Pedagogika Marii Montessori (1870-1952)

„Kochać dziecko, to znaczy służyć
mu jak daleko to możliwe…”.
Maria Montessori

Na gruncie polskiej pedagogiki w ostatnich latach pojawiły się teoretyczne odniesienia oraz próby praktycznego rozwiązania problemu uelastycznienia systemu szkolnego. W nurcie poszukiwań rozwiązań metodycznych czy też systemowych, skoncentrowanych na dziecku, znajdują się próby przywrócenia wybranych systemów szkoły aktywnej, wśród których warto przypomnieć metodę Marii Montessori (1870-1952), włoskiej lekarki i pedagog. System pedagogiczny, który opracowała to owoc jej wieloletnich studiów z zakresu medycyny, filozofii i psychologii, a także rezultat bogatej, wielokierunkowej praktyki pedagogicznej.
Na początku XX wieku Maria Montessori wykreowała oryginalne, teoriopoznawcze podstawy pracy z dzieckiem, metodę zindywidualizowanego kształcenia, która do dnia dzisiejszego stanowi jedną z alternatywnych form edukacji dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Poglądy i idee Marii Montessori stanowią inspirację dla pedagogów, którzy czują potrzebę zmiany szkolnej praktyki i poszukują wzorów oraz uzasadnień dla edukacji otwartej czy aktywnej. I właśnie do takiej grupy nauczycieli-wychowawców adresowany jest niniejszy materiał bibliograficzny. Zestawienie ujmuje wybór wydawnictw zwartych i artykułów z czasopism za lata 1995-2019, ze szczególnym uwzględnieniem publikacji najnowszych, przedstawiających ideę i dorobek pedagogiczny Marii Montessori, kierunki rozwoju montessoriańskiego w Polsce – historię i teraźniejszość (odniesienia teoretyczne i praktyczne), przykłady dobrej praktyki pedagogicznej przedszkoli i szkół pracujących metodą Montessori.
Materiał został opracowany na podstawie elektronicznych baz danych Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej oraz Biblioteki Narodowej i zawiera 153 opisy bibliograficzne. Wydawnictwa zwarte znajdujące się w zbiorach PBW w Opolu i filii zostały zaopatrzone sygnaturą.

Wydawnictwa zwarte :

1. Domy dziecięce : metoda pedagogiki naukowej stosowana w wychowaniu najmłodszych dzieci / Maria Montessori. – Warszawa : Wydawnictwo Akademickie „Żak” Teresa i Józef Śniecińscy, 2005. – 187, [1] s. : il. ; 21 cm.

C 190770, M 201881 (Opole)

2. Doświadczanie podmiotowości ucznia w edukacji wczesnoszkolnej : praca zbiorowa / red. Władysław Puślecki. – Opole : Uniwersytet Opolski. Instytut Pedagogiki Wczesnoszkolnej : Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 1997. – 195, [4] s. : wykr. ; 24 cm.

C 178073 (Opole)

3. Dzieci wszechświata : wychowanie kosmiczne w szkołach podstawowych Montessori / Michael Duffy i D’Neil Duffy ; ilustracje Amber Amann ; wstęp Aline D. Wolf ; [przekł. Katarzyna Masłowska]. – Gdańsk :Harmonia Universalis – Grupa Wydawnicza Harmonia, 2018. – 290 s. :il., fotogr., wykr. ; 24 cm.

M 218459 – M 218460 (Opole)

4. Dziecko i dorosły w koncepcji pedagogicznej Marii Montessori : teoria i praktyka : praca zbiorowa / pod red. nauk. Barbary Surmy. – Łódź : Wydawnictwo Palatium ; Kraków : Wydawnictwo Wyższej Szkoły Filozoficzno-Pedagogicznej Ignatianum, 2009. – 167 s. : il. ; 24 cm

M 212432 – M 212433 (Opole)

5. Dziecko w klasie Montessori: odniesienia teoretyczne i praktyczne / Beata Bednarczuk. – Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2007. – 124 s. : il., rys. ; 24 cm

C 195916, M 195973-195977 (Opole)

6. Edukacja w systemie Marii Montessori : wybrane obszary kształcenia. – T. 1 /Sabina Guz. – Wyd. 2 popr i uzup. – Lublin : Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2015. – 385 s. : il. kolor. ; 24 cm.

M 214027/I, M 214029/I (Opole)

7. Edukacja w systemie Marii Montessori :wybrane obszary kształcenia. – T. 2 /Sabina Guz. – Wyd. 2 popr i uzup. – Lublin : Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2015. – 205 s. : il. kolor. ; 24 cm.

M 214027/II, M 214029/II (Opole)

8. Edukacja w systemie Marii Montessori – wychowaniem do wartości :praca zbiorowa / pod red. nauk. Małgorzaty Mikszy. – Łódź : „Palatum”, 2014. – 222, [1] s. : il. ; 24 cm.

