Niniejsze zestawienie bibliograficzne w wyborze „Łacina wczoraj i dziś” liczy 64 opisy bibliograficzne. Bibliografia została sporządzona na podstawie baz danych Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Opolu oraz baz Biblioteki Narodowej.
Materiał bibliograficzny uporządkowany został alfabetycznie, z podziałem na wydawnictwa zwarte i artykuły w czasopismach. Książki dostępne w PBW w Opolu i/lub filiach oznaczone są sygnaturami. Niektóre opisy bibliograficzne zawierają linki do baz pełnotekstowych.
Książki:
1. „Dawcy pamięci”, czyli O obrońcach kultury łacińskiej od antyku po czasy współczesne / Beata Gaj // W : Cywilizacja łacińska : ekspansja – dominacja – kryzys / red. nauk. Filip Kubiaczyk. – Gniezno : Instytut Kultury Europejskiej, 2016. – S. 225-251
2. Dodaj do ulubionych! : o roli Facebooka w metodyce nauczania języka łacińskiego / Kamila Mrozek-Kochanek // W : Nowy wymiar filologii. T. 1 = New dimensions of philology. Vol. 1 / pod red. nauk. Anety Dłutek, Danuty Pietrzak ; Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Płocku. – Płock : Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej, 2016. – S. 288-300
3. Elementy łacińskie w nazwach osobowych (nazwiskach) mieszkańców Krakowa od XVI do XVIII w. / Elżbieta Rudnicka-Fira // W : Śląskie studia lingwistyczne / pod red. Krystyny Kleszczowej, Joanny Sobczykowej. – Katowice : Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2003. – S. 272-279
M 185618 (Opole)
4. Język literacki i jego odbiorcy w późnym antyku łacińskim i średniowieczu / Erich Auerbach ; przeł. z niem. Robert Urbański. – Warszawa : „Homini”, 2006. – 312, [2] s. ; 24 cm.
M 195323 (Opole)
5. Język łaciński i kultura antyczna : wdrażanie podstawy programowej w szkole ponadpodstawowej / autorzy Aleksandra Klęczar, Janusz Ruba, Wioletta Kozak ; Ministerstwo Edukacji Narodowej. – Warszawa : Ośrodek Rozwoju Edukacji, 2019. – 45 s. ; 30 cm.
M 055099 (Brzeg), M 65044 KK M 65045 KK M 65046 KK (Kędzierzyn-Koźle), M 057054 (Kluczbork), M 069344 M 069389 M 069390 (Nysa), C 219788 M 219857 M 219858 M 219859 M 219860 (Opole)
6. Język łaciński w średniej szkole ogólnokształcącej w latach 1945-2004 / Janusz Ryba. – Kraków : Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2020. – 177, [1] s. ; 24 cm.
7. Języki klasyczne – łacina i greka w średniej szkole ogólnokształcącej w Polsce w latach 1919-1939 : (z badań nad programami, metodami i podręcznikami) / Wanda Popiak ; Centrum Doskonalenia Nauczycieli im. Władysława Spasowskiego w Warszawie. – Warszawa : CDN, 1990. – 220 s. ; 25 cm.
8. Literatura europejska i łacińskie średniowiecze / Ernst Robert Curtius ; tł. [z niem.] i oprac. Andrzej Borowski. – Wyd. 2 popr. – Kraków : Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 2005. – 688, [4] s. ; 25 cm
M 064155 (Nysa), M 190809 M 191361 (Opole)
9. Łacina i jej historia / Jan Safarewicz ; Polska Akademia Nauk. Oddział w Krakowie. – Kraków : Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1968. – 32 s. ; 21 cm. – (Nauka dla Wszystkich ; nr 74)
M 063112 (Opole)
10. Łacina jako język elit / koncepcja i red. nauk. Jerzy Axer. – Warszawa : „DiG”, 2004. – 516 s. ; 20 cm.
