Słownik rodzinny

Słownik rodzinny / Natalia Ginzburg ; przeł. Anna Wasilewska. – Warszawa: Wydaw. Filtry, cop. 2021. – 318, [2] s.

Autobiograficzna opowieść wybitnej włoskiej pisarki Natalii Ginzburg (1916-1991) to przenikliwy portret żydowsko-włoskiej rodziny w dobie narastającego faszyzmu, wojny i lat powojennych. Tytuł uważany jest za jedną z najważniejszych włoskich  książek XX wieku. Książka stanowi arcydzieło i klasykę literatury światowej, wydana w 1963 r. zdobyła najbardziej prestiżową włoską nagrodę Premio Strega. Do końca XX w. miała we Włoszech aż 54 edycje i nadal pozostaje na liście lektur szkolnych. Ta niezwykła kronika dokumentuje życie zasymilowanej żydowskiej rodziny najpierw w czasach nasilającego się faszyzmu, potem II wojny światowej, a wreszcie po upadku Mussoliniego. W „Słowniku rodzinnym” raz po raz ktoś znika – bliscy i przyjaciele trafiają do więzień, giną na wojnie, odbierają sobie życie. Tymczasem narratorka nie pozwala sobie na rozpacz i patos, co najwyżej chłodny smutek tonowany ironią. Jest to powściągliwość typowa dla wielu powojennych autorów. W tym wypadku skrywa nie tylko traumę wojenną, lecz także uczuciowe wycofanie: konieczną umiejętność tych, którzy wychowują się na emocjonalnej pustyni. Nielubiąca się, nieserdeczna i traktująca się nawzajem z obojętnością rodzina uparcie trzyma się razem. Ich językowe nawyki, dają im poczucie bezpieczeństwa i ciągłości życia. Autorka z przenikliwością odsłania, jak pewne przekonania pozwalają przetrwać za cenę niezrozumienia. Powieść adresowana jest do osób zainteresowanych twórczością włoskiej pisarski Natalii Ginzburg.