M 212442 – M 212443 (Opole)

9. Edukacja w systemie Montessori. T. 1 / Sabina Guz. – Lublin : Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 1998. – 167, [3] s., [134] s. tabl. (w tym kolor.): fot., rys. ; 24 cm.

C 178073/ I (Opole)

10. Edukacja w systemie Montessori. T. 2 / Sabina Guz. – Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 1998. – 104, [4] s., [115] s. tabl. (w tym kolor.) : fot., rys. ; 24 cm.

C 178073/ II (Opole)

11. Edukacyjne konteksty rozwoju dziecka w wieku wczesnoszkolnym / red. Krystyna Kusiak, Ilona Nowakowska-Buryła, Renata Stawinoga. – Lublin :Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2009. – 466 s. : il. ; 24 cm.

C 203552 (Opole)

12. Kompetencje nauczycieli do prowadzenia obserwacji dzieci w placówkach Marii Montessori / Magda Dąbrowska. – Bibliogr. // W : Edukacja małego dziecka. T. 8, Przedszkole – przemiany instytucji i jej funkcji / praca zbiorowa pod red. Ewy Ogrodzkiej-Mazur, Urszuli Szuścik, Aleksandry Minczanowskiej. – Kraków : Oficyna Wydawnicza “Impuls”, 2015. – S. 133-142

M 064401 (Kędzierzyn-Koźle), C 054028/VIII (Kluczbork), C 066173/VIII (Nysa), C 205652/VIII, M 205662/VIII, M 208806/VIII (Opole)

13. Kształcenie wyzwalające w edukacji wczesnoszkolnej / Władysław Puślecki. – Wyd. 2. – Kraków : Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2010. – 241, [1] s. : il. ; 24 cm.

C 203280 (Opole)

14. Kształtowanie umiejętności wychowawczych : praca zbiorowa / red. Teresa Sokołowska-Dzioba ; aut. Dorota Pankowska. – Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2002. – 217 s. ; 24 cm.

M 192049-192050 (Opole)

15. Maria Montessori – poszukiwanie życia razem z dziećmi: odpowiedzi na aktualne pytania pedagogiczne / Horst Klaus Berg ; tł. [z niem.] Katarzyna Zimmerer. – Kielce: „Jedność”, cop. 2007. – 222 s. ; 22 cm.

M 050612 (Brzeg), M 196544-196546 (Opole)

16. Metoda Montessori do trzeciego roku życia :rady dla rodziców i zabawy dla dzieci na cały dzień / Charlotte Poussin ; tłumaczenie: Katarzyna Skawran. – Warszawa : Wydawnictwo RM, ©2018. – XI, [1], 172 s. : il. kolor. ; 23 cm.

M 069506 (Nysa), M 219116, M 219123 (Opole)

17. Metoda Montessori na cztery pory roku :70 zabaw edukacyjnych / Brigitte Ekert ; tł. Katarzyna Skawran. – Warszawa :Wydawnictwo RM, cop. 2018. – 192 s. :il. kolor. ; 24 cm.

M 054962 (Brzeg), M 064807 (Kędzierzyn-Koźle), M 056990 (Kluczbork), C 217911, M 217872 – M 217873 (Opole)

18. Metoda Montessori : naucz mnie robić to samodzielnie : wprowadzenie dla rodziców / Charlotte Poussin ; [tł. Katarzyna Skawran]. – Warszawa : Wydawnictwo RM, cop. 2017. – 202 s. : il. kolor. ; 24 cm.

M 054963 (Brzeg), C 217644, M 217679 (Opole)

19. Metoda Montessori od 6 do 12 lat : pomóż swojemu dziecku osiągnąć samodzielność / Charlotte Poussin, Hadrien Roche, Nadia Hamidi ; tł. Katarzyna Skawran. – Warszawa :Wydawnictwo RM, cop. 2019. – XIII, 209 s. : il. kolor. ; 24 cm.

M 055128 (Brzeg), M 057215 (Brzeg), M 219603 – M 219604 (Opole)

20. Metoda Montessori w domu : 80 zabaw edukacyjnych /Delphine Gilles Cotte. – Warszawa : Wydawnictwo RM, cop. 2017. – 192 s. : il. kolor. ; 24 cm.

M 064410 (Kędzierzyn-Koźle), M 054797 (Kluczbork), M 068519 (Nysa), M 216153 – M 216155 (Opole)

21. Metoda Montessori w przedszkolu i szkole : kształcenie i osiągnięcia dzieci / Sabina Guz. – Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2006. – 314 s., [37] s. tabl. kolr. : il. ; 24 cm.

22. Montessori dla każdego : samodzielnie odkryj świat /Małgorzata Ceremuga ; ilustracje : Maria Gromek. – Kraków : Znak Emotikon, 2018. – 221, [3] s. : il. ; 27 cm.