M 191656 (Opole)
11. Łacina medyczna we współczesnym filmie fabularnym – rekonesans / Radosław Piętka // W: Medycyna w filmie / red. Maciej Ganczar, Michał Oleszczyk. – Kraków : Homini – Wydawnictwo Benedyktynów Tyniec, 2017. – S. 181-193
12. Łacina w kulturze dawnego Gdańska / Edmund Kotarski // W : Gdańsk nowożytny a świat antyczny / red. Maria Otto, Jacek Pokrzywnicki. – Gdańsk ; Pelplin : Wydawnictwo Bernardinum, 2017. – S. 47-61
13. Łacina w kulturze polskiej / Aleksander Wojciech Mikołajczyk. Wrocław : Wydawnictwo Dolnośląskie, 1998. – 341, [2] s. : faks., fot., portr., rys. ; 20 cm. – (A to Polska Właśnie)
M 180067 (Opole)
14. Łacina w PRL / Joanna Dobrzycka // W : Edukacja w PRL / pod red. Moniki Wiśniewskiej. – Warszawa : Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, 2016. – 113-122
15. Łacina wobec polszczyzny w historii / Joanna Sobczykowa // W : Językoznawstwo : prace na XVI Międzynarodowy Kongres Slawistów w Belgradzie 2018 / pod red. Zbigniewa Grenia ; Polska Akademia Nauk. Wydział I – Nauk Humanistycznych i Społecznych. Komitet Słowianoznawstwa. – Poznań : Wydawnictwo Naukowe UAM, 2018. – S. 305-314
16. Łacińskie nazwy miesięcy i ich miejsce w dzisiejszej słowiańszczyźnie / Robert Bońkowski // W : Śląskie studia lingwistyczne / pod red. Krystyny Kleszczowej, Joanny Sobczykowej. – Katowice : Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2003. – S. 343-348
M 185618 (Opole)
17. Martwy język cywilizacji łacińskiej? : słów kilka na temat nowego życia łaciny w internecie / Monika Kubiaczyk // W : Cywilizacja łacińska : ekspansja – dominacja – kryzys / red. nauk. Filip Kubiaczyk. – Gniezno : Instytut Kultury Europejskiej, 2016. – S. 284-304
18. Pismo łacińskie i jego rola w kulturze / Józef Szymański ; Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Kultury Materialnej.Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydaw. PAN, 1975. – 158, [1] s. : il. ; 24 cm. – (Kultura Europy Wczesnośredniowiecznej ; z. 12)
M 025814 (Kluczbork)
19. Progresywne zapożyczenia pochodzenia łacińskiego w polszczyźnie XIX wieku / Elżbieta Skorupska-Raczyńska. – Gorzów Wielkopolski : Wojewódzki Ośrodek Metodyczny, 2000. – 222 s., [1] k. tabl. złoż. ; 24 cm.
M 187037 (Opole)
20. Rzeczowniki zapożyczone z łaciny w języku polskim XVII wieku : (na materiale literatury pamiętnikarskiej ) / Halina Rybicka-Nowacka ; Polska Akademia Nauk. Komitet Językoznawstwa.Wrocław [etc.] : Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo PAN, 1973. – 110, [1] s. ; 24 cm. – (Prace Językoznawcze / Polska Akademia Nauk. Komitet Językoznawstwa ; 70)
M 083585 (Opole)
21. Średniowieczna poezja łacińska w Polsce / oprac. Maciej Włodarski. – Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2007. – 240 s. ; 17 cm.
M 064777 (Nysa), M 197239 (Opole)
22. Thesaurus abo Skarbiec łacińskich sentencji, przysłów i powiedzeń w literaturze polskiej / Mirosław Korolko ; red. nauk. Jarosław Jakielaszek. – Wyd. 2 popr. i uzup. – Warszawa : „Wiedza Powszechna”, 2004. – 1030,[1] s. ; 20 cm.
