Żniwa, zboże

Książki:

1. Białoruski naśpiew żniwny : archetypy, innowacje, dialekty / Galina Kutyriowa-Czubala. – Bielsko-Biała : Wydawnictwo Akademii Techniczno-Humanistycznej, 2009. – [2], 263 s. : il. ; 26 cm.

2. Biblia ludowa : interpretacje wątków biblijnych w kulturze ludowej / Magdalena Zowczak. – Wrocław : Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, 2000. – S. 268-273 : Cud zboża
M 186926 M 186927 (Opole)

3. Czerwona ochra i ziarna zbóż : symbolika odrodzenia zmarłych w obrzędach pogrzebowych kultur archaicznych międzymorza bałtycko-pontyjskiego / Jacek Woźny. – Bydgoszcz : Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego, 2005. – 284, [2] s. : il. ; 24 cm.

4. Droga do chleba : o pszczyńskich tradycjach żniwnych i o Wiśle Małej – wsi dożynkowej 2009 r. / Zygmunt J. Orlik. – Pszczyna : Towarzystwo Miłośników Ziemi Pszczyńskiej ; Wisła Mała : Rada Sołecka, 2009. – 53 s. : il. ; 21 cm.

5. Dziękczynienie za plony – dożynki : materiały pomocnicze / zebrał i do dr. przygot. Eugeniusz Marciniak. – Włocławek : Wydaw. Duszpasterstwa Rolników, 1994. – 169, [1] s. ; 21 cm.

6. Historia naszych zbóż / Ewa Śliwińska. – Warszawa : Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1946. – 77, [4] s. : rys. ; 21 cm. – (Biblioteka Popularno-Naukowa. Seria Przyrodnicza)
M 000683 (Brzeg), M 000010 (Kluczbork)

7. Indoeuropejskie nazwy zbóż / Krzysztof Tomasz Witczak. – Łódź : Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2004. – 159 s. : mapy, tab. ; 24 cm.

8. Kłosy w polskiej heraldyce świeckiej / Józef Marecki // W : Krajobraz semantyczny wsi i miast / pod red. Józefa Mareckiego i Lucyny Rotter. – Kraków : Uniwersytet Papieski Jana Pawła II. Wydawnicto Naukowe, 2016. – S. 145-[174]

9. Na polskich rozłogach / Henryk Syska. – Olsztyn : “Pojezierze”, 1986. – S. 252-263 : Żniwa ostatki
M 145360 (Opole)

10. Obraz żniw w świadomości językowej mieszkańców lubelskiej wsi Świeciechów / Blanka Skórska // W : Język jako świadectwo kultury : język, kultura, społeczeństwo. 2 / redakcja naukowa Stanisław Cygan. – Kielce : Kieleckie Towarzystwo Naukowe, 2018. – S. 271-283

11. Plon, obrzęd i widowisko : próba etnologicznego ujęcia obrzędów i zwyczajów rolniczych / Zofia Szyfelbejn-Sokolewicz. – Wrocław [etc.] : Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo PAN, 1967. – 159 s. : il., fot. ; 24 cm. – (Biblioteka Etnografii Polskiej / Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Kultury Materialnej ; nr 13)
M 055162 (Opole)

12. Pozłacany krajobraz : opis żniw w „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej / Ryszard Waksmund // W : Lekcje czytania : eksplikacje literackie : praca zbiorowa. Cz. 2 / red. Władysław Dynak ; Aleksander Wit Labuda . – Wrocław : Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 1999. – S. 378-389
C 163883/II M 163896/II M 163897/II M 186947 (Opole)

13. Słownik stereotypów i symboli ludowych. T. 2, Rośliny. 1, Zboża / koncepcja całości i redakcja Jerzy Bartmiński ; zastępca redaktora Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska ; Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Instytut Filologii Polskiej, Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki. – Lublin : Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2017. – 404 stron ; 25 cm.