M 054967 (Brzeg), M 064900 (Kędzierzyn-Koźle), M 068980 (Nysa), M 217880 – M 217881 (Opole)

23. Montessori : nowoczesne podejście :wprowadzenie do metody Montessori dla rodziców i nauczycieli / Paula Polk Lillard ; przekład: Katarzyna Masłowska. – Gdańsk : „Harmonia Universalis”, 2019. – 219 s. : il. ; 24 cm.

M 055127 (Brzeg), M 065112 (Kędzierzyn-Koźle), M 069309 (Nysa)

24. Montessori w twoim domu :przewodnik dla rodziców małych dzieci chcących wychować ciekawych świata i odpowiedzialnych ludzi / Simone Davies ; il. Hiyoko Imai ; przeł. Ewa Pater-Podgóna. – Wrocław :Wydawnictwo Bukowy Las, cop. 2019. – 256 s. : il. ; 24 cm.

M 220162, M 220329 (Opole)

25. Nowe wyzwania i perspektywy dla wychowania przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej / red. nauk. Barbara Surma. – Kraków : Akademia Ignatianum :Wydawnictwo WAM, 2012. – 362 s. : il. ; 23 cm.

M 212805 (Opole)

26. Odkrycie dziecka / Maria Montessori ; przeł. Aleksandra Pluta. – Łódź : „Palatum”, 2014. – 287, [1] s., [7] s. tabl. : il. (w tym kolor.) ; 24 cm.

M 212430 – M 212431 (Opole)

27. Odkryjmy Montessori raz jeszcze… :program wychowania przedszkolnego opracowany na podstawie założeń pedagogiki Marii Montessori w Przedszkolu Miejskim nr 106 w Łodzi /Anetta Albinowska [et al.]. – Kraków : „Impuls”, 2008. – 125 s. : il. kolor., fot. ; 24 cm.

M 061083 (Kędzierzyn-Koźle), C 199153 (Opole)

28. Pedagogika Marii Montessori w przedszkolu / Ulrich Steenberg ; [tł. z niem. Magdalena Jałowiec]. – Kielce: „Jedność” ; Freiburg im Breisgau : „Herder”, 2003. – 78 s. : fot. ; 24 cm.

M 192118 (Opole)

29. Pedagogika Montessori w przedszkolu i szkole / Kristina Skjöld Wennerström, Mari Bröderman Smeds ; z jęz. szw. przeł. Ilona Łabędzka-Karlöf. – Kraków : Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2007. – 148, [1] s. : il. (w tym kolor.) ; 24 cm.

M 049837 (Brzeg)

30. Pomóż mi zrobić to samemu : jak wykorzystać idee Marii Montessori we współczesności / Gabriela Badura-Strzelczyk. – Kraków: „Impuls”, 1998. – 140 s. : fot., rys., 1 wykr. ; 24 cm.

C 180425 (Opole)

31. Potencjał duchowy dziecka : doświadczenia z dziećmi w wieku od 3 do 6 lat / Sofia Cavalletti ; przekł. Krzysztof Stopa. – Kraków : Wydawnictwo WAM, 2001. – 245, [3] s., [62] s. tabl. : il. (w tym kolor.) ; 20 cm

32. Potencjał duchowy dziecka w wieku od 6 do 12 lat : opis doświadczenia / Sofia Cavalletti ; przedm. Mauro Laeng ; przekł. Krzysztof Stopa. – Kraków : Wydawnictwo WAM, 2003. – 202, [2], [36] s. tabl.: il. (gł. kolor.) ; 21 cm.

33. Poziom sprawności językowej dzieci w przedszkolu Montessori / Barbara Surma. – Bibliogr. // W : Kompetencje kluczowe dzieci i młodzieży / red. nauk. Janina Uszyńska-Jarmoc, Małgorzata Bilewicz. – Warszawa : Wydawnictwo Akademickie Żak : Fundacja Centrum Transferu Wiedzy i Innowacji Społeczno-Pedagogicznych, 2015. – S. 172-184

M 214261 – M 214262, M 215100 – M 215101 (Opole)

34. Recepcja teorii pedagogicznej Marii Montessori w Polsce do roku 1939 / Ewa Łatacz. – Łódź : Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 1996. – 184 s. : 1 faks., fot., 3 portr. ; 24 cm

35. Renesans pedagogiki Marii Montessori w Polsce? /Małgorzata Centner-Guz, Iwona Zwierzchowska // W : Wybrane problemy dydaktyki w wymiarze teoretyczno-praktycznym / red. nauk. Anna Karpińska, Alina Szwarc. – Warszawa : Wydawnictwo Akademickie „Żak”, 2014. – S. 265-278

M 063290 (Kędzierzyn-Koźle), M 212613 – M 212615 (Opole)

36. Rozwój dziecka w przedszkolu : stymulujące wartości wybranych systemów edukacyjnych /Iwona Sikorska. – Kraków : Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego , cop. 2010. – 186, [1] s., [6] s. tabl. : il. (w tym kolor.) ; 24 cm.