C 189653 (Opole)
23. Tradycje kultury antycznej na Śląsku : praca zbiorowa / red. Joanna Rostropowicz ; Uniwersytet Opolski ; Polskie Towarzystwo Filologiczne. – Opole : Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 1997. — 357 s. : faks., 2 mapy ; 24 cm.
C 180523 (Opole)
Artykuły w czasopismach:
24. Czy (i jak) warto jeszcze badać staropolskie latynizmy i grecyzmy? / Jan German // LingVaria. – R. 17, nr 1 (2022), s. 307-317
25. Dlaczego warto starać się o trwanie łaciny? : kilka refleksji z sześćdziesięcioletniej perspektywy / Juliusz Domański // Meander. – R. 70 (2015), s. 247-252
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/702899 [dostęp: 4.07.2024 r.]
26. Drogi i bezdroża nauczania języka łacińskiego w latach 1945-2021 / Janusz Ryba. – Bibliogr. // Języki Obce w Szkole. – 2022, nr 2, s. 5-13
* Dostępne w Internecie: https://jows.pl/artykuly/drogi-i-bezdroza-nauczania-jezyka-lacinskiego-w-latach-19452021 [dostęp: 3.07.2024 r.]
27. Dziewiętnastowieczne dyskusje nad kształcącą rolą greki i łaciny w procesie nauczania / Jan Wnęk // Nowy Filomata. – R. 15, nr 1 (2011), s. 29-37
28. Edukacja wczesnoszkolna versus język łaciński – podręczniki / Joanna Pieczonka // Kształcenie Językowe. – T. 19 (2021), s. 85-99
* Dostępne w Internecie: https://wuwr.pl/kj/article/view/13622 [dostęp: 3.07.2024 r.]
29. Et in Silesia ego : o roli łaciny we współczesnej literaturze śląskiej / Jarosław Petrowicz // Twórczość. – 2015, nr 1, s. 66-78
30. Frazeologia (nie)antyczna na co dzień / Magdalena Puda-Blokesz // Poradnik Językowy. – 2017, z. 3, s. 56-64
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/3148252 [dostęp: 3.07.2024 r.]
31. Imiona pochodzenia łacińskiego / Stanisław Stolz // Języki Obce w Szkole. – 1996, nr 1, s. 76-80
32. Język łaciński na lekcjach języków obcych nowożytnych / Katarzyna Ciszewska. – Bibliogr. // Języki Obce w Szkole. – 2022, nr 3, s. 87-96
* Dostępne w Internecie: https://jows.pl/artykuly/jezyk-lacinski-na-lekcjach-jezykow-obcych-nowozytnych [dostęp: 3.07.2024 r.]
33. Język łaciński w świecie wykreowanym przez J.K. Rowling / Magdalena Niewiadomska // Łódzkie Studia Teologiczne. – T. 30, nr 4 (2021), s. 109-122
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/22676698 [dostęp: 3.07.2024 r.]
34. Język łaciński w teorii i praktyce / Grzegorz Jaśkiewicz // Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie. – Nr 15 (2010), s. 81-87
* Dostępne w Internecie: https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Studia_Koszalinsko_Kolobrzeskie/Studia_Koszalinsko_Kolobrzeskie-r2010-t15/Studia_Koszalinsko_Kolobrzeskie-r2010-t15-s81-87/Studia_Koszalinsko_Kolobrzeskie-r2010-t15-s81-87.pdf [dostęp: 3.07.2024 r.]
35. Języki klasyczne i kultura antyczna w zreformowanym liceum ogólnokształcącym / Janusz Ryba // Eos. – Vol. 106, fasc. 2 (2019), s. 315-323
36. Latine loquor! – czyli żywa łacina jako metoda dydaktyczna / Marcin Loch // Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae. – Vol. 25, fasc. 2 (2015), s. 137-151
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/1046724 [dostęp: 3.07.2024 r.]