14. Staropolskie święto żniw : dożynki : widowisko obrzędowe / Marian Mikuta ; przedm. Józef Burszta. – [Warszawa] : Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1970. – 95, [4] s. : il. ; 18 cm. – (Biblioteka Teatrów Amatorskich)

15. Świat symboliki chrześcijańskiej / Dorothea Forstner ; przekł. z niem. i oprac. Wanda Zakrzewska, Paweł Pachciarek, Ryszard Turzyński. – Warszawa : “Pax”, 1990. – S. 199-203 : Zboże
M 045171 (Brzeg), C 045648 (Kluczbork), C 064284 M 054190 (Nysa) C 162354 I 162374 (Opole)

16. W ziemiańskim dworze : codzienność, obyczaje, święta, zabawy / Maja Łozińska ; wstęp i wybór zdj. Jan Łoziński ; projekt graf. Zbigniew Karaszewski. – Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN, cop. 2010. – S. 260-280 : Żniwa
M 205872 (Opole)

17. „Wcoraj jagły, dzisiaj jagły, jak nie ma być człowiek ładny!” : zastosowania kaszy jaglanej w polskiej tradycji ludowej / Anna Kaczan // W : Dziedzictwo kulinarne w kontekstach tradycyjnych i współczesnych / pod redakcją Jana Adamowskiego, Marioli Tymochowicz. – Lublin : Muzeum Lubelskie w Lublinie, 2018. – S. 197-213

18. Z dziejów roślin uprawnych. Cz. 1, Zboża / Jakub Mowszowicz. – Warszawa : Spółdzielnia Wydawnicza “Książka”, 1948. – 67, [4] s. : il. ; 21 cm.

19. Ziemia jest rzetelna : kazania i przemówienia dożynkowe z lat 1988-1997 / Roman Andrzejewski. – Włocławek : Wydaw. Duszpasterstwa Rolników, 1997. – 135, [1] s. ; 21 cm.

20. Zjedz jęczmień jęczmień! : lecznicze zastosowania zbóż w polskiej tradycji ludowej / Anna Kaczan. – Bibliogr. // W : Apetyt na jedzenie : pokarm w społeczeństwie, kulturze, symbolice na przestrzeni dziejów / pod red. Justyny Żychlińskiej i Anetty Głowackiej-Penczyńskiej. – Bydgoszcz : Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, 2018. – S. 243-255
M 218938 (Opole)

21. Zwyczaje i obrzędy dożynkowe / Aleksandra Wojciechowska. – Poznań : Wojewódzka Biblioteka Publiczna : Centrum Animacji Kultury, 2001. – 152 s., [2] s. tabl. kolor. : il., nuty ; 21 cm.

22. Zwyczaje żniwiarskie w Polsce / Jan St. Bystroń. – Kraków : Akademia Umiejętnosci. – 1916. – XI, 293, [1] s. ; 21 cm.

23. Żniwniok opolski / [tekst Teresa Smolińska] ; Departament Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego). – Opole : Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego. Departament Rolnictwa i Rozwoju Wsi, 2015. – 52 s. : il. (gł. kolor.) ; 24 cm.

 

Artykuły w czasopismach:

24. Cyrus McCormick czyli mechaniczne żniwa / Michał Kopczyński // Mówią Wieki. – 2005, nr 08, s. 38-43

25. Gwarowy obraz zbóż w świetle aktywności nominacyjnej ich nazw : (na przykładzie gwary wsi Wagi w powiecie łomżyńskim) / Ewa Rogowska-Cybulska // Studia Łomżyńskie. – T. 16 (2005), s. 267-282

26. Językowo-kulturowy obraz pszenicy (“triticum”) w języku polskim / Jerzy Bartmiński, Anna Kaczan // Etnolingwistyka. – [Vol.] 29 (2017), s. 85-110

27. Kilka uwag na temat czasu i przestrzeni we współczesnych obchodach dożynkowych / Krystyna Lesień-Płachecka // Muzyka. – 1999, nr 2, s. 133-136

28. Konspekt lekcji języka polskiego. Kształcenie literackie. Temat lekcji : Żniwa – czasem znoju (na podstawie wiersza Jerzego Harasymowicza) / Alicja Pruszkowska, Halina Machulska // Drama. – 1993, z. 6, s. 27-28

29. Kukurydza jako podstawa współczesnych wierzeń Majów z wyżyn = The maize and the basis of contemporary highland Maya beliefs / Michał Gilewski // Ameryka Łacińska. – R. 25, nr 3 (2017), s. 61-84

30. Litewskie nazwy zbóż / Krzysztof Tomasz Witczak // Acta Baltico-Slavica. – [T.] 25 (2000), s. 7-30

31. Mazurskie żniwa / Jacek Borkowicz // Więź. – 1995, nr 8, s. 131-139

32. Najstarsze zboże świata / Leszek Malicki // Aura. – 1998, nr 2, s. 18-19
*Jęczmień

33. Nazwy kasz w języku rosyjskim i polskim – pochodzenie i funkcjonowanie / Irena Łukaszuk // Acta Universitatis Nicolai Copernici. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Studia Slavica. – Z. 6 (2001), s. 223-237