M 203872 (Opole)

37. Rozwój i edukacja dziecka : szanse i zagrożenia : [praca zbiorowa] / red. Sabina Guz ; aut. Andrzej Twardowski. – Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2005. – 438 s. : il., wykr. ; 24 cm.

C 191914, M 192182, M 202238 – M 202240 (Opole)

38. Środki dydaktyczne w edukacji małego dziecka :inspiracje pedagogiczne metodą Marii Montessori /Jadwiga Oleksy. – Bibliogr. // W : Edukacja małego dziecka. T. 8, Przedszkole – przemiany instytucji i jej funkcji / praca zbiorowa pod red. Ewy Ogrodzkiej-Mazur, Urszuli Szuścik, Aleksandry Minczanowskiej. – Kraków : Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2015. – S. 143-154

M 064401 (Kędzierzyn-Koźle), C 054028/VIII (Kluczbork), C 066173/VIII (Nysa), C 205652/VIII, M 205662/VIII, M 208806/VIII (Opole)

39. Teoria i praktyka pedagogiki Marii Montessori w szkole podstawowej / Barbara Stein ; [tł. z niem. Magdalena Jałowiec]. – Kielce: „Jedność”, 2003. – 156 s. : fot. ; 21 cm

M 192212 (Opole)

40. Ucząca się szkoła :od rozwoju jednostek do rozwoju wspólnoty / pod redakcją Grzegorza Mazurkiewicza. – Kraków : Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego ;Warszawa : Ośrodek Rozwoju Edukacji, 2015. – 294, [1] s. : il. ; 24 cm.

M 213768 – M 213769 (Opole)

41. Współczesne tendencje w nauczaniu inspirowane metodami M. Montessori, C. Freineta i R. Steinera na przykładzie jednej ze szkół społecznych w Gdańsku / Magdalena Szuksta, Maria Mendel. – Płock: Zakład Wydawnictw i Reklamy „Iwanowski”, 1995. – 128 s. : faks., fot., rys. ; 21 cm.

C 174942, M 174994 – M 174995 (Opole)

42. Z notatek obserwatora Montessori w praktyce / Paul Epstein ; z jęz. ang. przeł. Magdalena Madej. – Kraków : „Impuls”, 2014. – 182 s. : il. ; 24 cm.

C 054108 (Brzeg), M 212178 – M 212179 (Opole)

43. Zastosowanie metody Marii Montessori w edukacji uczniów niepełnosprawnych intelektualnie w stopniu lekkim / Izabella Kaiser // W : Edukacja dla przyszłości w świetle wyzwań XXI wieku / red. nauk. Ryszard Gerlach. – Bydgoszcz : Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, 2017. – S. 311-323

M 217443 (Opole)

44. Zrozumieć Montessori czyli Maria Montessori o wychowaniu dziecka / Małgorzata Miksza. – Wyd. 5 uzup. – Kraków: „Impuls”, 2014. – 127, [8] s. : il. ; 24 cm.

M 212070 – M 212071 (Opole)

45. Zrozumieć Montessori, czyli Maria Montessori o wychowaniu dziecka / Małgorzata Miksza. – Wyd. VIII uzup. – Kraków :”Impuls”, 2018. – 131, [1] s. : il. kolor. ; 24 cm.

C 218395 (Opole)

Artykuły z czasopism :

46. Alternatywy nauczania – szkoły typu Montessori / Katarzyna Nowak // Remedium. – 2017, nr 4, s. 2-4

47. Antropologiczne podstawy metody Marii Montessori / Monika Mariola Kondracka // Test. – 1996, nr 3, s. 23-31

48. Budowanie szkoły jakości – moje doświadczenia i refleksje / Barbara Janicka // Przegląd Edukacyjny. – 2002, nr 1, s. 2-6

49. Cisza w katechezie… Dlaczego? /Jerzy Kostorz // Katecheta. – 2007, nr 2, s. 14-24

50. Cisza (milczenie) w modlitwie. Refleksje na kanwie pedagogiki Marii Montessori / Bernadeta Sierszecka // Katecheta. – 2004, nr 10, s. 58-64

51. Ćwiczenia codziennego dnia w teorii pedagogicznej Marii Montessori / Renata Szmytka // Wychowanie na co Dzień. – 1998, nr 7-8, s. 11-14

52. Ćwiczenia codziennego życia / Renata Włodarczyk // Edukacja i Dialog. – 1998, nr 10, s. 42-44

53. Działanie pedagogiczne (dydaktyczno-wychowawcze) na szczeblu elementarnym w poglądach i pracy Marii Montessori / Bożena Matyjas // Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy. Studia Pedagogiczne. – Z. 35. – (1999), s. 11-24

54. Dziecko niepełnosprawne jako podmiot procesu nauczania w świetle pedagogiki i psychologii humanistycznej / Alicja Rozdzialik // Problemy Poradnictwa Psychologiczno-Pedagogicznego. – 2000, nr 1, s. 116-118