37. Latynizmy w języku specjalistycznym architektury / Sylwia Tyszka. – Bibliogr. // Poradnik Językowy. – 2018, z. 2, s. 65-72
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/2170410 [dostęp: 4.07.2024 r.]
38. Libros legamus – czytajmy ksiażki! : szkolny konkurs łacińskich sentencji o książce / Dorota Żuchowska // Biblioteka w Szkole. – 2019, nr 3, s. 16-18
* Dla szkoły ponadpodstawowej
39. Łacina dawniej i dziś : przegląd metod nauczania języka łacińskiego od początku XX wieku do czasów współczesnych / Dorota Żuchowska. – Bibliogr. // Języki Obce w Szkole. – 2009, nr 3, s. 22-29
40. Łacina i greka w szkole w dwudziestoleciu międzywojennym / Jerzy Starnawski // Meander. – R. 61, nr 1/2 (2006), s. 148-156
* Dostępne w Internecie: https://journals.pan.pl/Content/102872/PDF/Meander%20t.%2061.1-2%2012-J.Starnawski.pdf?handler=pdf [dostęp: 4.07.2024 r.]
41. Łacina (jeszcze nie) umarła / Magdalena Stuligrosz // Forum Akademickie. – R. 28[29], nr 1 (2022), s. 33-35
* Dostępne w Internecie: https://forumakademickie.pl/wokol-nauki/lacina-jeszcze-nie-umarla/ [dostęp: 4.07.2024 r.]
42. Łacina? Lubię to! / Adam Szostkiewicz // Polityka. – 2012, nr 43, s. 92-94
43. Łacina trwałym nośnikiem myśli prawniczej / Krzysztof Burczak // Monitor Prawniczy. – R. 17, nr 4 (2009), s. 186-189
44. Łacina w gimnazjum, czemu nie? / Mirosław Słomczewski // Meritum. – 2010, nr 1, s. 80-81
45. Łacina w oczach dawnych Polaków / Joanna Sobczykowa. – Bibliogr. // Przegląd Humanistyczny. – 2007, nr 1, s. 105-115
46. Łacina w pigułce – czyli, to co nam grozi, jeśli język łaciński pozostanie jako fasada kształcenia humanistycznego / Ewa Pobiedzińska // Języki Obce w Szkole. – 2002, nr 4, s. 93-95
47. Łacina w szkole : to po prostu działa! / Rafał Toczko // Mówią Wieki. – 2012, nr 1, s. 54-55
48. Łacińskie cytaty w „Kazaniach świętokrzyskich” / Mieczysław Mejor // Pamiętnik Literacki. – 2004, z. 1, s. 19-32
* Dostępne w Internecie: https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Pamietnik_Literacki_czasopismo_kwartalne_poswiecone_historii_i_krytyce_literatury_polskiej/Pamietnik_Literacki_czasopismo_kwartalne_poswiecone_historii_i_krytyce_literatury_polskiej-r2004-t95-n1/Pamietnik_Literacki_czasopismo_kwartalne_poswiecone_historii_i_krytyce_literatury_polskiej-r2004-t95-n1-s19-32/Pamietnik_Literacki_czasopismo_kwartalne_poswiecone_historii_i_krytyce_literatury_polskiej-r2004-t95-n1-s19-32.pdf [dostęp: 4.07.2024 r.]
49. „Magister”, „mistrz”, „majster” : o drogach przenikania wyrazów łacińskich do polszczyzny / Katarzyna Jasińska // Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego. – Z. 75 (2019), s. 45-57
* Dostępne w Internecie: https://ruj.uj.edu.pl/server/api/core/bitstreams/1562c2b5-b912-4041-9cf2-0ccc2c9012f2/content [dostęp: 4.07.2024 r.]