34. Owies w greckich traktatach medycznych starożytności i Bizancjum (V w. prz. Chr. – XI w. po Chr.) / Maciej Kokoszko, Krzysztof Jagusiak, Zofia Rzeźnicka // Vox Patrum. -T. 59 (2013), s. 421-447

35. Owies w lubelskim Słowniku stereotypów i symboli ludowych / Jerzy Bartmiński, Anna Kaczan // Konteksty. – 2016, nr 3-4, s. 483-499

36. Plon niesiemy / Wojciech Markiewicz // Polityka. – 2002, nr 35, s. 64-67

37. Proso w gastronomii antyku i wczesnego Bizancjum / Zofia Rzeźnicka, Maciej Kokoszko. – Vox Patrum. – 0860-9411. – T. 59 (2013), s. 401-419

38. Pszenica – nasz chleb powszedni / Leszek Malicki // Aura. – 1998, nr 3, s. 27-28

39. Róg obfitości / Marta Brzuskowska // Zamojski Kwartalnik Kulturalny. – 1992, nr 3, s. 39-41
*Motyw żniw w pieśniach ludowych

40. Sarmacki bochen / Władysław Błachut // Tygodnik Kulturalny. – 1983, nr 37, s. 11
*Obraz żniw i zbiorów w literaturze

41. Symbolika ziarna-kłosa w twórczości Wiaczesława Iwanowa / Ewa Stawinoga // Slavia Orientalis. – R. 57, nr 1 (2008), s. 61-82

42. Święto plonów, dożynki / Czesława Trąba, Krzysztof Rogut // Aura. – 2016, nr 9, s. 24-25

43. Tradycyjne zwyczaje i obrzędy żniwne na Białostocczyxnie / Artur Gaweł // Lud. – T. 82 (1998), s. 193-222

44. Z polskich obrzędów dorocznych – Dożynki / Jan Adamowski // Wychowanie Muzyczne w Szkole. – 2009, nr 4, s. 4-11

45. Zboża Bizancjum : kilka uwag na temat roli produktów zbożowych na podstawie źródeł greckich / Maciej Kokoszko, Krzysztof Jagusiak // Zeszyty Wiejskie. – Z. 17 (2012), s. 19-38

46. Zboża na monetach antycznych / Andrej E. Tereszczenko, Irena G. Czuchina, Krzysztof Jarzęcki // Biuletyn Numizmatyczny. – 2017, nr 2, s. 81-99

47. Ziemia wydaje plon : funkcja i znaczenie leksemu “ziemia” i jego hiponimów w przypowieści o siewcy (Mk 4, 1-9) / Kalina Wojciechowska // Theologica Wratislaviensia. – T. 13 (2018), s. 109-130

48. Zmierzch kultury i religijności ludowej na przykładzie wybranych elementów kaszubskiej obrzędowości agrarnej / Jan Perszon // Acta Cassubiana. – T. 2 (2000), s. 7-20

49. Znaczenie i symbolika pszenicy (Triticum L.) w konsekracji chleba eucharystycznego = Wheat (Triticum L.) in the consecration of the eucharistic bread : meaning and symbolism / Katarzyna A. Mich // Nurt SVD. – R. 52, z. 2 (2018), s. 311-326

50. Zwyczaje żniwne i dożynkowe z okolic Ostrówka / Ewa Abramek // Lubartów i Ziemia Lubartowska. – [T. 17] (2010), s. 219-227

51. Zwyczaje i obrzędy żniwne wsi przemyskich / Tadeusz Józef Burzyński // Rocznik Przemyski. – T. 26 (1988), s. 241-260
*Z fragmentami tekstów pieśni ludowych, śpiewanych w czasie żniw

52. Zwyczaje żniwne na dawnej wsi / Marcin Stańczuk // Przyroda Polska. – 2015, nr 9, dod. “Natura i Zdrowie”, s. 11-12

53. Żniwa – krążenie darów w dramacie obrzędowym / Róża Godula // Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Etnograficzne. – Z. 34 (1996), s. 127-142

54. Żniwa – święty czas pracy : malarstwo i pamięć dzieciństwa / Marcin Kępiński // Zeszyty Wiejskie. – Z. 22 (2016), s. 143-151

55. Żyto się w polu dostawa… / Władysław Błachut // Tygodnik Kulturalny. – 1981, nr 35, s. 14

 

Oprac. Anna Zacłona
Wydział Informacji, Bibliografii i Udostępniania Zbiorów
PBW w Opolu