55. Dziecko w twórczości pedagogicznej włoskiej lekarki Marii Montessori (1870-1952) / Barbara Surma. – Bibliogr. – Streszcz. w jęz. ang. // Rocznik Wydziału Pedagogicznego Wyższej Szkoły Filozoficzno-Pedagogicznej Ignatianum w Krakowie. – 2004, s. 125-139

56. Edukacja alternatywna w Polsce na przykładzie recepcji pedagogiki montessoriańskiej / Bogusław Śliwerski // Wszystko dla Szkoły. – 2000, nr 2, s. 1-4

57. Edukacja globalna w ujęciu Marii Montessori / Beata Bednarczuk // Lubelski Rocznik Pedagogiczny. – T. 21 (2001), s. 107-112

58. Edukacja językowa w ujęciu Marii Montessori jako przygotowanie do czynnego i twórczego uczestnictwa w logosferze / Ewa Łatacz // Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi. – 2001, nr 3, s. 119-131

59. Edukacja środowiskowa w szkołach Montessori / Sabina Guz. – Bibliogr., wykr. // Wychowanie na co Dzień. – 2004, nr 1-2, s. 3-7

60. Fantazja a wyobraźnia jak Montessori tłumaczy potrzeby dziecka w wieku od 2,5 do 6 lat /Joanna Maghen // Bliżej Przedszkola. – 2011, nr 6, s. 37-39

61. Formy organizacji pracy uczniów w metodzie Marii Montessori / Beata Bednarczuk. – Bibliogr. // Wychowanie na co Dzień. – 2001, nr 4-5, s. 9-11

62. Geragogiczny model pracy z seniorami oparty na koncepcji Marii Montessori /Anna Gutowska // Edukacja Dorosłych. – 2017, nr 2, s. 225-239

63. Główne funkcje nauczyciela w świetle metody Marii Montessori / Beata Bednarczuk. – Streszcz. w jęz. ang. // Lubelski Rocznik Pedagogiczny. – T. 17. – (1995/1996), s. 113-118

64. Idea i dorobek pedagogiczny Marii Montessori w rewalidacji dzieci upośledzonych umysłowo / Zofia Żółtak // Szkoła Specjalna. – 1996, nr 4, s. 227-229

65. Idea „kosmicznej edukacji” Marii Montessori próbą całościowego spojrzenia na świat / Beata Bednarczuk // Lubelski Rocznik Pedagogiczny. – T. 18. – (1997), s. 143-147

66. Inspiracje współczesnego myślenia o wychowaniu dla pokoju (Komeński, Kant, Montessori) /Agnieszka Piejka. – Bibliogr. // Kwartalnik Pedagogiczny. – 2015, nr 1, s. 75-95

67. Istota integracji edukacji wczesnoszkolnej / Lucyna Bielka-Sendlak // Lider. – 2001, nr 9, s. 12-13

68. Jak dostosować edukację do potrzeb dziecka? : edukacja dr M. Montessori /Joanna Maghen // Bliżej Przedszkola. – 2011, nr 3, s. 38-40

69. Jak stymulować rozwój dziecka / Iwona Sikorska // Psychologia w Szkole. – 2007, nr 3, s. 81-87

70. Jak upływa czas? / Beata Bednarczuk // Wychowanie w Przedszkolu. – 2003, nr 1, s. 32-35

71. Jak wykorzystać założenia edukacji alternatywnej w tradycyjnej szkole? /Aleksandra Kubala-Kulpińska // Życie Szkoły. – 2018, nr 1, s. 17-21

72. Jeden dzień z życia przedszkola Montessori / Iwona Sikorska, Beata Strzępek // Wychowanie w Przedszkolu. – 2000, nr 6, s. 362-367

73. Jestem Polakiem, jestem Europejczykiem czyli „wychowanie dla Wszechświata” w pedagogice Marii Montessori / Agnieszka Molter // Kwartalnik Edukacyjny. – 2007, nr 2, s. wkładka tematyczna „Ergo”, s. 72-75

74. Katecheza Dobrego Pasterza : innowacyjne rozwiązania w wychowaniu religijnym dziecka /Barbara Surma // Wychowawca. – 2012, nr 4, s. 12-13

75. Kierunki rozwoju ruchu montessoriańskiego w Polsce po roku 1990 / Małgorzata Miksza. – Rys. // Wszystko dla Szkoły. – 2000, nr 2, s. 4-7

76. Kilka uwag o Montessoriańskim pojmowaniu wolności i dyscypliny / Mieczysława Materniak. – Streszcz. w jęz. ang. // Prace Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie. Studia Neofilologiczne. – Z. 4 (2004), s. 113-117

77. Kluczowe zadania nauczyciela w pedagogice Montessori / Joanna Rachańska // Rocznik Edukacji Alternatywnej. – 2003, nr 1, s. 55-60

