Wystawa “XVI-wieczne druki w zbiorach Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Opolu”

Zapraszamy do obejrzenia wystawy „Druki XVI-wieczne w zbiorach Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Opolu”, poświęconej najstarszym wydawnictwom w zbiorach biblioteki. Ekspozycję tworzy 7 ksiąg wydanych w Lyonie, Norymberdze, Paryżu, Strasburgu i Wenecji, w drugiej połowie XVI wieku (1553-1587). Zbiór druków szesnastowiecznych, choć niewielki, symbolicznie oddaje tendencje ówczesnej literatury i kultury, a także zainteresowania i preferencje wydawców oraz czytelników doby renesansu.

Na wystawie znajdują się dwa słynne słowniki: leksykon literacki – przedstawiający postacie, miejsca, fabuły, obecne w literaturze pięknej począwszy od starożytności – wydany przez Charlesa Estienne’a – lekarza, humanistę, pisarza i wydawcę oraz ogólny i jednocześnie przekładowy (z łaciny na sześć innych języków: hebr., grec., franc., wł., hiszp., niem.) leksykon autorstwa augustianina Ambrogio Calepino – jednego z pierwszych leksykografów  włoskich.

Następne w kolejności to dwa dzieła starożytnego rzymskiego retora, prawnika, filozofa, pisarza i konsula  Marka Tulisza Cycerona:  De officiis libri III (O powinnościach) i Familliarium epistolarum libri XVI (Listy do przyjaciół). Pierwsze z nich wydrukowano w opracowaniu  humanisty Johannesa Sturma, założyciela gimnazjum w Strasburgu, z dodanymi komentarzami myślicieli doby odrodzenia: Erazma z Rotterdamu, Filipa Melanchtona i Bartłomieja Latomiego. Książka zawiera też akcent polski. Sturm, reformator szkolnictwa doby renesansu, zwany też często „niemieckim Cyceronem”, zadedykował swe dzieło dwóm swoim polskim uczniom – Stanisławowi i Andrzejowi Bonerom – latoroślom znamienitej krakowskiej  rodziny uszlachconych mieszczan i królewskich bankierów.

Kolejny z druków – Geographica Strabona, klasyczne i przyswojone na nowo w dobie odrodzenia dzieło greckiego geografa i podróżnika, w opracowaniu Isaaca Casabona i Guilielma Xylandra, zaopatrzone zostało w najnowsze osiągnięcie epoki odkryć geograficznych – mapę świata w opracowaniu Richarda Gartha i Romoklusa Mercatora – (po raz pierwszy ukazała się drukiem w roku 1569).

Reprezentujące symbolicznie w naszym zbiorze szesnastowieczny ruch  reformacyjny, komentarze Marcina Lutra do Księgi Rodzaju, to przykład renesansowego drukarstwa niemieckiego, kolebki tej sztuki w Europie. Na koniec, ostatni z renesansowych druków – luksusowe wydanie, małego formatu z ozdobnym superexlibrisem i związaniami – ciesząca się niesłabnącym powodzeniem od 1499,  książka włoskiego humanisty, autora pierwszej historii Anglii  Vergilio Polidoro, De rerum inventoribus libri VIII (O początkach wszystkiego).

Starodruki można oglądać w PBW w Opolu w Saloniku zabytkowej książki od 8 maja do 28 czerwca 2024 roku, w godzinach otwarcia biblioteki. Ekspozycji towarzyszy wystawa plenerowa pod tym samym tytułem, przy wejściu głównym do gmachu biblioteki, obok ławeczki multimedialnej.