50. Martwego języka życie po życiu / Teresa Stylińska // Tygodnik Powszechny. – 2013, nr 2, s. 24
* Renesans łaciny
51. „My, niegdyś wychowańcy łaciny” : walka o pozycję języków klasycznych w polskiej szkole od połowy XIX do połowy XX wieku : kontekst polityczny / Barbara Brzuska // Meander. – R. 77 (2022), s. 107-127
52. Nim nastanie PRL : miejsce łaciny w planach reform edukacyjnych czasów okupacji / Barbara Brzuska // Meander. – R. 74 (2019), s. 137-155
* Dostępne w Internecie: https://www.czasopisma.pan.pl/dlibra/publication/130858/edition/114283/content/nim-nastanie-prl-miejsce-laciny-w-planach-reform-edukacyjnych-czasow-okupacji-brzuska-barbara [dostęp: 4.07.2024 r.]
53. Po co łacina? : nauczanie języka łacińskiego w liceach warszawskich (2009-2016) / Dorota Samsonowicz-Kaczmarek // Meander. – R. 75 (2020), s. 127-149
* Dostępne w Internecie: https://journals.pan.pl/Content/118129/PDF/2020-01-MNDR-11-Samsonowicz-Kaczmarek.pdf [dostęp: 4.07.2024 r.]
54. Podręczniki do nauki języka łacińskiego z lat 1945-1980 – czy słusznie odesłane do lamusa? / Aldona Rogowska // Języki Obce w Szkole. – 2004, nr 3, s. 158-164
55. Problem obecności i teologii języka łacińskiego w liturgii rzymskiej pięćdziesiąt lat po II Soborze Watykańskim / Paweł Beyga // Teologia w Polsce. – Nowa seria 11, nr 2 (2017), s. 153-166
56. Propozycja realizacji zadania priorytetowego MEiN na rok szkolny 2023/2024 : kontynuacja działań na rzecz udostępniania kanonów i założeń edukacji klasycznej oraz sięgania do dziedzictwa cywilizacyjnego Europy / Małgorzata Szeląg // Metodyk. – Nr 23/24 (2023), s. 59-66
57. Przegląd publikacji metodycznych z lat 1957-1980 jako przyczynek do korzystania z doświadczeń poprzedników przy nauczaniu języka łacińskiego / Aldona Rogowska // Języki Obce w Szkole. – 2004, nr 2, s. 27-33
58. Tradycja polskich badań językoznawczych nad łaciną i greką / Michał Bednarski // Prace Komisji Filologii Klasycznej. – Nr 25 (1997), s. 19-31
59. Wpływ łaciny na język niemiecki / Ewa Bielecka // Języki Obce w Szkole. – 2009, nr 5, s. 153-155
60. Wpływ łaciny na język polski / Stanisław Dubisz. – Bibliogr. // Poradnik Językowy. – 2007, z. 5, s. 3-13
61. Z notatnika zdesperowanego nauczyciela łaciny / Małgorzata Cieśluk // Języki Obce w Szkole. – 2001, nr 5, s. 31-36
62. Zanurzyć się w łacinie : wymarły język czy potrzebna klasyka? : idea przywrócenia nauki łaciny w liceach od obecnego roku szkolnego nie może nie cieszyć / Teresa Stylińska // Do Rzeczy. – 2021, nr 3, s. 68-70
63. Ze studiów nad rolą i miejscem łaciny prawniczej w kulturze europejskiej / Janusz Sondel // Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa. – [T.] 7, cz. A (2014), s. 69-91
* Dostępne w Internecie: https://bibliotekanauki.pl/articles/924129 [dostęp: 4.07.2024 r.]
64. Żywa łacina – miedzy prawdą a mitem : zarys historii zagadnienia / Marcin Loch // Language and Literary Studies of Warsaw. – Nr 3 (2013), s. 153-170
Oprac. Anna Zacłona
Wydział Informacji, Biblioigrafii i Udostępniania Zbiorów
PBW w Opolu