78. Korelacja zajęć ruchowych o charakterze ogólnorozwojowym z matematyką w edukacji klasycznej i montessoriańskiej / Renata Włodarczyk // Wychowanie na co Dzień. – 1998, nr 6, dod. s. I-IV

79. Kosmiczna edukacja w klasach Montessori / Sabina Guz // Życie Szkoły. – 2004, nr 1, s. 8-14

80. Krótki wstęp do pedagogiki Montessorii / Małgorzata Szcześniak // Sygnał. – 2019, nr 11, s. 13-15

81. Mamo, Tato baw się ze mną / Izabela Kopeć // Wychowanie w Przedszkolu. – 2012, nr 1, s. 48-51

82. Maria Montessori (1870-1952) : dorastanie do przyszłych zadań edukacyjnych / Ryszard Kucha // Wychowanie w Przedszkolu. – 2004, nr 5, s. 12-18

83. Maria Montessori – droga do sukcesu / Ryszard Kucha // Wychowanie w Przedszkolu. -2005, nr 2, s. 18-23

84. Maria Montessori i edukacja całożyciowa / Irena Wojnar // Kwartalnik Pedagogiczny. – 2012, nr 1, s. 27-36

85. Maria Montesorii – o pisaniu i czytaniu dzieci /Jolanta Wierucka, Iwona Zwierzchowska // Wychowanie w Przedszkolu. – 2008, nr 9, s. 17-23

86. Maria Montessori o rozwoju mowy u dzieci / Ewa Łatacz // Edukacja i Dialog. – 1999, nr 6, s. 26-32

87. Materiały sensoryczne Montessori i ich znaczenie dla rozwoju dziecka / Sabina Guz // Wychowanie w Przedszkolu. – 2004, nr 5, s. 3-11

88. „Metoda dziecka”. O cielesności, naśladowaniu i pedagogice Marii Montessori / Furio Perci // Ethos. – 2008, nr 82-83, s. 206-220

89. Metoda Montessori a zachowania społeczne dzieci / Sabina Guz // Wychowanie w Przedszkolu. – 2002, nr 9, s. 515-521

90. Metoda Montessori w przedszkolu i szkole / Iwona Zwierzchowska // Wychowanie w Przedszkolu. – 2007, nr 5, s. 57-60

91. Moje doświadczenia montessoriańskie / Katarzyna Komorowska // Wszystko dla Szkoły. – 1996, nr 12, s. 9-10

92. Moje doświadczenie ze szkołą Montessori / Izabela Krokowska // Auxilium Sociale. – 1999, nr 3-4, s. 204-207

93. Montessori – czyli wolność jako warunek optymalnego rozwoju / Joanna Maghen // Bliżej Przedszkola. – 2012, nr 12, s. 19-21

94. Montessori za oceanem – edukacja w amerykańskich placówkach /Julia Janowska // Bliżej Przedszkola. – 2012, nr 4, s. 49-51

95. Montessori. Też szkoła / Magdalena Gach // Matematyka i Komputery. – 2006, nr 24, s. 14-20

96. Natura, architektura i zabawa jako źródła przeżyć estetycznych i odkryć geometrycznych dzieci – badania w działaniu / Barbara Bilewicz-Kuźnia, Małgorzata Centner-Guz. – Bibliogr. // Problemy Wczesnej Edukacji. – 2015, nr 4, s. 101-121

97. Naturalne prawa wewnętrznego rozwoju dziecka /Joanna Maghen // Bliżej Przedszkola. – 2011, nr 9, s. 54-58

98. Nauczanie geografii metodą Montessori / Marcin Sawicki // Poznaj Świat. – 1995, nr 7-8, s. 80-81

99. Nauczycielka nauczycieli, uczennica dzieci / Małgorzata Miksza. – Bibliogr. // Psychologia w Szkole. – 2006, nr 3, s. 111-122

100. Nauka języka angielskiego w szkołach M. Montessori w Holandii / Ilona Wysmukłe // Wychowanie w Przedszkolu. – 2011, nr 3, s. 10-14

101. Nowoczesność czy tradycja / Tomasz Garstka // Dyrektor Szkoły. – 2019, nr 7, s. 55-58

102. O kształtowaniu zmysłów w pedagogice Marii Montessori / Bernadeta Sierszecka // Katecheta. – 2003, nr 5, s. 52-57

103. O pedagogice Marii Montessori i mojej szkole / Magdalena Szablewska // Życie Szkoły. – 1999, nr 10, s. 788-790

104. Ocena pracy dziecka według Montessori / Beata Bednarczuk. – Tab. // Edukacja i Dialog. – 2002, nr 7, s. 66-72

105. Okresy wrażliwe według Marii Montessori u dzieci w wieku 3-6 lat. Wsparcie potrzeb i zainteresowań /Anna Jankowska // Bliżej Przedszkola. – 2018, nr 12, s. 32-34

