. 60-63
* 200 lat temu odczytano hieroglify

27. Imiona liter, czyli od omegi do alfy i z powrotem / Piotr Marek Stański // Akant. – 2011, nr 5, s. 21
* Zawiera rec. książki: Olśnienia alfabetyczne / Marek Bulanowski. – Kraków, 2010

28. Jak powstawały średniowieczne manuskrypty? / Bogusław Dec // Mówią Wieki. – 2015, nr 6, s. 24-28

29. Kaligrafia islamska : sztuka niedostrzeżona / Włodzimierz Fenrych // Czas Kultury. – 2001, nr 1, s. 64-69

30. Kilka myśli ogólnych o wynalazku pisma / Czesław Dziemidowicz // Akant. – 2010, nr 12, s. 4-5

31. Kilka uwag o słowach i literach / Adam Łukaszewicz // Teksty Drugie. – 2014, nr 3, s. 335-347

32. Kipu: co wiemy o piśmie węzełkowym / Bogusław Dec // Mówią Wieki. – 2015, nr 11, s. 20-23

33. Litera i znak / Marian Oslis // Konteksty. – 2014, nr 2, s. 152-163
* Liternictwo

34. Litera jako nośnik kultury : (o trudnościach z tłumaczeniem cyrylicy) / Magdalena Ochniak // Między Oryginałem a Przekładem. – Nr 1/4 (2015), s. 9-24

35. Litera – subiektywna forma plastycznej wypowiedzi / Bolesław Oleszko // Zeszyty Naukowo-Artystyczne Wydziału Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. – 1998, s. 51-64
* Historia pisma

36. Materia, ciało, wizualność, czyli jak lepiej zrozumieć pisanie / Marta Rakoczy // Teksty Drugie. – 2015, nr 4, s. 13-32
* Tekst poświęcony jest rewizji definicji pisma jako symbolizmu językowego, związanego z „komunikowaniem” za pomocą słów i „wyrażaniem myśli”

37. Mowa, gest, pismo : relacje między kulturą żywego słowa a kulturą pisma w świetle zapisek z ksiąg sądowych późnośredniowiecznych miast polskich / Agnieszka Bartoszewicz. – Bibliogr. // Kwartalnik Historyczny. – 2017, nr 2, s. 209-235

38. Nie od razu takie ABC / Agnieszka Krzemińska // Polityka. – 2021, nr 29, s. 56-59
* Jak powstawały alfabety

39. Nie pisana przyszłość / Anna Dobrowolska // Polityka. – 2018, nr 12, s. 68-71
* Kaligrafia

40. (Nie)czytelności – kilka uwag na temat znaków i emocji we współczesnej grafice / Sebastian Dudzik // Zeszyty Artystyczne. – R.25[26], nr 31 (2017), s. 152-171
* Dostępne w Internecie: http://za.uap.edu.pl/wp-content/uploads/2019/03/77-86_31.pdf [dostęp: 7.11.2022 r.]

41. „Nieczytelność. Konteksty pisma” / Łukasz Musie // Szum. – Nr 13 (2016), s. 191-192
* Wystawa w galerii Art Stations w Poznaniu

42. Nowe piktogramy we współczesnym języku : cechy pisma obrazkowego w komunikacji internetowej / Joanna Wrycza // Nowa Polszczyzna. – 2006, nr 3, s. 47-50

43. Od liczydła po alfabet / Agnieszka Krzemińska // Polityka. – 2005, nr 42, s. 86-89
* Pismo – historia

44. Ostraki – starożytne notatki / Marian B. Arndt // Quaestiones Selectae. – Z. 24 (2009), s. 113-143

45. Pismo dziecięce jako kategoria estetyczna / Małgorzata Kwaśniewska // Studia Artystyczne Akademii Świętokrzyskiej. – T. 4 (2007), s. 65-68

46. Pismo gotyckie / Maria Koczerska // Mówią Wieki. – 2005, nr 11, s. 32-36

47. Pismo i głos: historia i literatura / Dariusz Śnieżko // Teksty Drugie. – 2008, nr 1/2, s. 9-18

48. Pismo jako znak wizualny w sztuce Małgorzaty Buczek-Śledzińskiej / Janusz Antos // Wiadomości ASP. – [Nr] 73 (2016), s. 144-145

49. Pismo – pamięć rzeczy / Brygida Kürbis ; rozm. przepr. Rafał Grupiński // Czas Kultury. – 1999/2000, nr 6/1, s. 32-36
* Pismo – historia

50. Początki pisma i książki : rekonesans historyczno-kulturowy / Wojciech Cichosz // Studia Gdańskie. – T. 25 (2009), s. 245-258

51. Rebusy w glinie / Béatrice André-Salvini ; rozm. przepr. Dominique Simonnet. – (Dzieje pisma ; cz. 1) // Forum. – 2007, nr 9, s. 46-49

52. Relacje między słowem a obrazem w malarstwie dawnym / Aleksandra Jakóbczyk-Gola // Przegląd Humanistyczny. – 2013, nr 4, s. 111-118

53. Rola wielkiej litery w tekście literackim a XIX-wieczne normy ortograficzne (na podstawie przekładów opowiadania M. Gogola „Zapiski sumasšedšego) / Justyna Suracka // Prace Filologiczne. – T. 53 (2007), s. 595-603

54. Rozgryźć język / Agnieszka Krzemińska // Polityka. – 2008, nr 42, s. 82-85
* Pismo – historia

55. Runy – alfabet Wikingów / Wojciech Krawczuk // Mówią Wieki. – 2008, nr 07, s. 19-23

56. Runy na krańcach świata / Łukasz Malinowski // Mówią Wieki. – 2011, nr 8, s. 18-22

57. Rysowanie, pisanie i kaligrafia / Tim Ingold ; przeł. Marta Rakoczy. – Fragm. książki: Lines : a brief history //Teksty Drugie. – 2015, nr 4, s. 371-392

58. Słowo i obraz w sztuce outsiderów / Piotr Gierowski // Konteksty. – 2018, nr 4, s. 17-23
* Analiza wykorzystania elementów pisma w kompozycjach plastycznych wybranych twórców

59. Smak jedzonej księgi / Krzysztof Rutkowski // Kronos. – 2012, nr 1, s. 172-184
* Wartość słowa pisanego w historii cywilizacji

60. Średniowiecze na nowo odczytane : o badaniach nad kulturą pisma / Anna Adamska // Roczniki Historyczne. – R. 65 (1999), s. 129-154

61. Świat jak skorupa żółwia / Leon Vandermeersch ; rozm. przepr. Sylvaine Pasquier. – (Dzieje pisma ; cz. 3) // Forum. – 2007, nr 11, s. 36-38
* Pismo chińskie – historia

62. Typotektura / Michał Pszczółkowski // Wiadomości Historyczne. – 2017, nr 5, s. 47-50
* Pismo w architekturze

63. Zaklinowani / Agnieszka Krzemińska // Polityka. – 2016, nr 37, s. 64-66
* Pismo klinowe

64. Znak nieśmiertelności / Pascal Vernus ; rozm. przepr. Dominique Simonnet. – (Dzieje pisma ; cz. 2) // Forum. – 2007, nr 10, s. 38-40
* Pismo egipskie – historia

Oprac. Anna Zacłona
Wydział Informacji, Bibliografii i Udostępniania Zbiorów
PBW w Opolu