106. Opinie współczesnych uczonych amerykańskich o metodzie Montessori / Sabina Guz // Lubelski Rocznik Pedagogiczny. – 2000, T. 20, s. 33-42

107. Organizacja pracy uczniów w średniej szkole Montessori : na przykładzie Szkoły Woods w Houston w stanie Teksas / Sabina Guz // Wychowanie na co Dzień. – 2000, nr 1-2, s. 3-7

108. Pedagogika Marii Montessori (1870-1952). Zestawienie bibliograficzne w wyborze / Elżbieta Trojan // Modelowe Nauczanie. – 2008, nr 3-4, s. 94-99

109. Pedagogika Marii Montessori – próba wykorzystania w pracy z dziećmi niepełnosprawnymi / Ewa Łatacz // Roczniki Pedagogiki Specjalnej. – 2000, T. 11, s. 42-46

110. Pedagogika Marii Montessori – przyszłością dla Europy : III Międzynarodowa Konferencja Montessori – Europa / Iwona Zwierzchowska // Lubelski Rocznik Pedagogiczny. – 2003, T. 23, s. 185-189 ; toż. // Wychowanie w Przedszkolu. – 2003, nr 6, s. 367-368

111. Pedagogika Marii Montessori w Polsce / Bogusław Śliwerski // Wychowanie na co Dzień. – 2002, nr 12, s. 7-9

112. Podmiotowość dziecka w klasach Montessori – założenia i realizacja / Sabina Guz // Wychowanie na co Dzień. – 1995, nr 2, s. 11-14

113. Podobieństwa metod pedagogicznych Marii Montessori i Marii Grzegorzewskiej / Ewa Łatacz. – Streszcz. w jęz. niem. // Acta Universitatis Lodziensis. Folia Paedagogica. – [Z.] 2. – (1999), s. 15-19

114. Pomóż mi policzyć to samemu : dzieci poznają liczby w zakresie 0-10 poprzez materiały Montessori / Anna Lewandowska-Muller // Wychowanie w Przedszkolu. – 2012, nr 3, s. 12-13

115. Pomóż mi zrobić to samodzielnie / Łukasz Mrózek // Wychowawca. – 2017, nr 10, s. 23-25

116. Postawmy dziecko w centrum / Małgorzata Stańczyk // Dyrektor Szkoły. – 2015, nr 9, s. 56-58

117. Poza głównym nurtem 😮 alternatywach dla tradycyjnej edukacji /Aleksandra Kubala-Kulpińska // Życie Szkoły. – 2017, nr 7, s. 21-26

118. Poziom przystosowania szkolnego dziewięcioletnich uczniów z klasy konwencjonalnej i grupy Montessori // Zeszyty Wszechnicy Świętokrzyskiej. – 2000, Z. 12, s. 21-32

119. Praca nauczycieli według metody Marii Montessori / Magdalena Marczuk-Pilipczuk // Wychowanie w Przedszkolu. – 2011, nr 3, s. 24-28

120. Praca według założeń Marii Montessori / Maria Rabiańska, Jolanta Kruk // Wychowanie w Przedszkolu. – 1997, nr 6, s. 348-349

121. Program językowy dla klas początkowych w szkołach Montessori / Małgorzata Tarnowska // Edukacja i Dialog. – 2000, nr 2, s. 16-20

122. Przygotowanie dzieci do udziału w życiu społecznym : z doświadczeń szkoły Montessori / Sabina Guz // Wychowanie na co Dzień. – 2000, nr 6, s. 27-31

123. Psychologiczne podstawy pedagogiki Marii Montessori / Beata Bednarczuk. – Streszcz. w jęz. ang. // Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio J. Paedagogia – Psychologia. – Vol. 13. – (2000), s. 117-131

124. Relacja nauczyciel – dziecko w przedszkolu o alternatywnym i o konwencjonalnym sposobie pracy / Jolanta Zwiernik // Edukacja. – 1997, nr 3, s. 77-91

125. Ręka Marii Montessori /Joanna Maghen // Bliżej Przedszkola. – 2011, nr 7-8, s. 48-51

126. Rola nauczyciela Montessori – rola każdego nauczyciela /Joanna Maghen // Bliżej Przedszkola. – 2011, nr 5, s. 37-39

127. Rola nauczyciela wykorzystującego metody aktywizujące w rozwijaniu twórczej postawy dziecka / Zofia Leśniak // Bliżej Przedszkola. – 2007, nr 7-8 (nr specjalny), z. 2, s. 45-47

128. Rozwój pedagogiki Marii Montessori w Polsce – rys historyczny / Ryszard Kucha // Rocznik Edukacji Alternatywnej. – 2003, nr 1, s. 23-42

129. Rozwój społeczno-moralny dziecka w świetle poglądów Marii Montessori / Monika Mariola Kondracka // Test. – 1996, nr 4, s. 84-92

130. Scenariusz zajęć dla dzieci z wykorzystaniem elementów metody Marii Montessori / Małgorzata Murawska // Wychowanie w Przedszkolu. – 2018, nr 8, s. 62-64

131. Słuchanie ciszy / Jadwiga Kępka // Wychowanie w Przedszkolu. – 2006, nr 4, s. 42-43

132. 100-lecie [Stulecie] pedagogiki Montessori / Wychowanie w Przedszkolu. – 2007, nr 5, s. 10-13

133. System Marii Montessori / Mieczysław Kozłowski // Remedium. – 2017, nr 12, s. 32

134. System otwarty na medytację / Dawid Misiak // Psychologia w Szkole. – 2013, nr 3, s. 114-119

135. System wychowawczy Marii Montessori : scenariusze zajęć z wykorzystaniem metody M. Montessori / Jolanta Pelc // Klanza w Zabawie i Edukacji Dzieci. – 2004, nr 2, s. 29-36

136. Techniczny, epistemologiczny i kulturowy wymiar metod kształcenia :casus metody Montessori /Jarosław Jendza, Ewa Zalewska, Piotr Zamojski. – Bibliogr. // Problemy Wczesnej Edukacji. – 2015, nr 1, s. 46-55

137. Terapia Montessori /Magdalena Marczak-Pilipczuk // Wychowanie w Przedszkolu. – 2012, nr 10, s. 45-46

138. Teoria Montessori a praktyka / Joanna Maghen // Bliżej Przedszkola. – 2011, nr 4, s. 30-33

139. Teoriopoznawcze podstawy edukacji metodą Marii Montessori / Beata Bednarczuk. – Rys. – Bibliogr. // Życie Szkoły. – 2001, nr 1, s. 52-58

140. Trud wychowania Marii Montessori dla cywilizacji miłości / Ewa Łatacz // Wychowanie na co Dzień. – 1998, nr 1-2, s. 36-38

141. Wolność i indywidualizm w koncepcji pedagogicznej Marii Montessori a wychowanie do dialogu / Barbara Surma // Kultura i Edukacja. – 2012, nr 2, s. 7-27

142. Wybrane elementy dydaktyczno-wychowawcze systemu edukacyjnego Marii Montessori w katechezie wczesnoszkolnej / Anna Zellma // Katecheta. – 2003, nr 5, s. 3-11

143. Wychowanie dla kultury życia / Joanna Wasilewska, Małgorzata Fligiel // Edukacja i Dialog. – 1998, nr 10, s. 45-48

144. Wychowanie montessoriańskie wychowaniem w wartościach katolickich / Maria Ludwig // Katecheta. – 2016, nr 3, s. 128-134

145. Wychowanie religijne w pedagogice Marii Montessori – historia i współczesność / Teresa Rawska // Paedagogia Christiana. – [T.] 3. – (1999), s. 105-115

146. Wychowanie według metody Montessori / Daria Muzyczka // Edukacja i Dialog. – 2007, nr 1, s. 26-30

147. Wykorzystanie idei i dorobku pedagogicznego Marii Montessori w rewalidacji dzieci upośledzonych umysłowo (na przykładzie wdrożenia metody w Szkole Podstawowej Specjalnej nr 102 w Poznaniu) / Zofia Żółtak // Wychowanie na co Dzień. – 1995, nr 6, s. 5-6

148. Wykorzystanie pedagogiki Montessori w kształceniu nauczycieli i edukacji dzieci w Polsce / Sabina Guz // Rocznik Edukacji Alternatywnej. – 2003, nr 1, s. 43-54

149. Zasada poglądowości w nauczaniu muzyki w szkole / Maurice Chevais // Wychowanie Muzyczne. – 2016, nr 5, s. 56-60

150. Zastosowanie elementów metody Marii Montessori w kształceniu przedszkolnym dzieci z wadą słuchu / Magdalena Kania, Joanna Szymańska // Szkoła Specjalna. – 2007, nr 4, s. 269-278

151. Zastosowanie elementów metody Marii Montessori w tradycyjnym przedszkolu : refleksja nad “badaniami w działaniu” z pozycji zewnętrznego obserwatora / Kamila Zdanowicz-Kucharczyk. – Bibliogr. // Problemy Wczesnej Edukacji. – 2015, nr 1, s. 92-103

152. Źródła mitów i uprzedzeń dotyczących pedagogiki Marii Montessori / Julia Janowska // Bliżej Przedszkola. – 2012, nr 10, s. 28-31

153. Życie i działalność pedagogiczna Marii Montessori po roku 1910 / Ewa Łatacz. – Streszcz. w jęz. niem. // Acta Universitatis Londziensis. Folia Paedagogica. – [Z.] 35. – (1995), s. 45-61

Oprac. Elżbieta Trojan – Regionalny Zespół Placówek Wsparcia Edukacji. Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Opolu

Aktualizacja : czerwiec 2020 r.